به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايينا)، کتاب «جنگ و صلح در ايران دوره قاجار و پيامدهاي آن در گذشته و اکنون» در بردارنده مجموعه مقالات (9 مقاله از ۹ نويسنده) و يک پيشگفتار به قلم پيتر ايوري است. ونسا مارتين، استفاني کرونين، پيتر ايوري، لارنس پا‌تر، ريچارد اسکوفيل، علي قيصري، منوچهر اسکندري قاجار، منصوره اتحاديه و... مقالاتي در دو بخش جنگ و صلح به رشته تحرير درآورده‌اند.
در بخشي از كتاب آمده است: «چون دوره قاجارها به سر آمد، پهلوي‌ها مانند بسياري ديگر از سلسله‌هاي جانشين ترجيح دادند كه دوره آنها را به تاق نسيان بكوبند. اسناد را پنهان كردند تا شهرت خود را بيفزايند و اعمال خود را سواي كرده‌هاي گذشتگان بنمايانند و دستاوردهاي خود را تازه و بهتر نشان دهند، راست گفته‌اند كه تاريخ را پيروزمندان مي‌نويسند.»
اين كتاب با نگاهي نو، ضمن بررسي تاريخ پر پيچ و خم قاجار، تلاش مي‌کند نمايي از دولت ايران به دست دهد که شايد به گونه‌اي شگفت‌انگيز، دست‌کم از دو جنبه موقعيت ژئوپولتيکي و مديريت منابع و انرژي، قابل مقايسه با جهان امروز باشد. دولت پيچيده‌اي که در هياهوي کشمکش‌هاي ارضي سرنوشت‌ساز معروف به «بازي بزرگ» ميان ابرقدرت‌هاي جهان يک چشم به شرق سنتي داشت و چشم ديگر به غرب نو دوخته بود.
هدف تمامي مقاله‌هاي گرد آمده در کتاب، تعميق آگاهي از عصر مهمي در تاريخ ايران است و به خوبي نشان مي‌دهد که نبايد فساد و سوء مديريت را تنها شناسه‌هاي دوران قاجار به شمار آورد. همچنين نکاتي را پيش مي‌کشد که براي فهم «بازي بزرگ» و نه تنها رابطه حکومت بلکه رابطه مردم با فشارهاي اقتصادي و سياسي و محلي که ايران در آن زمان حساس با آنها رو به رو بود، ضرورت دارد. چنان که ونسا مارتين به تاثير همکاري شبکه‌هاي اجتماعي با حکومت در مورد يک اختلاف مرزي مي‌پردازد.
مقايسه موقعيت ژئوپولتيک ايران امروز با ايران دوران قاجار از ويژگي‌هاي ديگر اين کتاب است و بررسي نظاير امروزي وقايع مربوط به «بازي بزرگ» بسيار جالب توجه است و نشان مي‌هد صفات مميز يک ديار يا ملت چگونه مي‌تواند در فواصل زماني تاثير يکسان در واکنش‌ها نسبت به رويداد‌ها بگذارد.
در بازنگري دوره حساسي که عهدنامه ترکمانچاي را به بار آورد، نويسنده يكي از مقالات چگونگي تصميم‌گيري حکومت با حساب سود و زيان را بررسي مي‌کند و تحليلش را در چارچوب نظريه تصميم‌سازي بر پايه منطق و احتمال و نيز تصميم‌گيري عقلاني که مورد تاکيد مکتب‌هاي واقع‌گرايي و نو واقع‌گرايي در علوم سياسي است، قرار مي‌دهد. سپس با تغيير زاويه ديد به گزينه‌هاي پيش روي حکومت پرداخته و به نتيجه‌هاي تکان دهنده‌اي مي‌رسد که الگويي متفاوت براي فهم و درک سير وقايع عرضه مي‌کند.
مجموعه مقالات «جنگ و صلح در ايران دوره قاجار و پيامدهاي آن در گذشته و اکنون» در قطع رقعي، 400 صفحه و بهاي 89000 ريال زير نظر رکسانا فرمانفرماييان و با ترجمه حسن افشار از نشر مرکز منتشر شده و در اختيار علاقه‌مندان به تاريخ معاصر و به ويژه تحولات دوران قاجار قرار دارد.
یکشنبه ۵ تیر ۱۳۹۰ - ۱۶:۰۰
نظر شما