محمدعلي علومي به تازگي لطيفههاي ملانصرالدين را به شيوه داستان كوتاه نوشته كه از سوي انتشارات اميركبير به چاپ رسيدهاند. قهرمان اين لطيفهها نصرالدين است كه در اين كتاب «آقاي نصري» نام گرفته و در دوره معاصر زندگي ميكند.
وي در اين كتاب سعي داشته با بهرهگيري از اسلوب داستاني مدرن، حكايتهايي كه به لحاظ تمثيلي و حكمي قابل اهميتند را بازنويسي كند.
اين در حالي است كه در اين داستانهاي كوتاه كه مناسبات و فضايل انساني در نگاهي طنزآميز به شيوهاي امروزي نمود يافته، ديدگاههاي روانشناسي نيز از وجوه مختلف ارايه شده است.
علومي از بازنويسي اين حكايتها كه با زباني روان نوشته شدهاند، انگيزههاي ديگري نيز داشته كه در مقدمه اين كتاب درباره آنها اينگونه توضيح داده:
«لطيفههايي را انتخاب و به شكل داستان كوتاه بازنويسي كردهام كه با شرايط امروز اجتماعي تناسب و نزديكي داشته باشد و يا لطيفههاي باشند بسيار خندهدار، چرا كه با رواج يافتن عام افسردگي، واقعا خنده و خنديدن، حتي ارزشمند است. گفتهاند: «خنده بر هر درد بيدرمان دواست.»
وي درباره زبان به كار رفته در اين بازنويسي نيز توضيح داده:
«زبان داستان اديبانه نيست، بلكه زبان مردم است و بايد هم همينطور باشد. زيرا ملانصرالدين قهرمان مردم عادي و برخاسته از ميان آنهاست؛ به همين جهت البته نه درحد افراط، گاهي بنا بر ضرورت در بيان ماجراها، جاي فعل و فاعل عوض شده است.»
در بخش ديگري از مقدمه علومي بر اين كتاب آمده:
اولين طنزنويسي كه آمد و لطيفههاي ملانصرالدين را به شكل و ساخت داستان كوتاه درآورد، استاد برجسته طنزنويسي در دوره مشروطه، روانشاد جليلمحمد قليزاده، مشهور به ملانصرالدين بود كه نشريه بسيار معتبر طنزي نيز، تحت همين عنوان منتشر كرد..
الان از طريق تلفن همراه-اگر چه كلمه تلفن فارسي نيست و چرا نگوييم موبايل؟ معلوم نيست- ارسال جوكهاي مستهجن و دور از ادب و اخلاق، متاسفانه رواج يافته است و بازنويسي لطيفههاي ملانصرالدين در حد خود، هم مقابلهاي فرهنگي است با بيفرهنگي و هم نگاه مجدد است به طنزهايي كه ساخته و پرداخته خود ما هستند و در عين حال، مفاهيمي انساني و اخلاقي را دربرميگيرند».
داستان «در چاه» اين گونه آغاز شده است:
«نصري برخلاف همسرش ستاره خانم، خواب سنگيني داشت، به محض اينكه سر بر بالش گذاشت، به خواب ميرفت و در خواب چنان خروپف راه ميانداخت كه همسايهها از صداي خروپفش از خواب ميپريدند! بر عكس ستاره خانم، خواب خيلي سبكي داشت، اگر برگي از درخت ميافتاد، ستاره خانم بيچاره بدخواب ميشد...»
لطيفههاي ملانصرالدين(مجموعه طنز در متون ادب فارسي)، كه بهار امسال(89) در قطع جيبي متشر شد، به شمارگان 3000 نسخه از سوي انتشارات اميركبير روانه بازار كتاب شده است.
اين كتاب 149 صفحهاي با قيمت 1700 تومان ارايه ميشود.
نظر شما