علی اصغر شیرزادی در گفت وگو با خبرگزاری کتاب ایران ایبنا درباره اين نويسنده گفت : احمد محمود یکی از نویسندگان نسل دوم ایران است که به معنای واقعی آثارش در شمار ادبیات رئالیستی قرار می گیرد .


وی تصریح کرد: احمد محمود گرایش به مستند نگاری و واقع گرایی ادبی داشت،حتی آخرین نوشته های او نیز مبین این موضوع است .


شیرزادی،"محمود "را یکی از نویسندگان آرمان گرا دانست،که همواره در آثارش به آدم های بی پناه و آدم های اعماق جامعه پرداخته وادامه داد:شیوه نگارش او مختص به خودش است.این شیوه متاثر از هستی شناختی و تجربه های او از زندگی اش است.


این منتقد ادامه داد:محمود مانند دیگر نویسندگان هم نسل خود در دوره اي گرایش سیاسی داشت. او پیرو نوعی ایدئولوژی معطوف به سوسیالیسم بود که بعدها به دنبال تغیرات سیاسی و اجتماعی ،در دیدگاه و تفکرات او نیز تغیراتی به وجود آمد .


وی افزود: این تغیر شیوه در کار نوشتن باعث نمی شود،که تن به نوعی سر خوردگی بسپارد . او پس از کودتای 28 مرداد کماکان بر سر آرمان هایش ماند و این نکته را می توان حتی در آخرین رمان او "درخت انجیر معابد" نيز بررسی کرد .


شیرزادی با اشاره به شیوه روایت پردازی "احمد محمود"که آثارش را از دیگر نویسندگان شاخص می کند گفت :او بیش از هر نویسنده ای توانسته که حال و هوای و موقیعتی هايي كه در داستان هایش خلق مي كند را به مخاطبش القاء کندو در نوشته هایش شاهد نوعی قدرت بی چون و چرا هستیم .


نویسنده مجموعه داستان" یک سکه در دو جیب" ادامه داد: اگر قرار باشد آثار یکی از نویسندگان خطه جنوب منجر به شکل گیری مکتب یا شیوه نگارش نویسندگان جنوب شود، بی شک احمد محمود بنیانگذار این مکتب خواهد بود.


وی "احمد محمود"را یکی از نویسندگانی دانست که با حفظ وجوه روشنفکری آثارش از سوی مخاطب عام نیز مورد اقبال قرار می گیرد و افزود:نوعی سادگی در آثار "احمد محمود" موج می زند که حتی خوانندگان حرفه ای ادبیات را نیز جذب می کند .


شیرزادی داستان "محمود" را جذاب و پر کشش خواند و ادامه داد : شخصیت ها و بسیاری از اتفاقاتی که در رمان های احمد محمود می افتد،هرگز از ذهن مخاطب پاک نمی شود.


وی "محمود"را یکی از نویسندگانی دانست که گرایش به بومی نویسی دارند و ادامه داد:"محمود"در آثارش به خوبی از امکانات منطقه بومی خود بهره برده است. در داستان هاي او پرندگان جنوب،عناصر و آداب و سنن منطقه به خوبی مورد استفاده قرار گرفته است . بی شک باید او را یکی ازبهترین نویسندگان بومی نویس ایران بدانیم .


این منتقد با اشاره به "ویلیام فاکنر" که یکی از نویسندگان برجسته خطه جنوب آمريكا است،گفت :مضمون و آثار فاکنر از چنان قدرتی برخوردار بود،که چهارچوب نویسنده بومی را شکست. او مفاهیم و موضوعاتی در آثارش مطرح کرده است كه بسیار جهانی تر از مفاهیمی است که "همینگوی" در آثارش مطرح می کند . این ویژگی را برای احمد محمود نیز باید در نظر بگیریم .


نويسنده مجموعه «نشسته در غبار» افزود :بخش عظیمی از داستان های احمد محمود در منطقه جنوب و حواشی آن اتفاق می افتد ، اما او چنان قدرتمند دست به خلق اثر زده است که داستان هایش فراتر از بوم می رود .


علي اصغرشیرزادی با اشاره به رمان "زمین سوخته" که اولین اثری است که به موضوع دفاع مقدس پرداخته گفت:این رمان و شخصیت هایی که در آن خلق شده اند به نظر من از ضیعف ترین آثار "احمد محمود" به شمار می رود . در این رمان احساس نوعی تعهد و شتاب زدگی به چشم می خورد، اما از این نظر که او نخستین نویسنده ای است که جنگ ایران و عراق را دستمایه کار خود قرار داده است قابل تامل است .


وی درباره نوع برخورد احمدمحمود با ورود صنعت نفت و صنعتی شدن جنوب گفت :به طور کلی باید بگویم که "احمد محمود" با صنعت و مدرن شدن اقتصاد یک منطقه مشکل ندارد، بلکه او با شبهه صنعتی شدن مشکل دارد،چرا كه عمق فاجعه را در می یابد.


شیرزادی ادامه داد : روشنفکر در کسوت هنرمند خواه و نا خواه با مشکلات و مسائلی که موجب دردسر و رنج یک منطقه و سرزمین اش شود، مشكل خواهد داشت. احمد محمود نيز با صنعتي شدن و شبهه مدرنيسم از اين منظر مشكل داشت .


نويسنده رمان «طبل آتش» با اشاره به محور موضوعی داستان ها احمد محمود که توجه به طبقه فرودست جامعه دارد ،گفت:شخصیت های آثار داستاني احمد محمود تلاش می کنند نان شب خود را تامین کنند و در طول رمان نیز بیشترین آسیب به این گروه می خورد . البته احمد محمود عمدی در محور قرار دادن این شخصیت ها ندارد .

این نویسنده ادامه داد : به هر حال در چنین فضایی صنعت نفت و سایر قضایای مرتبط با این صنعت با توجه به طبقه ای که احمد محمود در داستان هایش از آن حرف می زند،خواسته یا ناخواسته در محور توجه داستان های محمود قرار می گیرند .


وی درباره زبان داستان های احمد محمود در مقایسه با زبان داستان هاي "ابراهیم گلستان" گفت : تکیه ابراهیم گلستان بیش از هر چیزی بر روی زبان است،تا جایی که در برخی از موارد زبان داستان های او به شعر نزدیک شده است . 


خالق «غريبه و اقاقيا» ادامه داد : اما زبان احمد محمود بسیار رام و نرم است .او گرایش به زبان مردم کوچه و بازار دارد.همین ویژگی موجب می شود مخاطبان بیشتری جذب آثار محمود شوند و از زیر لایه لایه های پنهان آثارش به عمق ماجرا پی ببرند . این موضوعی است که ابراهیم گلستان هرگز به آن فکر نکرده است . 


 شيرزادي افزود:ابراهیم گلستان به هر تقدیر نویسنده قدرتمندی است که در زبان آوری خود را شاگرد بلامنازع سعدی شیرازی می داند . 


وي با اشاره به اينكه خالق رمان "همسایه ها " گرایش به زبان آرگو (زبان مردم کوچه و بازار ) دارد ،افزود :زبان آثار محمود بسیار هماهنگ با جهان داستانی اوست و همین نوع برخوردش با زبان باعث شده که آثار او ویژه شوند . 


نويسنده رمان «هلال پنهان» با بیان این مطلب که احمد محمود یکی از 5 نویسنده برجسته و تاثیر گذار معاصر است،یاد آور شد:احمد محمود به عنوان آغازگر آثارش برای بسیاری از نویسندگان نسل های بعد راهگشا است .تا پیش از او هیچ نویسنده اي به این قدرت نتوانسته است،که سایه روشن های زندگی مردم خوزستان را در آثارش انعکاس بدهد .


شیرزادی با بیان این مطلب که محمود پیشنهاد های جدیدی به جهان داستان داده است،افزود :همان طور که پیش از این نیز گفتم ،هنرمندی او در خلق،ایجاد و القاء موضوعات به مخاطب است .بی شک بدون زبان زنده و رنگین احمد محمود چنین امري غیر ممکن بود .


وی ادامه داد:رفتار خاص احمد محمود با عناصر داستان،حال و هوای خاصی برای مخاطب ایجاد می کند،که داستان برای همیشه در هندسه ذهن مخاطب ثبت می شود و از آن رهایی نمی يابد. او به خوبی به فشرده نویسی پی برده و از پس آن نیز بر آمده است . وقتی مخاطب کتاب های او را دست می گیرد، هرگز حوصله اش سر نمي رود .


شیرزادی ادامه داد:احمد محمود تنها نویسنده ای است که زندگی اش حاشیه نداشت و به قول "نیما" ،"زمان که بگذرد،داور اصلی به دنبال خواهد آمد." زمان باید بگذرد تا بانگ و آوازه ها فرو بنشیند تا همه دریابند، که او در عرصه داستان نویسی چه کرده است .


این نویسنده یادآور شد:"احمد محمود" و "محمود دولت آبادی" از نویسندگان صاحب سبک و برجسته زبان فارسی هستند . البته محمود دولت آبادی با مجموعه آثارش چندین برابر هم تای ترک اش شایستگی دریافت جایزه نوبل را دارد،ولی از آنجا که بین سردمداران فرهنگ غرب و ایران شکر آب است ،مهری به ما ندارند . اما فکر اینکه "احمد محمود" در حد و اندازه نوبل بوده، برایم دشوار است .