سرویس هنر خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - نازنین فاطمه سامنی: با گذشت نیمی از سال ۱۴۰۳، خانه کتاب و ادبیات ایران آمار نشر کتاب در ۶ ماه نخست سال را منتشر کرده است. همچنین سرویس هنر ایبنا پیش‌تر طی گزارشی با عنوان «بررسی نشر کتاب‌های هنری در ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۳/ اردیبهشت و مرداد؛ ماه‌های طلایی» به بررسی آمار نشر کتاب‌های هنری در ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۳ پرداخت. در ادامه به مشاهده و مقایسه روند انتشار کتاب‌های هنری بر اساس این آمار در مقایسه با نیمه اول ۵ سال اخیر خواهیم پرداخت.
روند تولید کتاب در ۶ ماه گذشته در مقایسه با نیمه اول ۵ سال اخیر به تفکیک میانگین شمارگان، میانگین تعداد صفحات و میانگین قیمت وضعیت فراز و نشیب نشر کتاب‌های هنری را نشان می‌دهد.
جزئیات هربخش به تفکیک زیر است:
| ۱۳۹۸ | ۱۳۹۹ | ۱۴۰۰ | ۱۴۰۱ | ۱۴۰۲ | ۱۴۰۳ | |
| عناوین | ۱۳۷۷ | ۱۶۸۹ | ۱۷۱۶ | ۱۹۵۰ | ۱۸۵۳ | ۱۷۷۶ |
میانگین شمارگان
در نیمسال ابتدایی ۱۳۹۸، یک میلیون و ۷۳۰ هزار و ۴۵۱ نسخه کتاب به بازار ارائه شد که به طور میانگین هر کتاب با تیراژ ۹۱۶ نسخه تولید شده بود.
در شش ماه اول سال بعدی، یک میلیون ۲۶۲ هزار ۲۲۴ نسخه کتاب هنری تولید شد که میانگین هر عنوان یک هزار ۲۴ نسخه را نشان می دهد.
در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰، یک هزار و ۷۱۶ عنوان کتاب با مجموع تیراژ و مجموع شمارگان یک میلیون ۳۶۵ هزار و ۹۴۳ چاپ شده است که میانگین شمارگان هر کتاب، ۷۹۶ نسخه بوده است.
در شش ماه ابتدایی سال بعد یعنی ۱۴۰۱، آمار عناوین منتشر شده یک هزار و ۹۵۰ عنوان کتاب بوده است که با مجموع یک میلیون و ۳۸۷ هزار ۸۱۴ نسخه، هر کتاب با میانگین تیراژ ۷۱۱ عددی به چاپ رسیده است.
و در شش ماه ابتدایی سال ۱۴۰۲، یک هزار و ۸۵۳ کتاب وارد بازار نشر شده است که شمارگان کل آن یک میلیون و ۴۰۹ هزار و ۱۱۰ نسخه و میانگین تیراژ هر نسخه، ۷۶۰ عدد بوده است.
میانگین مجموع نیمه اول ۵ سال اخیر تقریباً یک میلیون و ۴۳۰ هزار نسخه است.
در نهایت، حالا که شش‌ماه ابتدایی سال ۱۴۰۳ را پشت سرگذاشته‌ایم، یک هزار و ۷۰۷ کتاب وارد بازار نشر شده است که شمارگان کل آن یک میلیون و ۱۲۱ هزار و ۱ نسخه و میانگین تیراژ هر نسخه، ۶۵۶ عدد بوده است.
بر حسب همین آمار پس از افزایش حدوداً ده درصدی میانگین تیراژ از سال ۹۸ به ۹۹ شاهد کاهش ۲۲ درصدی آن در سال ۱۴۰۰ هستیم.
| زمان | ۱۳۹۸ | ۱۳۹۹ | ۱۴۰۰ | ۱۴۰۱ | ۱۴۰۲ | ۱۴۰۳ |
| میانگین شمارگان |
۹۱۶ |
۱۰۲۴ |
۷۹۶ |
۷۱۱ |
۷۶۰ |
۶۵۶ |
میانگین تعداد صفحات
در سال ۹۸ هر کتاب ۱۷۵ صفحه را دارا بوده که با کاهش چشمگیر، در سال بعد به ۱۵۳ عدد رسیده است.
پس از آن با رویکرد مدیریتی تخصیص کاغذ دولتی در ۱۴۰۰ این آمار به ۱۸۰ صفحه رسید.
این عدد درسال ۱۴۰۲ به ۱۵۴ صفحه رسید.
در پایان امروز که از شش ماه ابتدایی ۱۴۰۳ گذر کرده‌ایم، هر کتاب هنری به صورت میانگین ۱۵۰ صفحه دارد.
در مواردی مشاهده شده ناشران برای کاهش قیمت تمام‌شده از روش‌هایی مانند حذف بخش‌هایی از کتاب یا کوچک کردن فونت استفاده کرده اند.
| زمان | ۱۳۹۸ | ۱۳۹۹ | ۱۴۰۰ | ۱۴۰۱ | ۱۴۰۲ | ۱۴۰۳ |
| میانگین صفحه هر کتاب | ۱۷۵ | ۱۵۳ | ۱۸۰ | ۱۷۶ | ۱۵۴ | ۱۵۰ |
میانگین قیمت
هر صفحه کتاب تولید شده در سال ۱۳۹۸، یک هزار و ۹۵۲ ریال قیمت داشته است، پس از گذشت یک سال این نرخ به ۲۲۶۳ افزایش پیدا کرد.
در سال ۱۴۰۰ می‌توانستیم هر کتاب هنری را با میانگین قیمت هر صفحه سه هزار و ۳۰۷ ریال خریداری کنیم.
در ادامه در سال ۱۴۰۱ هر صفحه کتاب ۴ هزار و ۷۹۳ ریال قیمت داشت.
با افزایش قیمت از ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۲، هر صفحه کتاب ۶ هزار و ۹۳۶ ریال قیمت داشت.
در حال حاضر نیز در نیمسال اول ۱۴۰۳ هر صفحه کتاب قیمتی حدود ۱۰ هزار و ۳۹۱ دارد و این نشان می‌دهد که قیمت کتاب تخصصی هنر در یک روند صعودی قرار دارد که به نظر می‌رسد تاثیر تورم اقتصادی بر آن را باید عامل مهمی در نظر بگیریم. چرا که از ۹۸ به ۹۹ با افزایش ۱۶ درصدی و پس از آن هرسال با افزایش تقریباً ۳۱ درصدی به طور ثابت مواجه هستیم.
| زمان | ۱۳۹۸ | ۱۳۹۹ | ۱۴۰۰ | ۱۴۰۱ | ۱۴۰۲ | ۱۴۰۳ |
| میانگین قیمت هر صفحه کتاب | ۱۹۵۲ | ۲۲۶۳ | ۳۳۰۷ | ۴۷۹۳ | ۶۹۳۶ | ۱۰۳۹۱ |
نظر شما