حسن انوري در مراسم نكوداشت دكتر محمد معين كه در دانشكده ادبيات دانشگاه علامه طباطبايي برگزار شد، او را نمونه احاطه ادبي و جسارت علمي دانست و گفت: تصحيح مجدد چهار مقاله نظامي عروضي كه نخستين بار مرحوم قزويني آن را يك قرن پيش تصحيح كرده بود، نشان از اين جسارت ادبي دارد.
وي به تسلط دكتر معين بر زبانهاي باستاني ايراني اشاره كرد و افزود: او زبانهاي باستاني را بسيار خوب ميدانست و پايان نامه دكترايش را به نام «مزديسنا و آثار آن در ادب فارسي» در رابطه با تاثير فرهنگ ايران پيش از اسلام بر ادب فارسي منتشر كرد. معين به بهترين شكل از عهده اين امر برآمد و در 1322 از رسالهاش دفاع كرد كه به قيد «خيلي خوب» پذيرفته شد.
انوري درباره اهميت اين كتاب يادآور شد: پس از اسلام بيشتر تاثيرهاي فرهنگ ايران پيش از اسلام فراموش شده بود و اثري لازم بود كه اهميت اين عناصر فرهنگي را در ادب فارسي خاطرنشان كند. اين كتاب كه بعدها با نام «مزديسنا و ادب فارسي» به چاپ رسيد، به خوبي از عهده اين وظيفه برآمد.
اين استاد زبان و ادب فارسي به حاشيه نويسيهاي معين بر «برهان قاطع» پرداخت و گفت: معين از سال 1317 كه 19 ساله است، شروع به نوشن تحشيه بر «برهان» ميكند. «برهان قاطع» از بهترين فرهنگهاي قرون گذشته است كه "محمدحسين خلف تبريزي" آن را در قرن 11 در هند نوشته و در اين مدت، بر اثر مراجعات و استنساخ متعدد، اغلاط زياد در آن راه يافته بود.
وي تاكيد كرد: حواشي دكتر معين بر «برهان قاطع» چه از نظر ريشهشناسي لغوي تا حد زبانهاي پهلوي و اوستايي و لهجههاي محلي و چه از نظر اعلام و ذكر سقطات فرهنگ، از بهترين نمونههاي تصحيح متن در كل تاريخ تصحيح متون زبان فارسي است.
انوري به اغلاط وارد شده به اين فرهنگ اشاره كرد و افزود: معين حتي برخي اغلاط مولف را هم تصحيح كرده است.
وي در ادامه به تصحيح «چهار مقاله» نظامي عروضي توسط معين اشاره كرد و آن را نشانه جسارت و احاطه ادبي خاص معين دانست و گفت: اين كتاب را نخستين بار شخصيت بزرگي چون علامه قزويني تصحيح كرده بود. تصحيح مجدد اين اثر توسط معين كه در آن به بسياري اشتباهات تاريخي «چهار مقاله» اشاره كرده است، نشان از جسارت ادبي او دارد.
انوري انتخاب معين را از سوي هانري كربن در تصحيح «عبهر العاشقين» اثر روزبهان بقلي، نشان ديگري از عظمت و دانش معين دانست و خاطرنشان كرد: دكتر معين در اين جا هم دقت علمي را به حد نهايت رسانده است.
نظر شما