كتاب «نظريه رايا فرهنگ» اثر «ديويد بل» نظريهپرداز مشهور حوزه «رايا فرهنگ» كه بسياري از كتابهاي اين حوزه را به نگارش درآورده است، با ترجمه مهدي شفيعيان، استاد دانشگاه امام صادق (ع) در آستانه انتشار قرار گرفت.\
وي افزود: بل در نخستين بخش اسامي معروفترين افراد حوزه رايا فرهنگ را متذكر ميشود و اين كه چرا رايا فرهنگ، به فرهنگ در فضاي سايبر توجه ميكند. اين واژه در ايران با عنوان «رايا سپهر» شناخته ميشود. بخش دوم كتاب، نظريه مانوئل كاستلز و بخش سوم، نظريه دايانا هارواي را به همراه تمام كلمات تخصصي و اصلي آن مطرح و در آخر كتاب، آينده بعد از «رايا فرهنگ» را پيشبيني ميكند و پيشروي مخاطب قرار ميدهد.
شفيعيان تصريح كرد: مباحث اين كتاب با مسائل روز جامعه ما بيگانه نيست و ميتوان بر اساس مطالب آن، تاثير «رايا فرهنگ» را در تغييرات فرهنگي و شيوه زندگي مردم ديد، زيرا سرعت، يكي از ويژگيهاي رايا فرهنگ به حساب ميآيد كه به تناسب آن، تمام زواياي زندگي را تحت تاثير خود قرار داده است.
مترجم اثر افزود: اين كتاب تنها ترجمه صرف نيست و در مقدمه آن نقدي بر اين افكار وارد ميشود، زيرا بر اساس ديدگاه بل، به فضاي مجازي بنابر تئوري پستمدنيزم، نگاه مثبتي دارد و مرزي بين انسان و حيوان و همچنين انسان و ماشين در فضاي جهان قائل نميشود. هارواي نيز معتقد است كه بايد زندگي با انسانها را كنار زد و به زندگي با حيوانات و فراتر از آن با رباتها روي آورد، در حالي كه ديدگاه نقادانه ما به پستمدرنيزم منفي است و اين افكار را رد ميكند.
وي با اشاره به برخي از نقدهاي وارده بر اين اثر خاطرنشان كرد: اين نقد به هيچ وجه به اينترنت و كاربردي آن معطوف نميشود، بلكه در پي رد عقايد اين افراد كه نظريههاي خود را به فضاي مجازي تعميم ميدهند، اختصاص دارد.
شفيعيان گفت: بر اساس نظريه پستمدرنيزم مرزها در فضاي اينترنت پاك ميشود مانند اين كه شما در يك صفحه اينترنت تعدادي «سرا پيوند» ميبينيد كه براي خواندن يك متن ملزم باز كردن زيركلمه آن و باز كردن تعداد صفحات بيشتر براي رسيدن به يك مفهومايد كه رسيدن به آن سخت است. پستمدرنيزم با اين باور، درصدد نشان دادن فقدان حقيقت معناست كه امروزه شما نميتوانيد مانند گذشته با مراجعه به يك كتاب به معناي يك حقيقت برسيد.
وي افزود: موضوع ديگري كه مطرح ميشود، فقدان ابتدا و انتها در فضاي اينترنت است كه براي تفهيم آن نظريه پسامدرن فوكو بازگو ميشود. اين نظريه معتقد است درباره «آغاز و پايان تاريخ» شروع و پاياني وجود ندارد. در واقع، نظريهپردازان اين حوزه به دنيال حذف تاريخ و رسيدن به عدم و بيمعنا بودن جهان هستياند، در حالي كه بر اساس عقايد ما مسلمان، آغاز و پايان آفرينش مشخص است.
شفيعيان گفت: البته در اين كتاب نظريه «بنديك» نيز به عنوان يك منتقد مطرح ميشود كه چرا بايد حريم خصوصي و عمومي افراد از ميان برود. چرا زماني كه در فضاي اينترنتي جستوجو ميكنيم، بايد «بالا پرها» را روي صفحه نمايش تحمل كنيم يا در ايميل با «هرزنامه» روبهرو شويم يا زماني كه ميخواهيم مطلبي علمي بخوانيم، بايد تبليغات اجباري را ببينيم؟
وي افزود: در اين كتاب 200 كلمه و واژههاي جديد در ترجمه اثر گنجانده شده است و در پاورقيهاي آن توضيحات بسياري براي تفهيم بهتر مطالب به صورت سادهنويسي آورده شدهاند. هركس كه به حوزه فرهنگ و فضاي مجازي علاقهمند باشد، ميتواند از اين كتاب استفاده كند.
وي در پايان گفت: نگارش اين كتاب به پايان رسيده است و تا نيمه اول سال 1390 از سوي انتشارات دانشگاه امام ادق(ع) منتشر و روانه بازار نشر ميشود.
نظر شما