سه‌شنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۰ - ۱۴:۵۲
آموزش، نقد و نشر از مسایل مهم داستان کوتاه در ایران است

نقی سلیمانی، مصطفی جمشیدی، مجید عمیق و مجتبی شاکری، نویسندگان و منتقدان ادبی، در آستانه برگزاری همایش داستان کوتاه، در گفت‌وگوهایی مسایل و مشکلات موجود در حوزه داستان کوتاه در ایران را بیان کردند. آموزش، نقد و مسایل نشر از جمله این مشکلات است.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نقی سلیمانی، نویسنده کتاب «دیوانه‌وار» گفت: در صورتی که نویسندگان ما و نویسندگان دیگر کشور‌ها بتوانند با هم ارتباط برقرار کنند، تاثیر این همایش بیشتر می‌شود، بهتر است همایش را از حالت درون‌مرزی خارج کرد و آن را در سطح بین‌المللی برگزار کنیم. 

سلیمانی در گفت‌وگو با ستاد خبری اولین همایش داستان کوتاه ایران درباره برگزاری این همایش گفت: اگر این همایش با حضور نویسندگان مختلف، فارغ از خطوط فکری و جهت‌گیری‌های آن‌ها برگزار شود؛ بدون شک حرکت خوبی است. حتی اگر قرار است نقدی در این همایش صورت گیرد، منتقدان باید از طیف‌های مختلف حضور داشته باشند تا عقاید و نظرات مختلف ارایه شود.

این نویسنده با تاکید بر آموزش‌محور بودن این همایش اضافه کرد: اگر هدفمند جلو برویم و قصد و نیت واقعیمان خدمت به رشد ادبیات داستانی باشد، این همایش بهتر انجام می‌شود. باید از تمامی برنامه‌هایی که در همایش برگزار می‌شود نتیجه‌گیری کرد و در راستای نتیجه‌گیری عمل کرد، تمام این اتفاقات به شرط تداوم این همایش اتفاق می‌افتد.

وی افزود: حتی اگر بتوان این همایش را از حالت درون‌مرزی خارج کرد و به صورت بین‌المللی برگزار کرد، نویسندگان ما و نویسندگان کشورهای دیگر باهم ارتباط برقرار می‌کنند، نویسندگان ما با فرهنگ‌های مختلف آشنا می‌شوند و با دیدگاه بهتری به خلق آثار می‌پردازند. این اتفاق همایش را تاثیرگذار و پربار‌تر می‌کند.‌‌ همان طور که درباره سینما این اتفاق افتاد و ما شاهد پیشرفت سینمای امروز کشورمان هستیم.

سلیمانی یکی از بخش‌های خوب این همایش را پخش فیلم‌های اقتباسی از داستان‌های کوتاه دانست و عنوان کرد: داستان کوتاه و فیلم عناصر مشترک زیادی دارند. اگر این کار به همکاری بیشتر فیلمنامه‌نویسان و نویسندگان منجر شود، هم داستان کوتاه از رکود خارج می‌شود و هم کیفیت آثار سینمایی بالا می‌رود.

مصطفی جمشیدی: آموزش و نقد در ادبیات داستانی ما کم‌رنگ شده‌اند

مصطفی جمشیدی، نویسنده «سونات عدن» گفت: جای آموزش و نقد این روز‌ها در ادبیات داستانی، به خصوص داستان کوتاه خالی است و این ضربه بزرگی به داستان کوتاه وارد کرده است. این همایش باید به مباحث آکادمیک بپردازد و شکل جشنواره به خود نگیرد.

جمشیدی نیاز اصلی داستان کوتاه امروز را آموزش مباحث تئوری و نظری و جلسات نقد و بررسی خواند و گفت: بهتر است در بحث داستان کوتاه به آموزش بیشتر دقت شود و به مباحث آکادمیک بیشتر بپردازیم.

وی ادامه داد: بعضی از نویسندگان باید بدانند هر نوشته‌ای داستان نیست. این همایش باید از حالت جشنواره‌ای خارج شود و در این مسیر حرکت کند.

وی افزود: نبودن چنین همایشی ضربه بزرگی به داستان کوتاه وارد کرد. باید بدانیم که یک روز همایش کافی نیست، باید چند روز در سال را به برگزاری چنین همایشی اختصاص دهیم. تداوم این جشنواره اهمیت دارد. می‌توان بخش‌های زیادی را به آن افزود. بخش رونمایی از آثار جدید و در ادامه یک جایزه مخصوص برای داستان کوتاه را پایه‌گذاری کنیم. این کار‌ها به کیفیت همایش کمک می‌کند و آن را پویا‌تر می‌کند.

جمشیدی پایبندی به اصول نوشتن داستان کوتاه را ضروری خواند و گفت: بر خلاف باور عامیانه نوشتن داستان کوتاه بسیار سخت است، فقط نویسندگان حرفه‌ای که به ساختار داستان احاطه دارند می‌توانند اثری ارزشمند خلق کنند.

وی ادامه داد: داستان کوتاه چیزی از رمان کم ندارد اما متاسفانه همین باور که نوشتن داستان کوتاه راحت است آثار ضعیفی وارد بازار کرده و به داستان کوتاه آسیب رسانده است. ما باید داستان کوتاه را در ابتدا تعریف کنیم، ساختار و اصول اولیه را یاد بگیریم بعد شروع به نوشتن کنیم.

مجید عمیق: مشکلات نشر داستان کوتاه را به حاشیه رانده است

مجید عمیق، مترجم حوزه کودک و نوجوان گفت: یکی از دلایل گمنامی داستان کوتاه بها ندادن به آن است. مشکلات اقتصادی، مشکلات نشر و تیراژ کم به نویسندگان آسیب رسانده و داستان کوتاه را به حاشیه رانده است، این همایش باید به این موضوعات بپردازد و آسیب‌ها را شناسایی کند.

عمیق یکی از آسیب‌های امروز داستان کوتاه ایران را بها ندادن به آن دانست و گفت: برگزاری چنین همایشی خوب است، داستان کوتاه در این دوره گم‌نام مانده و دلیل این امر بها ندادن به آن است. داستان کوتاه به تنهایی هویت دارد و نباید در حاشیه ادبیات داستانی قرار داشته باشد.

وی افزود: مسوولان باید برای این مشکلات فکری بکنند. شمارگان کم آثار، مشکلات اقتصادی و عدم توجه به نویسندگان یکی از آسیب‌های جدی داستان کوتاه در کشور است.

عمیق پرداخت حرفه‌ای به داستان کوتاه را ضروری خواند و اضافه کرد: این همایش نباید محدود به یک نهاد خاص باشد، تمام مراکز فرهنگی کشور باید به آن توجه کنند تا بیشتر دیده شود و در مقاطع زمانی مختلف تداوم داشته باشد. همچنین بهتر است در چنین همایشی به صورت تخصصی و حرفه‌ای به داستان کوتاه پرداخته شود، به طور مثال داستان کوتاه نوجوان و آسیب‌های خاصش جداگانه از داستان کوتاه بزرگسال بررسی شود. نتیجه این کار دقیق‌تر و قابل اعتماد‌تر است و در نتیجه این همایش تاثیرگذار و مفید خواهد بود.

این نویسنده درباره داستان کوتاه نوجوانان گفت: آثار شاخص در ادبیات داستانی نوجوانان بسیار کم است، همین موضوع باعث شده آثار ضعیف‌تر فضای ادبی را احاطه کنند و سلیقه مخاطب پایین بیاید. یکی از دلایل این مشکلات کم بودن جشنواره‌ها و همایش‌ها است. اگر این همایش بتواند این مشکلات را به خوبی ببیند و تجزیه و تحلیل کند، می‌‎تواند موفق باشد.

مجتبی شاکری: قالب داستان کوتاه با فرهنگ ایرانی مطابقت ندارد

مجتبی شاکری، نویسنده و محقق ادبیات گفت: باید بتوانیم قالب داستان کوتاه را با فرهنگ و معیار ایرانی مطابقت دهیم. داستان کوتاه امروز به علت عدم مطابقت با فرهنگ ایرانی از زندگی عادی مردم کشور فاصله دارد.

شاکری این همایش را گامی رو به جلو در ادبیات داستانی ایران خواند و گفت: این همایش در صورتی که ساختار و برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشد و بتواند جایگاه امروز داستان کوتاه را در ادبیات داستانی ما مشخص کند و افق‌های جدید پیش رو را نشان دهد، همایش ارزشمندی است و گام موثری در ادبیات داستانی ما محسوب می‌شود.

وی افزود: ما در داستان کوتاه کم و کاستی‌هایی داریم که باید اصلاح شوند. عناصر مشترک داستان کوتاه و فیلمنامه بسیار زیاد است. داستان کوتاه در دنیا پایه‌ای برای فیلمنامه‌نویسی است اما در ایران از میان داستان‌های کوتاه و رمان‌هایی که منتشر می‌شوند تنها یک درصد ظرفیت این کار را دارند و توجه زیادی به این اشتراکات نمی‌شود. در این همایش بهتر است به داستان کوتاه از این منظر هم توجه شود و این موضوع بررسی شود.

شاکری یکی دیگر از ضعف‌های داستان کوتاه ایران را دور بودن از فضای واقعی زندگی مردم دانست و ادامه داد: داستان کوتاه در قالب امروز از غرب وارد کشور شده است، در واقع فن و فلسفه داستان کوتاه باهم وارد ادبیات کشور ما شده است. این در حالی است که ما می‌توانیم فن و تکنیک را برداریم و آن را با فرهنگ و معیارهای خودمان پیوند بدهیم.

وی ادامه داد: امروزه داستان‌های کوتاه و سریال‌های ایرانی با زندگی واقعی مردم فاصله دارند. رمان‌های زرد هم از این قاعده مستثنی نیستند و همین‌ها ضربه بزرگی به ادبیات کشور ما وارد می‌کند.

شاکری درباره چگونگی رفع این مشکل گفت: اگر این همایش بتواند فضایی به وجود بیاورد تا کار‌ها با دقت نقد و بررسی شوند، کارهای ضعیف شناخته شوند، معیار‌ها و مرزبندی‌ها مشخص شوند کمک بزرگی به رشد ادبیات خواهد کرد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها