چاپ نخست كتاب «مختار» نوشته جمشيد صداقتنژاد از سوي انتشارات سمير منتشر و روانه بازار نشر شد.-
تاريخ گوياي اين مساله است كه مختار از قبيله «ثقيف» بود و پدر، مادر و برادر و عمويش از مسلمانان واقعي، متعصب و علاقهمند به ارزشهاي اسلامي و از دوستداران و شيعه امام علي(ع) بودند. در بين اعراب، اين قبيله سيادت و اقتدار بسياري داشت. مادر مختار؛ به نام «دُومه» دختر وهببن عمر و پدرش ابوعبيده ابنمسعود بود كه هردو در بين اعراب به شجاعت و سخاوت مشهور بودند و به همين دليل، عمربن الخطاب در روز چهارم رياستش بر مسلمانان، ابوعبيده را به فرماندهي سپاهي انتخاب كرد كه براي فتح ايران گرد آمده بودند.
«دومه» مادر مختار نيز در اين جنگ همراه شوهرش در صف مقدم سپاه مسلمين، با ايرانيان وارد جنگ شد و متهورانه به فيلهايي حمله كردند كه ايرانيان شاخههاي درخت خرما بر آنها بسته و زنگ به خرطوم و گوش و گردنشان آويخته بودند تا باعث وحشت اعراب و اسبهاي آنان شود كه فيل نديده بودند. ابوعبيده با شمشير، خرطوم فيل سفيدي را كه جلودار فيلها بود انداخت و پيلبان زيرپاي همان فيل پيشآهنگ لگدمال شد. ابوعبيده توانست با اين كار مقدمات غلبه مسلمانان را بر امپراتوري نيرومند ايران فراهم كند.
«بلاذري» در جلد پنجم كتاب «انسابالاشراف» صفحه 214 مينويسد: «ابوعبيده، قبل از اين جنگ وصيت كرده بود كه بعد از او پسر بزرگش "جبر" فرمانده سپاه اسلام خواهد بود. مختار هنگام شهادت پدر، مادر و برادرش سيزده سال داشت و تحت سرپرستي عمويش، سعدبن مسعود؛ والي مداين قرار گرفت و در جريان حوادث مهمي كه در فاصله جنگهاي مسلمانان با ايرانيان و جنگهاي داخلي و مبارزات حقطلبانه امام حسين(ع) رخ داد؛ چون پولاد آبديده شد. به طوري كه چون بزرگ شد از شيعيان خالص امام علي(ع) و فرزندانش به شمار ميرفت و بهرغم خطرات بسيار (مرگ، زندان، شكنجه و مصادره اموال) حاضر نشد به دستور معاويه، عليه جناب "حجربن عدي" و ياران پاك و بااعتقادش، شهادتنامه به ناحق امضاء كند و هنگام ورود جناب "مسلم" به كوفه، آن جناب ابتدا به خانه مختار وارد شد و مختار علنا مردم كوفه را براي بيعت با جناب مسلم به منزل خودش دعوت ميكرد و در تمام مدت واقعه كربلا، جناب مختار در كوفه در حبس تاريك زير قيد و بند ابنزياد بوده است.»
«عمادالدين اصفهاني» در جلد دوم كتاب «زندگاني حضرت ابيعبدالله الحسين(ع)» صفحه 675 به نقل از «روضةالصفا» و به روايت از حضرت امير مومنان عليبن ابيطالب(ع) نوشته است آن حضرت با اشاره به مختار كه در آن هنگام در سنين نوجواني بود، فرمودهاند: «پسر من حسين كشته خواهد شد و جواني از ثقيف، 383 هزار نفر از ظالمين و قتله ما را خواهد كشت و آن جوان؛ مختار پسر ابوعبيده ثقفي است.»
درباره مختار، روايات ضد و نقيض در كتابها بسيار است و براي اطلاع از فهرست منابع و مآخذ بسيار درباره مختار به جلد دوم كتاب گرانقدر الغدير علامه اميني(ره)، از صفحه 343 تا 345 ميتوان رجوع كرد.
«مختار» توسط ايرانيان، مانند اميرحمزه، عموي عالي مقدار رسول خدا(ص) وارد تاريخ حماسههاي مردم ايران شد و هويت ايراني پيدا كرد، زيرا به دليل علاقهاي كه ايرانيان به خاندان رسول خدا(ص) و ائمه هدي(عليهمالسلام) داشتند و مختار با قتله حضرت امام حسينبن علي(ع)و ياران و صحابهاش جنگيد و آنان را هلاك كرد. بنابراين، ايرانيان به مختار و اعمال او توجه بسيار نشان دادند و بر شمار حماسههايي كه قبل از اسلام براي زنده نگهداشتن هويت خود خلق كرده بودند، مختار را نيز افزودند و در ايام و ليالي ماههاي محرم و صفر در قهوهخانهها و حسينيهها و مساجد و منازل به نقل آن پرداختند، به طوري كه مردم از زمان كودكي كاملا با تاريخ كربلا آشنا شدند.
بر اساس مطالب كتاب، «مختار، تنها قهرماني است كه با روش سمعي و بصري (از طريق پردهخواني) و از زمان سلاطين صفوي ذكر او در ايران رواج كامل داشته و راويان، كاتبان و گويندگان، روايات متعددي درباره او و گفتار و كردارش نقل كردند و به دليل علاقه به ائمه هدي(عليهمالسلام) درباره مختار و اعمال و گفتارش چنان او را با افسانهها در هم آميختند كه جداسازي آنها از تاريخ امكانپذير نيست، زيرا در باور اكثريت ايرانيان مسلمان(شيعه) نميگنجد كه كسي جرئت جسارت به جناب مختار را به خود راه بدهد و با ذكر دلايل مختلف از تاريخ و سيرهنويسان به قصد تخفيف علل و انگيزههاي پنهاني مختار در قيام مقدسش به قصد دگرگوني باورهاي آنان شرح دهد.»
نويسنده اين اثر در مقدمه كتاب حاضر از انگيزه خود براي نوشتن كتاب حاضر مينويسد: «اين نگارنده، اولين كتابي را كه از كتاب فروش محلهشان كرايه كرد، "مختارنامه" بود، و به علت كثرت علاقه بارها و بارها آن را مورد مطالعه قرار داد و بالاخره هم آن را خريداري كرد. بعدها كه حرفه نگارش را انتخاب كرد و پيرامون حماسهسرايي در ايران شروع به تحقيق و نگارش نمود؛ بياغراق بايد بگويد: بعد از گذشت متجاوز از 35 سال سابقه نويسندگي و نگارش دهها كتاب درباره تاريخ حماسهها، هنوز هم شيريني "مختارنامه" را، بهرغم حزنانگيز بودن آن، در كام دارم و اين كتاب، بازنويسي براساس چندين كتاب پيرامون "قيام مختار" است، كه البته صددرصد سنديت تاريخي ندارد، اما بايد بگويم: مطالعه آن (به باور نگارنده) از بسياري از كتابهاي پرفروش اين روزگار مفيدتر است.»
چاپ نخست كتاب «مختار» با شمارگان 1500 نسخه، 544 صفحه و بهاي 125000 ريال راهي بازار نشر شد.
نظر شما