به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) در اين مراسم كه شب گذشته از سوي سازمان فرهنگي ملل متحد (يونسكو) در فرهنگسراي نياوران و به منظور بررسي انديشه‌هاي مولانا در زمينه برقراري صلح جهاني برگزار شد، حسين الهي‌قمشه‌اي گفت: "شرع" يعني "ميزان"؛ يعني "راه خداوند". مولانا شرع را معيار و ميزاني اين چنين مي‌بيند.
وي كه با عنوان "صلح جهاني در انديشه مولانا" سخن مي‌گفت، افزود: مناسبت امروز صلح جهاني است و سخنان مولانا هم در راستاي صلح جهاني است. اگر سازمان ملل متحد يك بيانيه جهاني تحت عنوان «فطرت جهاني» صادر كند كه مشتركات فطرت انسان‌ها در آن لحاظ شود، مشكلات جهاني قطعا كاهش مي‌يابد. چرا كه فطرت بين آدميان مشترك است و در پي رسيدن به يك هدف حركت مي‌كند.
الهي قمشه‌اي با بيان اين كه "اين هدفي است كه همه حكما و شاعران بزرگ پيش و پس از مولوي نيز در پي دست يافتن به آن بوده‌اند"، افزود: كار مولانا كاري است كه همه شاعران آسماني كردند. شما مي‌بينيد كه سقراط و افلاطون همه خود را شهروند عالم معرفي مي‌كنند و براي خود مرز جغرافيايي قايل نيستند. تمامي نمايشنامه‌هاي شكسپير هم در بيان علت تراژدي و جنگ‌هاست.
وي ادامه داد: در همين زمينه «ماركوس اورليوس» مي‌گويد "بني آدم اعضاي يكديگرند" كه بعدها سعدي آن را به نظم درمي‌آورد. سخن اصلي تمامي اين شخصيت‌هاي بزرگ يكي است.
قمشه‌اي با اشاره به اينكه "مولانا متوجه شد كه جنگ‌ها را بايد از درون آغاز كرد"، يادآور شد: از نگاه مولانا جنگ اصلي در درون خود آدميان و بين احوالات دروني آنهاست. مولانا مي‌گويد: "خود نمي‌گردد چنين جنگي گران/ پس چه مي‌گردي به جنگ ديگران؟" اين گونه است كه مولانا اين نگاه را طرح مي‌كند كه نخست جامعيت و وحدت هر انسان اهميت دارد، و پس از آن وحدت انسانيت و صلح جهاني؛ و بدون دست يافتن به اولي، دومي غير قابل دسترس است.
وي در ادامه به علل جنگ‌ها در تاريخ جهان پرداخت و گفت: از نظر مولانا شش دليل عمده براي اين جنگ‌ها مي‌توان شمرد. نخست جهل ، دوم اغراض، سوم وجود نداشتن عدالت، چهارم كثرت صورت‌ها با معاني واحد ، پنجم شباهت صورت‌ها و تفاوت معاني و ششم، و مهمتر از همه، پايين بودن سطح سليقه آدميان در انتخاب نوع لذات.
قمشه‌اي مورد اخير را اين گونه تبيين كرد: پايين بودن سطح لذات به اين معناست كه مردم به لذات طبيعي و دنيوي تمايل دارند و از لذات حقيقي غافلند، در نتيجه بين آنها نزاع در مي‌گيرد. بايد به لذات عقلاني پرداخت و از زيبايي و حق لذت برد. در اين صورت ديگر نزاعي وجود نخواهد داشت، چرا كه اين عرصه بسيار فراخ است و همه مي‌توانند از آن لذت ببرند بدون اين كه رقابت و دشمني ايجاد شود.
وي در مورد "اغراض" نيز خاطرنشان كرد:اغراض نوعي از تعصبات است كه بر اثر غرض‌ها رخ مي‌دهد و به عبارت ديگر فرد مي‌داند و عالم است، ولي غرض و مرض دارد. اغراض علم را باطل مي‌كند. اگر در قرن حاضر بسياري از هنرها به سمت انحطاط رفته است، به دليل به وجود آمدن اغراض است.
در پايان سخنان قمشه‌اي، پوستر «توسعه هزاره» از سوي يونسكو به وي اهدا شد.
یکشنبه ۶ آبان ۱۳۸۶ - ۱۴:۱۹
نظر شما