به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «بهاء‌الدین محمد بن حسین بن احمد خطیب بلخی» مشهور به سلطان العلماء بلخ، بهاالدین ولد و یا بهاءولد پدر مولانا جلال‌الدین صاحب اثر «مثنوی معنوی» است. شخصیت بهاءولد ماهیتی دوگانه دارد، از یک‌سو برای بسیاری فردی آشناست چرا که ارتباطش با مولانا مشخص است و از سوی دیگر فردی ناشناخته و مجهولات بسیار است چرا که نام وی فقط در پرتو نام پسرش درخشش دارد.
به منظور شناخت بهاءولد در میان آثار تاریخی کمتر کتابی دیده می‌شود که به این شخصیت تاریخی پرداخته باشد. در بین محققان داخلی استاد «بدیع‌الزمان فروزانفر» و «عبدالحسین زرین‌کوب» تلاشی را به منظور شناخت این شخصیت عارف انجام داده‌اند. در بین محققان خارجی هم می‌توان به افرادی همچون عبدالباقی گولپینارلی، «آن ماری شیمل» در این راه تلاش‌هایی کرده‌اند.
کاظم محمدی از محققان حوزه عرفان در خصوص شخصیت بهاءولد کتابی را با همین عنوان منتشر کرده و در آن به زندگی، سلوک و اندیشه وی پرداخته است. محمدی در این کتاب که بالغ بر 15 فصل دارد در ابتدا شرحی از زندگی و پیشینه خانوادگی بهاءولد عرضه می‌کند و از جنبه‌های مختلف خانوادگی، اجتماعی، سیاسی و... زندگی او را مورد توجه قرار می‌دهد.
کتاب «بهاءولد؛ زندگی، سلوک و اندیشه» در دو بخش اصلی نگاشته شده است و بخش دوم این کتاب ارتباط میان این شخصیت تاریخی با تصوف، قرآن، حدیث، نبوت و البته ایمان بهاءولد را مورد توجه قرار داده و به نوعی ابعاد فردی زندگی این شخصیت مورد نظر نویسنده کتاب است.
در بخشی از فصل رابطه بهاءولد و قرآن می‌خوانیم: «در این بودم که زین قرآن خواند، ناظر معانی قرآن شدم و ناظر صنایع الله شدم اندیشه‌ام آمد که در جهان می‌نگرم رحمت و لطف و قهر و احسان و انعام الله را نظاره می‌کنم به مجرد این تا چه شود و الله را از این نعمت چه حکمت خیزد و از این نظر مرا چه سود دارد.»
محمدی در تفسیر همین مطلب آورده است: «شنیدن آیات او را به تامل وا می‌دارد تا در معانی آیات اندیشه نماید و آن را بفهمد، و برای این منظور فهم را از طریق مصادیق آیات که از سوی پروردگار در تمام هستی جریان یافته را مورد نظر قرار می‌دهد و این گونه، "مفهوم" و "مصداق" را با هم در می‌آمیزد تا به نتیجه‌ای مطلوب از معرفت توحید برسد.»
نویسنده تفسیر خود را با اشاره به اینکه بهاء از مطالعه و تفکر قرآن به عنوان یک متن در جست‌وجوی مصادیقی است که در بیرون وجود دارد و در صدد یافتن معانی و حکمت وجود یا حضور هرچیزی است که نمایان شده است، و در این حکمت یابی نیز به این می‌اندیشد که سم وی از این نظارت بر آیات وحیانی و طبیعی چه می‌تواند باشد، مطلب خود را این طور ادامه می‌دهد: «طبیعتا از این گونه اندیشه و اندیشیدن چنان که وعدهِ‌ی قرآن است، همان هدایتی است که نصیب فرد می‌شود، و بدیهی است که این هدایت را خداوند نصیب هرکسی می‌کند که در آیات، با ایمان و بارور تدبر و اندیشه می‌کند....»
کتاب «بهاءولد؛ زندگی، سلوک و اندیشه» در 930 صفحه و 15 فصل به همراه بخش کتاب‌نامه و نمایه توسط انتشارات نجم کبرا با قیمت 95 هزار تومان منتشر شده است.
یکشنبه ۹ تیر ۱۳۹۸ - ۱۵:۳۵
نظر شما