حجت‌‌الاسلام محمدكاظم شمس، در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اظهار داشت: استفاده از آموزش‌هاي مستقيم و غير مستقيم در قالب‌هاي گوناگون مي‌تواند مفاهيم قرآني را براي تمامي افراد قابل درك سازد و از اين طريق عده بيشتري از آموزه‌هاي اين كتاب آسماني استفاده كنند.

وي با اشاره به تأثيراتي كه سريال قرآني يوسف پيامبر(ع) كه بر اساس قرآن كريم ساخته شده بود، گفت: استفاده از قالب‌هاي هنري نظير فيلم و سريال در مقايسه با تأليف و انتشار كتاب، با اين كه تعداد پيام‌ها و گذاره‌هاي آن كمتر از كتاب است، اما مخاطبان بيشتري را پوشش مي‌دهد. در حقيقت كتاب‌ها مضامين بيشتري را به صورت عميق‌تر به تعداد اندكي از مخاطبان عرضه مي‌كنند.

حجت‌‌الاسلام شمس «قرائت و نگاه كردن به آيات قرآني نيز ثواب دارد» گفت: البته ما نبايد خود را بهاين سطح محدود كنيم. از مواردي كه در متن قرآن نيز به آن اشاره شده، عمل به قرآن است.

وي انتقال پيام‌هاي مستقيم را از لايه‌هاي اوليه كارهاي نشر برشمرد و توصيه كرد: اين انتقال مفاهيم از طريق ترجمه، بيان معاني و تفسيرهاي موضوعي تأثير بيشتري دارد، به دليل اين كه علاوه بر مخاطبان خاص خود، اقشار ديگر را نيز تحت تأثير قرار مي‌دهد. بيان مباحث قرآني به شكل موضوعي، پرهيز از به‌كارگيري اصطلاحات دشوار و تأليف آثار براي ارايه در سطح عمومي جامعه، از جمله راهكارهاي نزديك‌تر كردن جامعه به مفاهيم قرآني است.

كارشناس مسايل قرآني استفاده از تعابيري براي ملموس‌تر ساختن دستورات الهي، ريزتر كردن سطح موضوعات و پايين‌ آوردن سطح مطالب را از جمله راه‌هاي گسترش حوزه تأليفات ديني و قرآني دانست و گفت: همچنان كه همواره كتاب‌هاي اخلاقي مخاطبان فراواني در جامعه دارند، افزايش گستره مخاطبان قرآني نيز مستلزم عمومي‌تر ساختن مفاهيم و تفاسير قرآني است.

مدير موسسه بوستان كتاب استفاده از قالب‌هاي داستاني را از عناصر موثر در توجه به قرآن ياد كرد و بيان داشت: بهره‌برداري از كتاب‌ها و تأليفات ارزشمند تخصصي و تأليف آن براي عموم مردم، در انتقال پيام‌هاي قرآني تأثير فراواني دارد.

وي درباره رويكردهاي غيرمستقيم ترويج و انتقال مفاهيم قرآني اظهار کرد: با توجه به فرمايش قرآن كريم، اگر بيشتر وفاق جامعه را به قرآن نسبت دهيم، حتي در افرادي كه پايبندي‌هاي جدي ندارند، اثر مي‌گذارد.

كارشناس مسايل قرآني در زمينه شيوه‌هاي پژوهش و ارايه آنها در نظام آموزشي كشور براي جاري ساختن قرآن در زندگي گفت: افزايش تعداد مخاطبان و تنزل سطح محتوا براي افزايش مخاطبان و تبديل آنها به پيام‌هاي غير مستقيم از راه‌كارهايي‌اند كه به مولفان اين حوزه توصيه مي‌شوند. 

وي درباره تأثير ترجمه در گستره تأثيرات و آموزه‌هاي قرآني يادآور شد: ترجمه آثار اين حوزه به ديگر زبان‌ها بايد با رعايت مسايل فرهنگي و درك مخاطبان همراه باشد. بايد هرچه در توان داريم، در اين زمينه سرمايه‌گذاري كنيم. ترجمه‌ پيام‌هاي ديني در حوزه آشنايي با معارف اهل‌بيت(ع)، پيامبر(ص) و پيام‌هاي اسلام كاملا ارزشمند است. البته بايد فرهنگ جوامعي را كه اين مطالب به زبان آنها ترجمه مي‌شود، كاملا در نظر داشته باشيم.

حجت‌‌الاسلام شمس درباره موانع موجود بر سر راه اين كار گفت: وقتي آداب، رسوم و فرهنگ‌هاي زبان مقصد را رعايت نكنيم يا مطالبي را عنوان كنيم كه براي مخاطبان غير قابل هضم يا در مواردي با اصول اعتقادي آنها در تضاد باشد، مشکل‌ساز مي‌شويم. بايد مطالب و آموزه‌هاي دين اسلام را به‌گونه‌اي مطرح کنيم كه آنها را به موضع‌گيري وادار نکند، زيرا در جاي جاي قرآن كريم نيز آمده است كه نسبت به بت‌هاي مشركان اهانت نكنيد، چون آنها نادانسته به آنها اعتقاد دارند و آن را مي‌پرستند، اهانت شما موجب اهانت به خداوند مي‌شود. بايد مفاهيم را بازسازي و آنها را با زبان ملايمي بيان كنيم.

وي در زمينه استفاده از آثار ديگر جوامع در حوزه‌هاي خداشناسي و قرآن‌پژوهي گفت: به نظر مي‌رسد در حوزه‌هاي عمومي كه اطلاعات خوبي داريم، استفاده از آراي آنها مضر هم باشد. به عنوان مثال در مسايل رفتارهاي و علوم تربيتي دستورات كامل و جامعي در اسلام عنوان شده كه روان‌شناسي امروز تازه به آن دست يافته‌اند و آن را همراه با مطالبي بيان مي‌كند كه در فرهنگ اسلامي ما جايي ندارد يا موجب آموزش‌هاي نادرستي مي‌شود. با وجود اين كه اين آثار در زمان چاپ ممكن است با استقبال خوبي از سوي مخاطبان مواجه شوند، اما اسلام نظرات كامل‌تري دارد كه نتايج منفي و ناخواسته‌اي دربر ندارند.

كارشناس مسايل قرآني، استفاده از يافته‌هاي تخصصي در علوم گوناگون را مفيد دانست و توضيح داد: در سطح مخاطبان تخصصي حتي در حوزه دين و مسايل ديني مي‌توان كارهايي را كه آنها انجام داده‌اند، نقد و بررسي كرد. با توجه به اين كه عرضه موارد جديد در اين حوزه كم است، استفاده از آراي انديشمندان ديگر جوامع، علاوه بر اين كه موضوعات جديدي را عرضه مي‌كند، افراد را به پژوهش‌هاي بيشتري وادار مي‌کند و راه‌حل‌هاي جديد و شيوه‌هاي نويني را مطرح مي‌سازد.

مدير موسسه بوستان كتاب، ترجمه آراي ديگر جوامع را ابتدا در زمينه آثار تخصصي و براي مخاطبان تخصصي مفيد دانست و گفت: اين مضامين بايد از سوي كارشناسان و متخصصان براي استفاده عام مردم، تلطيف و آماده عرضه شوند.