به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «آخرین اسکادران» روایتگر زندگی خلبان جوانی به نام علیرضا جراح است که از ابتدا با شور و شوقی که در این عرصه داشته است به سمت آموزش خلبانی می‌رود و حس میهن دوستی او در میانه جنگ ایران و عراق این موقعیت را برای او ایجاد می‌کند تا زودتر از تمام همرزمان خود دوره آموزشی را به پایان برساند و به عنوان خلبان کابین عقب اف -۱۴ به میدان جنگ حقیقی وارد شود.
کتاب «آخرین اسکادران» درباره خاطرات خلبان علیرضا جراح، خلبان اف ۱۴ است. همانطور که گردان زرهی، گردان پیاده و توپخانه وجود دارد، گردان پروازی که هواپیماهای شکاری در قالب آن گردان طبقه‌بندی می‌شوند، به معنی اسکادران است. گردان پروازی در ایران در قالب سه گردان طبقه‌بندی شده بود (دو گردان در اصفهان و یک گردان در شیراز). با توجه به جنگی که تحمیل شد، مقرر شد که یک گردان برای مقابله با هواپیماهای دشمن در بوشهر تشکیل شود و با توجه به اینکه این گردان، آخرین گردان پروازی تشکیل‌شده بود، وجه تسمیه کتاب «آخرین اسکادران» قرار گرفت.
آغاز این کتاب از زمان ورود علیرضا جراح به عرصه خلبانی است و از گفتن موارد غیر متفرقه و غیر پروازی به جز وارد معدود خودداری شده و فقط به بیان مسائل جنگی و خاطرات ثبت شده از همان ابتدای ورود به نیروی هوایی پرداخته شده است. همین‌طور در جلد یک این کتاب در سه بخش متفاوت به روایت‌های متفاوتی نیز پرداخته که در بخش اول دوره های آموزشی طی شده، در بخش دوم خاطرات طنز با همرزمان و در بخش آخر نیز جنگ میان ایران و عراق در دل آسمان نبرد نیز بیان شده است.
به گفته مولف کتاب مهدی بابا محمودی ویژگی مهم این کتاب این است که ما قرار است جنگ را از منظر خلبان جوانی که در اواسط جنگ به جمع جنگ دیده‌ها و قدیمی‌ترها در این عرصه ملحق شده است ببینیم و سراسر شاهد حال و هوای جنگ باشیم و از دل آسمان نبرد خارج نشویم.
در بخشی از این کتاب می خوانیم: «یک مثلی هست بین خلبانان که می گویند: (همانطور که سایه هواپیما، حین پرواز همیشه همراه شماست، سانحه هم مثل سایه همیشه به دنبال شما می‌آید!)
پس می‌بینیم که بروز سانحه‌های ریز و درشت، امری عادی و جاری در پرواز محسوب می‌شود. به عبارت ساده‌تر، در هر پرواز، اتفاقات مختلفی برای هواپیما می‌افتد و در واقع، این واکنش خلبان است که نحوه بروز اتفاقات بعدی را تعیین می‌کند.
خوب پرواز رزمی و شکاری هم که نیاز به گفتن ندارد، به سبب زیر فشار بودن هواپیما حین نبرد، هر آن احتمال دارد که یک یا چند سامانه، از انجام عملکرد صحیح بازمانده و پرواز و ماموریت را دچار مخاطره نمایند.»
در کتاب به یکی از عملیات‌های ارتش عراق که به نکا حمله کردند، اشاره می‌شود که مسافتی حدود ۷۰۰ کیلومتر وارد خاک ایران می‌شوند و نیروگاه نکا را سه بار متوالی مورد حمله قرار می‌دهند. به‌طوری که خسارت زیادی وارد می‌کنند و این دست‌کم‌گرفتن دشمن اصلاً صحیح نیست. امیر جراح نیز در تحلیل آماری این عملیات‌ها معتقد است که ارتش عراق فوق‌العاده مصمم، شجاع و باانگیزه بودند که خلبانان شکاری آنها ۷۰۰ کیلومتر وارد خاک کشوری می‌شود که اف ۱۴ دارد و این کار کمی نیست. ما باید بدانیم که دشمن ما در آن زمان چه قدرتی داشته است. بنابراین در این کتاب نکات را به زبان ساده بیان می‌کند و چون پرواز مسأله پیچیده‌ای است، مولف سعی کرده زبان کتاب، زبانی همه‌فهم باشد. به طوری که می‌توان گفت از دیگر نقاط قوی این کتاب وجود بررسی‌ها و تحلیل‌های دقیق از اتفاقات جنگ است که به زبان ساده‌ای بیان شده است و فرد می تواند خود را در اتفاقات رخ داده تصور کند.
یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت و کاربردی این کتاب وجود عنوانی به نام پاورقی در انتهای کتاب است که کلمات اختصاصی به کار برده شده در روایت داستان را به طور کامل شرح داده است در کتاب «آخرین اسکادران»، خواننده فقط خود را در هیجان جنگ حس می‌کند و وارد زندگی شخصی راوی نمی‌شود. همچنین این کتاب از متنی روان برخوردار است و استفاده از بیش از ۱۰۰ قطعه عکس در لابه‌لای متن به همراه توضیحات کامل از دیگر نقاط قوت این مجموعه ۲جلدی محسوب می‌شود.
کتاب «آخرین اسکادران» شامل دو جلد دیگر هم می شود که در آن دو جلد نیز به روایت های دیگر از زندگی سرتیپ دوم خلبان علیرضا جراح می پردازد.
از دیگر آثار مهدی بابا محمودی می توان به «ضد تانک ها»، «گردان ۳۱ شکاری»، «در جستجوی نجات» و «در اعماق دره قاتلین» اشاره کرد.
کتاب «آخرین اسکادران» توسط انتشارات آتشبار در ۳۶۴ صفحه و در قطع رقعی به چاپ رسیده است. این کتاب در سال ۱۴۰۳ توانسته به چاپ دوم خود دست پیدا کند. نسخه چاپی این کتاب با هزینه ۱۶۰ هزار تومان در بازار کتاب موجود است.
نظر شما