ناگفتههایی از سرقت ادبی در حوزه کودک و نوجوان از زبان کارشناسان/۴
خرامان: سارقان ادبي از ساير سارقان مجرمترند
مصطفي خرامان، نويسنده کتاب کودک و نوجوان، جرم سارقان ادبی را از سایر سارقان بیشتر دانست و به معرفی وجوه مختلف سرقت ادبی پرداخت. این نویسنده که به لزوم تصویب قوانینی در مجلس و نهادهای دیگر در برخورد با سرقت ادبی تاکید کرد، گفت: سارقان ادبی درصددند از ثمره تلاش دیگران استفاده کنند كه اين جرم سنگینی است.-
وی افزود: شیوههاي مختلف سرقت ادبي در بازا نشر، تولید کتابهاي گردآوري و يا سرقتهايي است که در نشريات و فيلمها اتفاق ميافتد. سال 1375 کتابي از من با موضوع جنگ به چاپ رسید و در همين سال به عنوان کتاب برگزيده ارشاد انتخاب شد. پس از از برگزيده شدن اين کتاب متوجه شدم تله فيلمي از اين کتاب بدون اشاره به اقتباسی بودن ساخته شده است.
وي افزود: در واکنش به ساخت اين فيلم من نتوانستم کاری انجام دهم چرا که هيچکس پاسخگو نبود. سرقت ادبي در سينما هم به وفور ديده ميشود. بسياري از نمايشنامهها و فيلمنامههای بسيار مشهور گاهی از ايدهها و طرحهاي آثار نويسندگان ساخته شدهاند، ولی متاسفانه برخي آن قدر زيرکانه نوشته و تولید شدهاند که نمیتوان دزدی بودن آنها را ثابت کرد.
خرامان ادامه داد: البته واضح است که ايده دزدي در بازار ادبيات و سينما همواره وجود داشته است. بارها براي من اتفاق اقتاده که با دوستان درباره ايدههايم صحبت کردم و پس از مدتي متوجه شدم که تله فيلم يا کتابي از ايدههايی که من در حال نگارش آنها بودم، ساخته شده است.
خرامان اظهار کرد: سرقت در نشريات هم نوع ديگري از سرقت ادبي است که در کشور ما رايج شده است. بسياري از افراد آثار ساير نويسندگان را با تغييراتي بازنويسي ميکنند و براي چاپ به نشريات ميفرستند و وقتی این دسته آثار منتشر ميشوند، دستاندرکاران اين حوزه با خواندن آنها متوجه ميشوند که اين آثار برگرفته از اثر نويسندگان ديگر است. در اين زمينه مديران مسوول و سردبيران بايد هوشيارتر برخورد کنند تا آثار سرقت شده به چاپ نرسند.
وي درباره موضوع گردآوري در سرقتهاي ادبي افزود: گردآوری آثار نویسندگان نیز در بازار نشر به وفور ديده ميشود. افرادی در بازار با مطالب تاليفي و ترجمههاي ديگران کتابسازي ميکنند و هيچگونه نظارتي هم بر کار آنان صورت نمیگیرد.
نويسنده «دختران علیه دختران» گفت: سرقت از آثار خارجي، نوع ديگري از سرقت ادبي است. اشخاص داستانهاي خارجي را که به فارسي ترجمه شده ميخوانند و تنها با فضاسازيهاي ادبيات فارسي کتابسازي ميکنند. اين دسته کتابها از اين نظر دزدي هستند.
وي در پاسخ به اين که «چه عواملي سبب شده که اين قبیل سرقتها در بازار تولید کتاب رواج یابند؟» گفت: نبود قانون کپي رايت اصليترين دليلي است که سبب شده اين مشکلات در اين حوزه پديد بيايد. بايد مجلس قوانيني تصويب کند و نهادهاي ديگر مثل وزارت کشور و قوه قضاييه اين قوانين را اجرا کنند تا از سرقتهاي ادبي جلوگيري شود و تا زماني که اين مساله به دغدغه تبديل نشود، برخورد با آن امکانپذير نيست.
خرامان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه «فکر میکنید راه برخورد با سارقان ادبی چیست؟» توضیح داد: با سارقان ادبي بايد مانند ساير سارقان و حتي شدیدتر برخورد کرد. بسياري از کساني که سرقت ميکنند به پول آن سرقت نياز دارند، ولی اغلب افرادی که به سرقتهاي ادبي دست ميزنند، نياز مالي ندارند. این افراد در بيشتر موارد به دنبال سود بيشتر هستند. آنها ميخواهند بدون زحمت کشيدن و با استفاده از زحمت و ثمره تلاش ديگران به سود برسند. جرم اين افراد از کساني که از ديوار مردم بالا ميروند، بسيار بيشتر است.
مصطفی خرامان، متولد تهران و نویسنده کودک و نوجوان است. از آثار او میتوان به «بچههاى كلاس آخر»، «وزده غلام، نوزده كاسه»، «فرشتهها از كجا مىآيند؟» و «شبگرد ناشى» را نام برد.
نظر شما