دولت‌آبادي به خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، گفت: در مهر سال 86 تصميم گرفتم كتابي درباره فعاليت هنري «جمشيد لايق» منتشر كنم كه با همكاري مينا رحمتي مصاحبه با اين هنرمند آغاز شد و در نهايت 22 نوار كاست ضبط شد و بعد از سه سال كتاب تدوين شد.
وي طي سخناني درباره اهداف خود براي تدوين اين كتاب اظهار داشت: بعد از كودتاي 28 مرداد جمشيد لايق با همكاري عده‌اي از هنرمندان چون جعفر والي، هوشنگ لطيف‌پور، اسماعيل داورفر، علي نصيريان و عباس جوانمرد گروه تئاتر مدرني را تشكيل دادند كه منجر به توليد آثار هنري مهمي شد.
دولت‌آبادي افزود: لايق علاوه بر بازي در مهمترين نمايشنامه‌‌هاي تاريخ ادبيات نمایشی ایران كه توسط بهرام بيضايي و اكبر رادي نوشته شده، از جمله هنرمنداني است كه در تشكيل گروه «هنر ملي» نقش داشته است. وي بعد از انقلاب تا سال 76 به طور مستمر بازي كرد ولي در اواخر عمر بسيار ناديده گرفته شد.
وي با بيان اينكه در كتاب «ميراث صحنه» ناگفته‌هايي از تاريخ تئاتر بازگو مي‌شود، گفت: بخش عمده كتاب درباره فعاليت هنري لايق نوشته شده كه ديدگاه انتقادي دارد. در اين كتاب از ذكر زندگي‌نامه به فرم روايت كليشه‌اي خبري نيست و به سال‌شمار بسنده شده است.
دولت‌آبادي توضيح داد: كتاب شامل بخش‌هاي مختلفي چون سال‌شمار زندگي، دبيرستان پيرنيا، جامعه باربد، شاهين سركيسيان، شكل‌گيري گروه هنر ملي و مطالبي از بهرام بيضايي، ركن‌الدين خسروي كه در زندگي لايق نقش مهمي ايفا كرده‌اند، است. در بخش ديگر درباره نمايش «اسكوريال» نوشته شده كه بازي در اين نمايش موجب شكنجه لايق توسط ساواك شده است. نقد محمدرضا طاهريان، عطاءالله كوپال، جمشيد ارميان و نسرين دوشيري درباره برخي از آثار لايق بخش ديگر كتاب است.
وي ادامه داد: يك بخش كتاب «جمشيد لايق از نگاه ديگران» نام دارد كه توسط فهيمه راستكار و محمد مطيع نوشته شده است. سوگ‌نامه كه گزارشي از مراسم تشييع لايق است به همراه يادداشتي از قطب‌الدين صادقي در بخش ديگر ارايه شده و كتاب با كارنامه هنري، عكس و قرادادهاي لايق براي بازي در نمايش‌ها به پايان مي‌رسد.
دولت‌آبادي معتقد است، چاپ اين‌گونه آثار به مكتوب شدن تاريخ تئاتر كمك مي‌كند چون تاريخ تئاتر ايران شفاهي است و منبع تئاتري مناسبي در اين حوزه وجود ندارد.
وي گفت: طي سال‌هاي اخير افرادي در پي مكتوب كردن بخش‌هايی از تاريخ تئاترند كه در اين راستا انتخاب هنرمندان مصاحبه شونده بسيار مهم است چون بايد به سخنان آنان استناد كرد. طي سخن گفتن با اين هنرمندان ابعادي از گذشته تئاتر ايران روشن مي‌شود.
وي توضيح داد: انتشار اين كتاب خلاهاي موجود در تئاتر ايران را پر مي‌كند و براي افرادي كه درباره تئاتر ايران تحقيق مي‌كنند بسيار مفيد است. به عنوان نمونه در اين كتاب براي نخستين بار است كه درباره چگونگي شكل‌گيري تاريخ «تئاتر هنر ملي» سخن گفته شده است.
دولت‌آبادي افزود: هنرمندان زيادي هستند كه در گفت‌وگو با آنها مي‌توان به تاريخ تئاتر دست يافت چون جعفر والي، خسرو حكيم‌رابط و فهيمه راستكار.
كتاب «ميراث صحنه: زندگي تئاتري جمشيد لايق» نوشته مشترك غلامحسين دولت‌آبادي و مينا رحمتي از سوي انتشارات افراز منتشر خواهدشد.
«جمشید لایق» در سال 1310 در یکی از محله‌های قدیمی تهران متولد شد. وی پس از اخذ دیپلم ادبی و هنرستان هنرپیشگی در سال 1332 با گروه هنر ملی آشنا شد. این هنرمند قدیمی در سال 1333 دوره بازیگری و کارگردانی را زیر نظر یک استاد تئاتر در آمریکا گذراند و در سال 1338 به استخدام اداره هنرهای دراماتیک درآمد.
لایق در سال 1353 برای دریافت لیسانس درام شناسی، کارگردانی و بازیگری در دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد. این بازیگر در کنار بازیگری و کارگردانی، در دانشگاه تدریس می‌كرد.
وی همچنین موفق به کسب درجه دکترای هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد. لايق 21 آبان سال گذشته در سن 78 سالگي درگذشت.
یکشنبه ۷ شهریور ۱۳۸۹ - ۱۲:۵۱
نظر شما