دوشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۴:۴۱
ممیزی سلیقه‌ای، خلاقیت نویسنده را مهار می‌کند و موجب خودسانسوری می‌شود

ضحی کاظمی، نویسنده معتقد است که ممیزی در سال‌های گذشته، سبب تولیدات داستانی روزمره و بدون هیجان شد و برخی نویسندگان برای انتشار کتابشان مجبور شدند بر خلاقیت خود مهار بزند. وی تاکید کرد که ممیزی سخت گیرانه سبب کاهش شمارگان کتاب، افول اقتصاد نشر و تولیدات ادبی و از همه مهم‌تر خودسانسوری نویسندگان می‌شود.

 کاظمی به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: همه تلاش نویسنده این است که داستانی جذاب بنویسد که در دنیای داستانی خود، باورپذیر باشد. اگر نویسنده صرفا به دنبال خلق داستانی جذاب باشد، ممکن است منطق داستان از بین برود و شالوده‌ آن از هم بپاشد. برعکس، اگر داستان صرفا کپی‌برداری دقیق از واقعیات و عینیات باشد و نقش خیال در آن کمرنگ شود، از کشش و تعلیق خوبی برخوردار نیست و در نتیجه جذاب نخواهد بود و هیچ خواننده‌ای به آن رغبت نشان نمی‌دهد.

نویسنده رمان «سال درخت» در ادامه توضیح داد: حفظ تعادل جذابیت و باورپذیری بسیار دشوار است. نویسنده‌ ایرانی باید در چارچوب مشخص خط قرمزهای عرفی، سنتی و اجتماعی قلم بزند که این کار دشواری است. گاه  این دشواری مانع می شود که موقعیت های کششی داستان، مانند خلق صحنه‌های خارق‌العاده و تاثیرگذار شکل بگیرد. در بخش باورپذیر نوشتن هم مشکلات زیادی بر سر راه نویسنده قرار دارد.

نویسنده رمان «فصل سرد» با اشاره به تبعات ممیزی سخت گیرانه سال های گذشته اضافه کرد: نویسنده حتی اگر در مرحله اولیه نگارش داستان ذهنش را رها کند و به خلاقیتش اجازه دهد به هر جایی که خواست سرک بکشد و هر چه خواست بنویسد، در مرحله بازنویسی و تحویل داستان به ناشر و بعد از آن به ارشاد مجبور است بخش زیادی از بازیگوشی‌های خلاقانه داستانش را به نفع نگاه ممیز حذف کند.

وی ممیزی سخت‌گیرانه آثار ادبی را دلیلی بر کاهش شمارگان کتاب دانست و توضیح داد: قطعا حذف بخش‌هایی از داستان، آن را از جذابیت می‌اندازد.

کاظمی در ادامه گفت: گاه نویسنده برای انتشار کتابش مجبور بوده بر خلاقیت خود مهار بزند. همین می‌شود که داستان ایرانی خواننده ندارد و نتیجه آن شده که شمارگان آن به زور به هزار جلد برسد. مخاطب گناهی ندارد اگر نسبت به خرید و خواندن کتاب‌های تکراری و غیر جذاب داستان ایرانی رغبت نشان ندهد.

این داستان نویس همچنین بر ضرورت تحول در نگاه جامعه نسبت به تابوهای اجتماعی و انسانی یادآور شد: نویسنده قهار می‌تواند با استفاده از ذهنی باز و پرورش یافته، به مرحله‌ای از خلاقیت دست یابد که بتواند صحنه‌هایی جذاب در چارچوب عرف به تصویر بکشد. قطعا دسترسی به این سطح از خلق، کار هر نویسنده‌ای نیست و نبوغ می‌خواهد اما نشدنی هم نیست و البته راه حل منطقی‌تر شاید تغییر دادن حساسیت‌های بی‌مورد باشد. اگر در این زمینه فرهنگ‌سازی شود و نگاه جامعه کمی بازتر و به روزتر شود، بیان جذابیت‌های داستانی مجرایی برای رشد و پیشرفت ادبی و فرهنگی و اجتماعی به وجود می آورد. آن موقع می‌شود به گونه ای ملایم تر اجازه خلق داستان‌هایی جذابی را داد که مخاطب برای خرید و خواندن آن‌ها صف بکشد.

«سين شين»، «سال درخت»، «آغاز فصل سرد» و مجموعه داستان «كفش‌هاتو جفت كن» از جمله آثار داستانی کاظمی به شمار می آیند.

 
 
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها