به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشست «حمایت از ترجمه کتاب کودک » دوشنبه چهارم بهمن هم‌زمان با دومین روز دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران با حضور فرناندا دانتاس، مدیرامور بین‌الملل اتاق کتاب برزیل و مدیر گروه ناشران برزیلی، الیور میستاد، مشاور عالی برنامه گرنت نورلا کشور نروژ و علیرضا نوری‌زاده، نماینده گرنت ایران برگزارشد.

سخنران نخست این نشست فرناندا دانتاس، مدیرامور بین‌الملل اتاق کتاب برزیل و مدیر گروه ناشران برزیلی بود. او با اشاره به برنامه‌ای که گروه ناشران برزیلی برای ترجمه آثار در نظر دارد، بیان کرد: ترجمه می‌تواند از زبان برزیلی به هر زبان انجام شود، استفاده از گرنت گروه ناشران برزیلی ساده است، ابتدا باید مدارک ارسال شود، این مدراک بررسی می‌شود و بعد از 15 روز درباره پذیرش آن پاسخ داده‌می‌شود. در صورت پذیرفته شدن، 30 تا 45 روز طول می‌کشد تا گرنت پرداخت شود. هر کتابی که ناشران آن عضو گروه ناشران برزیلی باشند، می‌تواند از این گرنت استفاده کند.

دانتاس با بیان اینکه این گرنت به سه نوع ترجمه اعطا می‌شود، ادامه داد: این گرنت نخست برای کتاب‌هایی است که به تازگی ترجمه شده‌اند. دوم برای کتاب‌هایی که پیش از این ترجمه شدند و حالا نیاز به ترجمه جدید دارند. همچنین به کتاب‌هایی که قبلا ترجمه شدند این گرنت اعطا می‌شود. در این میان اعطای گرنت به کتابی که پیش ازاین ترجمه نشده‌است، متداول‌تر است.


گرنت جلوه ادبیات برزیل را بیشتر کرد
به گفته او این گرنت تمام ژانرهای ادبی و کتاب‌های دانشگاهی و علمی را هم در بر می‌گیرد. مدیرامور بین‌الملل اتاق کتاب برزیل ادامه داد: هر زمان می‌توان آن گرنت را سفارش داد. گرنت دیگری هم دربرزیل هست که کتابخانه ملی آن را اعطا می‌کند، اما گرنت کتابخانه ملی به شکلی است که فقط چند روز خاص در سال می‌توان آن را سفارش داد و ناشران محدودی را در بر می‌گیرد.

دانتاس با اعلام اینکه گرنت گروه ناشران برزیلی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، ادبیات داستانی و غیرداستانی اعطا می‌شود، افزود: این گرنت برای هر زبان، منطقه‌ و هر کتابی است و محدودیت ندارد. همچنین کتاب‌های حوزه فناوری، علمی و پزشکی را هم پوشش می‌دهد. زیرا تا به حال بیشتر کتاب‌های کشور برزیل، فقط در امریکای لاتین چاپ شدند. تلاش می‌کنیم با این گرنت فرهنگ برزیل بیشتر گسترش یابد. این گرنت سه سال است که اعطا می‌شود اما در سال‌های آینده رشد و وضعیت بهتری پیدا می‌کند، تا همه مردم در کشورهای مختلف بتوانند از ادبیات برزیل لذت ببرند.

به گفته او گرنت گروه ناشران برزیلی از سال 2019 به کشورهای مختلف اعطا می‌شود، او افزود:  گرنت گروه ناشران برزیلی در طول سه سال به 20 اثر اختصاص داده شده‌است، این آثار به زبان‌های مختلف ترجمه شدند. این گرنت اجازه می‌دهد ادبیات برزیل در کشورهای متنوعی ترجمه شوند و جلوه ادبیات برزیل بیشتر شود. با اینکه گرنت بیشتر در حوزه فروش مهم است، اما می‌توان گفت در اشاعه فرهنگ برزیل در تمام کشورها مهم است.  

مدیرامور بین‌الملل اتاق کتاب برزیل با تاکید بر اینکه اطلاعات برای مخاطبان به صورت کامل در سایت ناشران برزیلی ثبت شده‌است، افزود: بیش از 50 درصد کتاب‌های برزیل، در حوزه کودک و نوجوان هستند و همچنین تصویرگران معروفی در سطح جهانی داریم. باید توجه شود گرنت گروه ناشران برزیلی از ناشران در سطح جهانی حمایت می‌کند، در حالی که گاهی دیده می‌شود، گرنت دولتی از آن‌ها حمایت نمی‌کند.
به گفته او حداکثر مبلغی که برای این گرنت اعطا می‌شود، 2000 دلار است. تعیین میزان مبلغ اختصاص داده شده، به نوع کتاب بستگی دارد و اگر کتاب کودک باشد کلمات کمتری برای ترجمه دارد، در هر صورت ناشران برزیلی تقریبا تمام هزینه ترجمه را پوشش می‌دهیم.

از گسترش ادبیات نروژی حمایت می‌کنیم
الیور میستاد، مشاور عالی برنامه گرنت نورلا در کشور نروژ سخنران بعدی این نشست بود. به گفته او نرولا به معنی ادبیات نروژی است. میستاد بیان کرد: از گسترش ادبیات نروژی حمایت می‌کنیم، اقدامات ما از سال 1978 شروع شد اما در سال 2004 اقدامات جدیت بیشتری به دست آورد. در سال 2004 به 104 کتاب و در سال 2020 به بیش از 600 کتاب اعطای گرنت داشتیم. اوج فعالیت در سال 2019 بود که نورلا مهمان افتخاری نمایشگاه مجازی فرانکفورت بود. از سال 2004 بیشتر از هفت هزارگرنت اعطا کردیم. هنوز آمار 2021 را نداریم و برای گرنت‌های فارسی از سال 2004 به 24 عنوان فارسی گرنت اعطا شد.

مشاور عالی برنامه گرنت نورلا درباره تسهیلاتی که این گرنت به ناشران ارائه می‌دهد گفت: کمک هزینه ناشران برای ترجمه و نشر را پرداخت می‌کنیم. برای کتاب‌های کودک تصویرسازی شده کمک هزینه 750 یورویی در نظر داریم. هر ناشر می‌تواند هر سال برای دریافت کمک هزینه برای چهار عنوان کتاب درخواست بدهد.
او ادامه داد: نحوه درخواست ساده است. یک قرارداد با افرادی که صاحب حق چاپ کتاب است و قراردادی با مترجم می‌بندیم. ما ترجیح می‌دهیم که ترجمه به صورت مستقیم از زبان نروژی انجام شود، به همین دلیل با مترجمانی که از نروژی ترجمه می‌کنند، ارتباط داریم.

سرانه مطالعه در نروژ بالا است
میستاد با بیان اینکه صاحبان حق کتاب‌های داستانی و غیرداستانی سه بار در سال می‌توانند برای دریافت گرنت در خواست بدهند، افزود: وقتی که یک صاحب حق  درخواست دریافت گرنت می‌دهد، یک کمیسیون کتاب‌ها را بررسی می‌کند و بعد از دو تا چهار هفته پاسخ به درخواست آماده می‌شود. ما از همه نوع کتاب داستانی، غیرداستانی و کتاب کودک حمایت می‌کنیم اما از کتاب‌های درسی و دانشگاهی حمایت نمی‌کنیم.

مشاور عالی برنامه گرنت نورلا  با اعلام اینکه از سفر ناشران و نویسندنگان به دیگر کشورها هم حمایت می‌کنند، ادامه داد: اگر ناشر یا نویسنده درخواست کند تا برای رونمایی کتاب به کشوری سفر کند، هزینه هواپییمای نویسنده و ناشر را حمایت می‌کنیم. ما یک برنامه برای مترجم‌ها داریم. آن‌هایی که کتاب‌ها را به نروژی ترجمه می‌کنند می‌توانند با مترجم‌های دیگر دیدار کنند، همچنین هتلی برای مترجم‌ها داریم که در بهار و زمستان می‌توانند به آنجا بروند و با فرهنگ نروژ آشنا شوند.

او با اعلام اینکه سرانه مطالعه در نروژ بالا است، چند نمونه آماری ارائه داد و گفت: 88 درصد افراد در نروژ در طول سال یک کتاب یا بیشتر می‌خوانند و میانگین کتاب‌هایی که در طول سال خوانده می‌شود 15 و نیم در صد است. 40 درصد افراد بیشتر از 10 کتاب در سال می‌خوانند. کتابخوانی از سنین پایین شروع می‌شود و والدین گفتند که هر روز یا سه تا چهار بار در هفته برای کودکانشان کتاب می‌خوانند.  

فقط هزینه‌های ترجمه را پوشش می‌دهیم
علیرضا نوری‌زاده، نماینده گرنت ایران سخنران پایانی بود و درباره گرنت ترجمه ایران توضیح داد: گرنت ایران از سال 2017 بنیان‌گذاری شده‌است. هدف از این گرنت تقویت بازار کتاب ایران در جهان است. همچنین از طریق ادبیات و ترویج فرهنگ، این کشور به سایر کشورها معرفی می‌شود. از موضوعات ادبیات کودک و نوجوان، ایران‌شناسی، هنر و ادبیات مدرن در حوزه داستانی و غیرداستانی حمایت می‌کنیم، همچنین کتاب‌های آموزشی، دانشگاهی و درسی فعلا مورد حمایت قرار نگرفته‌اند.

به گفته نوری‌زاده همه نشرهای بین‌المللی از همه کشورها می‌توانند برای استفاده از گرنت ایران درخواست بدهند، اما معیارهایی وجود داد. او ادامه داد: باید کتابی باشد که از وزارت فرهنگ و ارشاد مجوز دریافت کرده باشد، فقط آژانس ادبی که حق کتاب را دارد، می‌تواند برای دریافت گرنت درخواست بدهد، همچنین کتاب باید به زبان فارسی باشد. نحوه ثبت درخواست از طریق وبسایت به صورت الکترونیک است و رزومه مترجم و ناشر بررسی می‌شود.

نماینده گرنت ایران افزود: در حال حاضر گرنت ایران هزینه‌های ترجمه و چاپ را به طور کامل یا بخشی از آن را پوشش می‌دهد. در این روزها فقط هزینه‌های ترجمه را پوشش می‌دهیم و شاید بعدها هزینه انتشار و چاپ را هم پوشش بدهیم. برای کتاب‌های رمان بزرگ‌سال حداکثر سه هزار یورو و برای کتاب کودکان و نوجوانان حداکثر هزار یورو درنظر گرفته شده‌است.

به گفته نوری‌زاده شرط اعطای گرنت این است که آن کتاب حداکثر تا دو سال چاپ شود. او ادامه داد: زمانی که ترجمه تمام می‌شود نسخه اولیه باید برای تایید به دبیرخانه ارسال شود و وقتی کتاب چاپ می‌شود پنج نسخه فیزیکی آن باید به دبیرخانه ارسال شود.

او افزود: دلیل اینکه مبلغ به صورت نقدی پرداخت می‌شود، تحریم‌ها علیه ایران است. تا الان 396 کتاب در 21 زبان بین‌المللی گرنت دریافت کردند. بیش از 50 درصد این کتاب‌ها در حوزه کودک و نوجوان هستند. همچنین برخی کمک هزینه‌ها برای سفر به نمایشگاه فرانکفورت و پاریس پرداخت می‌شود.