دوشنبه ۹ مهر ۱۴۰۳ - ۱۳:۰۶
سایه سنگین سیاست بر سر ایفلا

ایفلا فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری یک فدراسیون مستقل، فرهنگی و بین‌المللی در حوزه کتابداری است اما چرا سایه سنگین سیاست و تبیعض بر سر این انجمن سنگینی می‌کند؟

سرویس مدیریت کتاب خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - نفیسه خلیلی: «ایفلا (IFLA) مخفف «فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری» (International Federation of Library Associations and Institutions) است. این سازمان به‌عنوان مهم‌ترین نهاد جهانی در حوزه کتابداری و علوم اطلاعات شناخته می‌شود و نقش درخورتوجهی در توسعه و بهبود خدمات کتابخانه‌ای در سطح بین‌المللی دارد. ایفلا سال ۱۹۲۷ در ادینبورگ، اسکاتلند تأسیس شد. هدف از تأسیس این سازمان، ترویج همکاری‌های بین‌المللی در زمینه کتابداری و اطلاع‌رسانی بود. ایفلا با گذشت زمان به بزرگترین سازمان بین‌المللی برای نمایندگی کتابخانه‌ها و انجمن‌های کتابداری تبدیل شده است‌. هدف ایفلا ارتقای تفاهم بین‌المللی، همکاری، گفت‌وشنود، پژوهش و توسعه در همه زمینه‌های کتابداری ازجمله کتابشناسی، خدمات اطلاع‌رسانی، و آموزش کارکنان و ایجاد تشکیلاتی است که از طریق آن بتوان جنبه‌های بین‌اللمللی کتابداری را ارائه کرد.

کنگره جهانی کتابداری و اطلاع‌رسانی (WLIC)**: این کنگره سالانه، مهم‌ترین رویداد ایفلا است که هر سال در یکی از کشورهای عضو برگزار می‌شود و کتابداران و حرفه‌مندان حوزه اطلاعات از سراسر جهان در آن شرکت می‌کنند.‌ ترویج همکاری‌های بین‌المللی** در زمینه کتابداری و علوم اطلاعات، ارتقای استانداردها** در خدمات کتابخانه‌ای و اطلاع‌رسانی، حمایت از حقوق کتابخانه‌ها و کارکنان آن‌ها در سطح جهانی، حفظ و اشاعه فرهنگ جهانی از طریق توسعه و ترویج دسترسی به اطلاعات و دانش از اهداف مهم ایفلا (فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری) در سطح جهان است. ۱۴۴ انجمن و مؤسسه کتابداری ملی و بین‌المللی عضو ایفلا هستند.

از سال ۱۹۶۳ ایفلا دارای دبیر تمام‌وقت شد .ایفلا دارای چهار نشریه به نام‌های Libri؛ IFLA Journal؛ Inspel و سالنامه IFLA است. از برنامه‌های مهم ایفلا کنترل جهانی کتابشناختی (UBC) و دسترسی جهانی به انتشارات (UAP) است . پنج برنامه اصلی ایفلا شامل پیشرفت کتابداری در کشورهای جهان سوم،حفاظت و نگهداری،. دسترسی جهانی به انتشارات،. کنترل کتابشناختی جهانی و مارک بین‌المللی و انتقال جهانی داده‌ها و ارتباطات دور است.

ایفلا فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری» (با سابقه ۹۸ ساله) یک فدراسیون مستقل، فرهنگی و بین‌المللی در حوزه کتابداری است که باید سبقه فرهنگی خود را حفظ کند و مسائل حاشیه‌ای و فشارهای سیاسی کشورهای دیگر آن هم به بهانه موضوعات شبه‌حقوق بشری و - در واقع خلاف اخلاق - نباید این انجمن فرهنگی و خدمات آن‌ها را تحت شعاع قرار بدهد. میزبانی کشورهای مختلف از یک کنفرانس کتابداری رویدادی کاملاً فرهنگی است و نباید مسائل سیاسی و موضوعات حاشیه‌ای مانند حضور یک گروه که رفتارشان از نظر بیش از یک میلیارد مسلمان برخلاف قواینن دین آن‌هاست؛ تحت شعاع قرار بگیرد و کشور مورد نظر به خاطر دیدگاه اعضای کمیته‌های مختلف مجبور به انصراف اجباری شود. نمونه این اتفاق لغو میزبانی امارات از ایفلا ۲۰۲۴ بود. کشور امارات که میزبانی‌اش در مجمع عمومی سالانه ایفلا در کشور هلند با رای‌های مخالف و موافق زیادی همراه بود بعد از تصویب میزبانی‌اش در ایفلای ۲۰۲۴ مجبور شد به دلیل اعتقاداتش در زمینه برخورد با همجنس‌گراها، از این میزبانی انصراف دهد.

سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که مگر این گروه چه سهم پررنگی در حوزه کتاب چاپ و نشر دارند و اساساً چرا باید به خاطر افرادی که به ابتدایی‌ترین اصول اخلاقی پایبند نیستند، میزبانی یک کشور مسلمان در ایفلا حذف شود؟ اگر هدف برگزاری یک کنفرانس بین‌المللی، حضور کتابداران دنیا در یک کشور، آشنایی توریست‌های خارجی با فرهنگ و ادب آن کشور است که ایفلا به‌عنوان یک فدراسیون غیردولتی و بین‌المللی باید قوانین کشور میزبان را بپذیرد تا همه کشورهای مسلمان ازجمله ایران بتوانند میزبان یکی از بزرگترین گردهمایی‌های کتابداری شوند؟ مگر هدف ایفلا حمایت از کتابداری و تسهیل حضور کشورهای آسیایی و کمتر پیشرفته در کنفرانس‌های سالیانه نیست؟ مگر هرسال امکاناتی را به افراد به‌عنوان ولنتیر داوطلب نمی‌دهد که در این کنفرانس شرکت کنند؟ پس چرا حتی حضور برخی کشورها در ایفلاهای اروپایی وآسیایی مانند ایران تحت تاثیر عوامل سیاسی، آنقدر سخت‌گیرانه است؟ چرا یک انجمن فرهنگی باید تحت تاثیر عامل سیاسی باشد؟

نمونه‌ای از دخالت سیاسی در برگزاری رویدادهای فرهنگی را می‌توان به خروج آمریکا و اسرائیل از یونسکو دانست که ایفلا در یک بیاینه به آن واکنش داد. فدراسیون بین‌المللی مؤسسات و انجمن‌های کتابداری (ایفلا در ۱۶ اکتبر ۲۰۱۷ (۲۴ مهر ۹۶) بیانیه‌ای را در حمایت از یونسکو بعد از اعلام ترامپ، مبنی بر خروج امریکا و اسرائیل از یونسکو منتشر کرد. ایفلا در این بیانیه اعلام خروج امریکا و اسرائیل از یونسکو را مایه تأسف می‌داند و از تمامی احزاب دعوت می‌کند تا با همکاری یکدیگر راه حل مثبتی بیایند. ایفلا در این بیاینه تاکید می‌کند: «به‌عنوان صدای جهانی کتابخانه‌ها، ارزش یونسکو را به‌عنوان یک سازمان بین دولتی جهانی در زمینه آموزش، علم و فرهنگ و همکاری با کتابخانه‌ها برای حصول اهداف مشترک، تأیید می‌کند. ما از تمامی دولت‌ها دعوت می‌کنیم که از طریق این بیانیه، به ما بپیوندند.»

کتابخانه‌ها نخستین سنگر برای تربیت انسان‌هاست؛ ایفلا باید صدای جهانی کتابخانه‌ها در همه جای دنیا باشد، این رسالت در مناطق جنگ‌زده معنای انسانی‌تری دارد؛ به خصوص کتابخانه مناطقی که زیر یوغ بی‌فرهنگی و جنگ که کارخانه‌های آدم‌سازی با معیار فرهنگ هستند، درحال تخریب هستند، متاسفانه هنوز قانون بین‌المللی محکمی برای جلوگیری از تخریب هویت یک ملت در کتابخانه‌ها که در طول سال‌ها خون دل‌ها برای جمع‌آوری و نگهداری آن هاخورده شده، وجود ندارد.

چندی پیش دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور همزمان با روز جهانی قدس با ارسال نامه‌ای به ویکی‌مک دونالد، رئیس ایفلا، خواستار موضع‌گیری قاطع این فدراسیون در برابر نقض فاحش حقوق بشر در غزه شد که البته واکنشی در پی نداشت؛ خوب است وقتی ایفلا دربرابر نقض فاحش حقوق بشر موضع گیری نمی‌کند و احتمالاً آ ن را سیاسی می‌داند در برابر میزبانی کشورهای آسیایی و مسلمان ازجمله امارات و حتی ایران نیز موضع‌گیری سیاسی نکند و اجازه بدهد کشورها با قوانین خاص خودشان میزبان بزرگترین رویداد فرهنگی شوند. هرچند که.......

مرور کشورهایی است که در ۱۰ سال گذشته میزبان ایفلا بودند؛ نشان می‌دهد که آسیا کمترین دفعات را در میزبانی ایفلا داشته است.کنگره ایفلا در سال ۲۰۲۵ در قزاقستان، ۲۰۲۴ استرالیا البته بعد از لغو میزبانی دبی، سال ۲۰۲۳ روتردام هلند، سال ۲۰۲۲ دوبلین به جمهوری ایرلند، ۲۰۲۱ روتردام هلند، سال ۲۰۲۰ دوبلین ایرلند که به دلیل کرونا لغو شد، سال ۲۰۱۹ آتن یونان، سال ۲۰۱۸ در مالزی، و سال ۲۰۱۷ در لهستان، ۲۰۱۶ در آمریکا و سال ۲۰۱۵ در آفریقای جنوبی برگزار شد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها