به گزارش خبرگزاری کتاب ایران، دکتر رضا ماحوزی در هفدهمین همایش بزرگداشت حکیم صدرالمتاهلین شیرازی(ملاصدرا) با عنوان همایش فلسفه و راه زندگی که چهارشنبه (اول خردادماه) در مجتمع همایش‌های آدینه برگزار شد، طی سخنانی با موضوع «سهم فلسفه اسلامی در سبک زندگی ما ایرانیان» گفت: فلسفه اسلامی می‌تواند به عنوان مولفه یاری‌رسان ما به حساب آید. رویکرد من در باب این مساله مدلی و روشی است که آن را از خواجه نصیر گرفته‌ام و تصور می‌کنم می‌تواند برای جامعه امروز مفید واقع شود.

ماحوزی ادامه داد: خواجه نصیر روش‌هایی را وارد علم کلام کرد و جریان جدیدی را رقم زد تا استدلال‌های کلام در محافل علمی، رویکردی عقلانی داشته باشد اما با این وصف، برخی مخالفان رویکرد او را نپسندیدند و معتقد بودند این رویکرد به علم کلام ضربه وارد کرده است.

این پژوهشگر گفت: خواجه نصیر کاری کرد که روش‌های برهانی وارد علم کلام شود. در این حوزه باید توجه داشت که سهم فلسفه اسلامی و آموزه‌های آن در ترسیم نگاه انتقادی به سبک زندگی ویژه ما ایرانیان تاثیر به سزایی دارد.

وی با بیان این‌که تا اواخر قرن بیستم سبک زندگی مبتنی بر علم، گفتمان قالب جوامع پیشرفته غربی محسوب می‌شد اظهار کرد: در چند دهه اخیر با نفی اتهاماتی که دانشمندان تجربی و عملگرایان به فلسفه و تفکرات فلسفی و متافیزیکی وارد کرده بودند، بار دیگر برنامه آموزش فلسفه و تفکر انتقادی در گستره‌ای وسیع‌تر از پیش مورد توجه برنامه‌ریزان آموزشی واقع شد و یونسکو برای ترویج آموزش فلسفه برای کودکان و دیگر اقشار، برنامه‌ها و اهداف متعددی را لحاظ کرد.

ماحوزی گفت: همچنین دانشگاه ‌ها، مراکز آموزشی و پژوهشی دولتی و غیردولتی، نهادها و موسسات وابسته، برنامه‌های پژوهشی و علمی را به این منظور طراحی و ساماندهی کردند.

این محقق در ادامه با اشاره به تاثیر مکاتب وارداتی غرب به ایران، گفت: فلسفه غرب در سه موضوع حقوق، سیاست و اخلاق صحبت می‌کند اما همچنان بعد از این زمان، فلسفه غرب درباره این مساله که چه چیز خوب و چه چیز بد است، صحبت می‌کند و در این باره به نتیجه متقنی نرسیده است و تعاریف متعددی را ارایه می‌کند.

ماحوزی ادامه داد: متاسفانه این روند در کشور ما هم به وسیله ترجمه وارد می‌شود و موجی از طرفدارانش هم در فرهنگ سیاسی ما وارد شده است. بنابراین، ما با نوعی بحران معرفتی مواجه شده‌ایم که خوشایند نیست و متاسفانه رویکرد ما به ویژه در سده اخیر در مواجهه ما مکاتب معاصر بیشتر رویکرد پذیرشی بوده است تا سنجش و ارزیابی.

وی در پایان گفت: برای ارزیابی برخی از مشهورات امروز روشنفکران ایرانی و به طور کلی جامعه علمی که گاهی اقتباس‌هایی نسنجیده از الگوها و موضوعات فکری غربی است، باید نوعی نگاه انتقادی را در بررسی موضوعات فکری روز عرضه کنیم.

پیش از وی دکتر محسن جاهد، استادیار گروه فلسفه دانشگاه زنجان، با موضوع «تربیت کودک و نوجوان از نگاه ارسطو» سخنرانی کرد.

وی با بیان این‌که ارسطو تاکید بسیاری بر تربیت در دوره کودکی دارد، اظهار کرد: از نظر این فیلسوف، یکی از اصول تربیت انسان‌ها آن است که روشی در تربیت آن‌ها اتخاذ شود که آن‌ها را با روح و سرشت قانون اساسی کشور سازگار کند، به این معنا که اگر حکومت دموکراسی است، کودکان و نوجوانان باید مطابق قوانین این حکومت تربیت شوند و اگر «الیگارشی» است، مطابق آن قانون کودکان و نوجوانان را تربیت کرد.

جاهد افزود: رعایت این اصل در تربیت سبب می‌شود که مردم حکومت خود را حفظ کنند و در غیر این صورت حکومت‌ها با بحران‌های درونی روبه‌رو خواهند داشت. در واقع از نگاه ارسطو، کودکان را باید از دیدن پیکره‌ها، نگاره‌ها، نمایش‌های ناپسند و دشنام‌گویی بازداشت، چراکه نخستین دیده‌ها و شنیده‌ها بر آن‌ها اثری شگرف دارد.

وی با اشاره به مثال ارسطو در این باره گفت: ارسطو می‌گوید که تئودوروس(بازیگر تراژدی) حق داشت اجازه ندهد هیچ بازیگری هر چند بازیگری بی‌هنر باشد، پیش از او به صحنه بیاید، زیرا از نظر او بینندگان همیشه فریفته نخستین بازیگر می‌شوند.

جاهد افزود: نباید تا پنج سالگی کودک را آموزش داد اما باید او را به جنبش وا داشت تا اندام‌هایش حفظ شود و این کار را باید در قالب بازی انجام داد. همچنین ارسطو توصیه‌ای دیگر دارد، بر این مبنا که تربیت باید برای همه یکسان باشد.

وی با بیان این‌که آموزش‌های سودمند باید بخشی از تربیت کودک را تشکیل دهد، خاطرنشان کرد: موسیقی را هم باید در این برنامه گنجاند اما برای تربیت کودکان لازم است از مقام‌ها و نواهایی بهره گرفت که اخلاقی‌اند.

در ادامه این نشست یک سخنرانی با عنوان «رویکرد بومی به فلسفه برای کودکان مبتنی بر نسخ‌ های موجود» به علت غیبت دکتر علی خالق‌خواه به عنوان مولف این نوشتار، از سوی دکتر احمد اکبری در قالب پاور پوینت ارایه شد. 

در بخشی از این مقاله با اشاره به سابقه طولانی مفهوم فلسفیدن عنوان شده بود که «از زمان سقراط، فلسفه به شکل یک برنامه مدون تحت عنوان فلسفه برای کودکان طی چهار دهه اخیر، توسط لیمپن با طرح داستان به منظور توسعه فعالیت فلسفیدن در آمریکا شکل گرفت و به سرعت در سایر کشور ها مورد توجه قرار گرفت.»

همایش فلسفه و راه زندگی از ساعت 8 و 30 دقیقه امروز (یکم خرداد 92) آغاز شده و تا ساعت 19 در مجتمع فرهنگی آدینه واقع در بزرگراه آبشناسان، بعد از تقاطع ستاری، خیابان شقایق، کوچه بهار برپاست.