خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)ـ مرتضی مطهری متولد ۱۳ بهمن ۱۲۹۸ در شهر فریمان خراسان است. وی استاد فلسفه اسلامی، استاد کلام اسلامی، استاد تفسیر قرآن، عضو هیات موتلفه اسلامی و از نظریه‌پردازان نظام جمهوری اسلامی ایران بود.

وی قبل از انقلاب ۵۷ عضو انجمن فلسفه و استاد دانشگاه تهران بود و بعد از انقلاب به ریاست شورای انقلاب منصوب شد. حضرت آیت‌الله العظمی خمینی، رهبر فقید انقلاب اسلامی، علاقه زیادی به وی داشت، تا آ‌ن جا که بعد از شهادت وی فرمودند: «مطهری پاره تن اسلام و حاصل عمر من بود.» در ادبیات جمهوری اسلامی ایران از وی با عنوان معلم شهید یاد می‌شود. 

ویژگی‌های آثار شهید مطهری
آثار استاد شهید در عین حال که دارای مبانی عمیق فکری و فلسفی است، مطالب را با زبانی ساده و روان و قابل استفاده برای همگان بیان داشته است. «او با قلمی روان و فکری توانا در تحلیل مسایل اسلامی و توضیح حقایق فلسفی با زبان مردم، بی‏قلق و اضطراب به تعلیم و تربیت جامعه پرداخت»(امام خمینی (ره)، صحیفه نور، ج 14، ص 325).

مجموعه آثار شهید مطهری (ره) خلق یک نظام واحد فکری و ارایه‏ چارچوب مشخصی از اندیشه‏ اسلامی است. در نگاه نخست، این‌طور به نظر می‌‏رسد که وی به موضوعات مختلف و پراکنده که در مقاطع مختلف زمانی و مناسبت‏ ها و پیشامدها مطرح می‏شدند، پرداخته است، موضوعاتی مانند آزادی، حقوق زن، ایرانیت و اسلامیت، هجرت و جهاد، حماسه‏ حسینی، مهدویت، عدل، جاذبه و دافعه و... اما در نگاهی عمیق و جامع ‏تر درمی‏ یابیم که هر چند استاد مطهری نیازهای جامعه را در مقاطع مختلف مورد توجه قرار می‌داد ولی آثارش از آن‌جا که همگی از یک منبع و تفکر اصیل اسلامی نشات گرفته است، مجموعه‏ منسجم و منظمی را تشکیل می‏ دهد که مانند درختی تناور، دارای اصول و فروع و شاخ و برگ و میوه است. 

در اندیشه‏ استاد مطهری (ره) توحید ریشه‏ همه‏ مباحث است، چرا که «اصل‏ توحید این صلاحیت را دارد که مانند آب، ریشه‏ همه‏ اندیشه‏های دیگر را سیراب کند و مانند خون، به همه‏ اجزا و اندام‏ها غذا برساند و مانند روح، به‌پا‌دارنده و زندگی‌بخش همه‏ اندام‏ها باشد و قوه‏ محرکه‏ یک مکتب باشد» (استاد مطهری (ره)، تکامل اجتماعی انسان، 1372، ص 123). 

با این توضیح می‏توان ادعا کرد که مجموعه‏ آثار شهید مطهری (ره) به منزله‏ موضوع واحدی است که اگر کسی به مطالعه‏ کامل و دقیق آن بپردازد، او هم دارای نظام فکری شده، می‏آموزد چگونه مباحث جدید جامعه را با این تفکر مواجهه کند و جواب لازم را دریابد. 

آثار شهید مطهری (ره) بستر اولیه‏ فکری سالم و مطمئن اسلامی را ایجاد می‌کند و فکر و عقل انسان را نظام می‏‌دهد. همچنین آثار شهید مطهری (ره) نشان می‏دهد که چگونه می‏ توان برای شناخت اسلام با استعانت از قرآن کریم و سنت و سیره‏ معصومین (علیهم‏السلام) و با بهره‏گیری از قوه تفکر و تعقل چارچوبی مستدل را بنا نهاد که بر همه‏ اندیشه‏ های بشری تفوق یابد. 

به‌روز بودن، کارآمدی و کاربردی بودن آثار شهید مطهری (ره) ویژگی مهم این آثار محسوب می‏گردد که استاد در صدد توجه دادن و توجه نمودن به اقتضائات زمانه است. 

ایمان و تعبد شهید مطهری (ره) در عین عقلانیت و بهره جستن از تفکر و اندیشه از ویژگی‏های بارز وی است، به گونه ‏ای که در آثار و سیره‏ عملی او هر یک از این دو جنبه، دیگری را تحت‏‌الشعاع قرار نمی‏ دهد. در سراسر آثار استاد نقد و چون و چرا و پرسش به چشم می‏‌خورد. 

او مسایل را آگاهانه تحلیل می‏کرد و نمی‏‌خواست که دیگران هم چیزی را چشم بسته بپذیرند. در عین حال که سرشار از ایمان و باور دینی بود، خود و دیگران را با بهره جستن از استدلال ملزم به رعایت جزیی‏ ترین دستورات دینی می‌کرد. 

آثار استاد مطهری در یک نگاه
از استاد شهید علامه مرتضی مطهری آثار ارزشمند بسیاری برجای مانده و هنوز هم بسیاری از تفکرات و اندیشه‌های وی روی کاغذ نیامده است. در ادامه تنها به تعدادی از مهم ترین آثار استاد اشاره شده است: 

آیینه جام، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، آزادی معنوی، اسلام و مقتضیات زمان (۲ جلد)، آشنایی با علوم اسلامی (۳ جلد: منطق و فلسفه، کلام و عرفان و حکمت عملی، اصول فقه و فقه)، آشنایی با قرآن، شرح اصول فلسفه و روش رئالیسم علامه طباطبایی (۵ جلد)، امدادهای غیبی در زندگی بشر، انسان در قرآن، انسان کامل، بیست گفتار، تعلیم و تربیت در اسلام، تکامل اجتماعی انسان، توحید، جاذبه و دافعه علی، جهاد، جهان‌بینی توحیدی، حرکت و زمان در فلسفه اسلامی (۲ جلد)، حکمت‌ها و اندرزها، حماسه حسینی (۳ جلد)، خدمات متقابل اسلام و ایران، داستان راستان (۲ جلد)، ده گفتار، سیری در سیره ائمه اطهار، سیری در سیره نبوی، سیری در نهج‌البلاغه، عدل الهی، فلسفه اخلاق، قیام و انقلاب مهدی، مساله حجاب، نظام حقوق زن در اسلام، نقدی بر مارکسیسم، تاثیر عنصر امر به معروف و نهی از منکر در نهضت امام حسین (ع)، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی و الاسلام. 

بخش‌هایی از جملات قصار علامه شهید مرتضی مطهری
در مقابل قدرت علمي و فني بشر، هيچ دژ تسخيرناپذيری جز روح و نفس آدمي وجود ندارد. (سيری در سيره نبوی، ص 13) 

شعر فارسی و نثر فارسی در طول دوازده قرن، از مضامين قرآن و حديث به شدت متاثر بوده است؛ اغلب مضامين عالی عرفانی و موعظه‌ای فارسی، تحت تاثير قرآن و سنت راه تعالی را طی کرده است. (مجموعه آثار، ج 14، ص 581) 

اسلام خود بنيانگذار يک تمدن عظيم است و در تاريخ افتخارآميز خود دانشگاه‌ها به‌ وجود آورد و دانشمندان نابغه به جهان تحويل داد و به علم و تمدن کمک فراوان کرد. (سيری در سيره نبوی، ص20) 

زنده‌ترين امواج اجتماعي، امواج و جنبش‌های دينی است؛ پيوند اين امواج و اين نهضت‌ها با جوهر حيات و فطرت زندگی از هر چيز ديگر اصيل‌تر است. (سيری در سيره نبوی، ص 24) 

شناخت صحيح شرط اول رشد است؛ بايد ببينيم آيا از وجود امکاناتی که خداوند تبارک و تعالی در اختيار ما قرار داده و سرمايه هايی که در طول تاريخ پيدا کرده‌ايم آگاهی داريم. (امدادهای غيبی در زندگی بشر، ص 135) 

رسول خدا (ص) با آن که پيغمبر بود و مردم توقع نداشتند رای و نظر آنها را بخواهد، برای اين‌که به مردم شخصيت دهد، همواره با آنان مشورت می‌کرد. (حکمت‌ها و اندرزها، ص 120) 

زنان در طول تاريخ تنها مولد و زاينده مردان و پرورش‌دهنده جسم آنها نبوده‌اند بلکه الهام‌بخش و نيرو‌دهنده و مکمل مردانگی آنها نيز بوده‌اند. (آينده انقلاب اسلامی ايران، ص 225) 

دموکراسی در اسلام يعنی انسانيت رها شده و در غرب يعنی حيوانيت رها شده؛ بنابراين آزادی و دموکراسی در قاموس اسلام جنبه انسانی دارد و در غرب جنبه حيوانی. (آينده انقلاب اسلامی ايران، ص 272) 

بشر در زندگی خاص خود اعم از زندگی فردی و اجتماعی احيانا مشمول لطف‌ها ورحمت‌های خاصی می‌شود که او را دستگيری می‌کند و از سقوط نجات می‌دهند. (امدادهای غيبی در زندگی، ص 71) 

قرآن می‌گويد برای اين که رعب شما به دل دشمن بيفتد و خيال تجاوز به ساحت شما را در دماغ خود نپرورد، نيرو تهيه کنيد و نيرومند باشيد. (جهاد، ص 28) 

قرآن در پيوند انسان با خدا زيباترين بيان‌ها را آورده است؛ خداي قرآن برخلاف خدای فلاسفه يک موجود خشک و بی‌روح و بيگانه با بشر نيست؛ خدای قرآن از رگ انسان به انسان نزديک‌تر است. (وحی و نبوت، ص 93) 

اگر در عرصه خلاقيت و سازندگی، زمينه را «انسان » فرض کنيم، هيچ هنرمندی و صنعتگری به پای پيامبران نمی‌رسد. (سيری در سيره نبوی، ص 12)

استاد مرتضی مطهری ۱۱ اردیبهشت ۱۳۵۸ در تهران توسط گروهک تروریستی فرقان ترور و به درجه رفیع شهادت نایل شد.