حسن‌لی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در گفت‌و‌گویی با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به مناسبت اول اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی گفت: قرن‌هاست که سخن سعدی، این شاعر بلندآوازه ایرانی در ذهن، ضمیر و جان ما جاری است. البته عواملی سبب این شهرت و مقبولیت شده است که جا دارد به گونه‌ای کاملا جدی به آن‌ها پرداخته شود.
وی با تاکید بر این که در بسیاری از مقاله‌ها، نویسندگان بر روی شخصیت سعدی متمرکز می‌شوند افزود: در تمامی این مطالب دیده می‌شود که زندگی سعدی، شخصیت او و مسائل موجود در تاریخ زندگی‌اش به دقت بررسی شده‌اند. اما باید توجه داشت آن‌چه سعدی را سعدی کرده است آثار اوست.
این استاد دانشگاه ادامه داد: شایسته است در یک اقدام جدی، عمیق و گسترده به اجزاء و عناصر سخن سعدی از دیدگاه‌های امروزی‌تر بپردازیم. اصل سخن سعدی باید در کانون توجه ما قرار گیرد؛ چراکه سخن او نیازمند بررسی‌‌های جدی از منظر زیبایی‌شناسی است.
وی به ضرورت بررسی سخن سعدی از دیدگاه هنری و ادبی اشاره و تصریح کرد: اگر چنین بررسی ای صورت گیرد می‌توانیم عوامل موثر در تاثیرگذاری سخن سعدی را دریابیم. همانطور که می‌دانیم کلام سعدی از نظر آرایه‌های ادبی مرسوم در زمان او چندان غنی نیست اما کلام او بدون تمامی این آرایه‌ها همچنان زیبا و فروزنده است.
حسن‌لی در پاسخ به این پرسش که آیا تمامی آن‌چه سعدی در آثارش مطرح کرده از دیدگاه تاریخی و جغرافیایی صحیح است و یا زاییده ذهن و خیال او بوده اظهار داشت: نباید به سخن سعدی کاملا از منظر تاریخی و یا جغرافیایی نگاه کرد؛ از این دیدگاه سخن او گاه خدشه‌پذیر است. البته این امر بدان معنی نیست که هر آن‌چه سعدی بیان کرده زایید خیال اوست.
وی ادامه داد: سعدی در بسیاری از مواقع آن‌چه را که در جریانش قرار داشته بیان کرده است و در دیگر مواقع به عنوان یک راوی از زاویه دیگری سخن گفته است. هرجا که در کلام سعدی خدشه‌ای از نظر تاریخ و یا جغرافیا دیده می‌شود باید به دنبال راوی گشت تا آن خدشه برطرف شود.
حسن‌لی افزود: البته این امر بدان معنی نیست که نمی‌توان به آثار سعدی خرده گرفت. سعدی در سخن پستی و بلندی‌هایی دارد و حتی نگرش او نیز در برخی از مواقع جای بیان ایراد‌هایی را دارد.
این پژوهشگر ادبی در ادامه به نبود یک تصحیح جامع از کلیات سعدی براساس نسخه‌های خطی موجود اشاره کرد و توضیح داد: ما هنوز تصحیح منقعی از کلیات سعدی براساس نسخه‌های خطی در دست نداریم. جای آن دارد تا نهادی مسوولیت این امر را بپذیرد و یک تصحیح جامع به کوشش جمعی از سعدی‌شناسان تهیه و راهی بازار نشر شود.
وی در پایان افزود: پس از تحقق این امر می‌توانیم ترجمه‌های معتبرتر و بیشتری را از آثار سعدی تهیه و به جهانیان عرضه کنیم. اما نباید فراموش کرد تمرکز بر روی سخن سعدی و بررسی کلام او از دیدگاه‌های نقد و نظریه ادبی و بازخوانی این آثار امری ضروری است.
سه‌شنبه ۳۱ فروردین ۱۳۸۹ - ۱۳:۰۰
نظر شما