دوشنبه ۶ خرداد ۱۳۹۲ - ۰۹:۱۵
شاپا، شاپکا و فیپا مهم‌ترین خدمات تخصصی بخش پردازش است

میترا سمیعی استادیار و مدیر کل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: این سازمان با ارایه شاپا(شماره استاندارد بین‌المللی نشریات ادواری)، شاپکا(شماره استاندارد بین‌المللی کتابخانه‌های ایران) و فیپا( فهرست‌نویسی پیش از انتشار) در بخش پردازش به مخاطبان خدمات ارایه می‌کند.-

سمیعی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، عنوان کرد: خدمات تخصصی مانند صدور شاپا، شاپکا، فیپا و فاپا( فهرست‌نویسی پس از انتشار) در بخش پردازش سازمان اسناد و کتابخانه ملی بررسی می‌شوند.

وی درباره صدور فاپا( فهرست‌نویسی پس از انتشار کتاب) عنوان کرد: کارکرد فاپا ارایه تغییرات کتاب پس از انتشار کتاب است زیرا ممکن است عنوان و یا جزیی از کتاب پس از چاپ تغییر کنند و به همین دلیل این فهرست‌نویسی بعد از انتشار اثر هم انجام می‌شود. 

استادیار و مدیر کل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: در بحث واسپاری باید دو نسخه از کتاب ناشران به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تحویل داده شود تا با انجام فاپا( فهرست‌‌نویسی پس از انتشار ) تغییرات نهایی در کتاب با اطلاعات جدید ثبت شود.

سمیعی درباره شاپا گفت: شاپا( شماره استاندارد بین‌المللی نشریات ادواری) است که به هر نشریه‌ای اختصاص داده می‌شود و کارکرد آن یکسان‌سازی و استاندارد سازی نشریات است.

وی افزود: دریافت شاپا باعث می‌شود ساختارنشریه‌ها استاندارد باشد و نشریات از یک خط مشی معینی تبعیت کنند و بر همین اساس ناشری که نشریه منتشر می‌کند باید با پرکردن فرم، اطلاعات نشریه را برای صدور شاپا در اختیار سازمان اسناد و کتابخانه ملی قرار دهد.

سمیعی با بیان این‌که بعد از پرکردن فرم از سوی ناشران، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران این فرم را برای مرکز بین‌المللی ISSN می‌فرستد، عنوان کرد: از این مرکز بین‌المللی مجوز و شماره نشریه دریافت و به نشریه مورد نظر در داخل، اختصاص پیدا می‌کند.

وی افزود: مخاطبان این بخش سردبیران و مدیر مسوولان نشریات هستند.

استادیار و مدیر کل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران درباره فهرست‌نویسی پیش از انتشار  کتاب گفت: فیپا فهرست‌نویسی پیش از انتشار است و تمام ناشرانی که کتاب منتشر می‌کنند با مراجعه به سازمان اسناد و کتابخانه ملی، می‌توانند از خدمات این سازمان در زمینه فهرست‌نویسی به رایگان بهره‌مند شوند. این اطلاعات در صفحه حقوقی کتاب، با نام  فهرست‌نویسی یا کاربرگه چاپ می‌شود.

وی درباره کارکرد فیپا عنوان کرد: دریافت شناسه فیپا برای دریافت مجوز کتاب از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضروری است و ناشران اکنون برای صدور فیپا از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به صورت الکترونیکی اقدام می‌کنند.

سمیعی افزود: برای صدور فیپا سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران فایل کامپیوتری کتاب را دریافت می‌‌کند و ارسال 50 صفحه از کتاب، صفحه عنوان و  همچنین فهرست مندرجات کتاب برای دریافت فیپا ( فهرست‌نویسی پیش از انتشار) ضروری است.

وی درباره کارکرد‌های و ضرورت صدور شابکا عنوان کرد: شابکا( شماره استاندارد بین‌المللی کتابخانه‌های ایران است که تمام کتابخانه‌های ایران با انواع گوناگون آموزشی، دانشگاهی، پژوهشی، ملی ، تخصصی و دیجیتالی باید آن را دریافت کنند.

استادیار و مدیر کل پردازش و سازماندهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: متولیان ایجاد کتابخانه با پر کردن فرمی در سازمان
اسناد و کتابخانه ملی ایران شماره استاندارد بین‌المللی را دریافت می‌کنند.

وی افزود: ضرورت دریافت این شماره  هماهنگ‌سازی است تا به هر مکانی کتابخانه نگویند و با ایجاد فضایی کوچک یا راه‌اندازی یک قفسه و چندین جلد کتاب، آن مکان نام کتابخانه را یدک نکشد.

سمیعی اظهار کرد: برای ارایه تعریف مشخص از کتابخانه، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران دارای دستور‌العمل‌‌های مشخصی است که این تعریف را با ارایه ضوابطی نهادینه می‌کند تا مخاطبان با علم به این تعریف و چهارچوب، اقدام به ایجاد کتابخانه کنند.

وی اظهار کرد: ارایه مشاوره در زمینه فهرست‌نویسی منابع کتابی و غیر کتابی، پیایند‌ها و مستند سازی از مشورت‌های تخصصی است که سازمان اسناد و کتابخانه ملی در اختیار کتابخانه‌ها قرار می‌‌دهد.

سمیعی گفت:  مستند‌سازی بخش دیگری است که بعد از فهرست‌نویسی به آن پرداخته می‌شود که بر اساس آن نام‌ها، تنالگان( اسم سازمان)، ناشر و موضوع برای جلوگیری از ریزش اطلاعات در هنگام بازیابی، ثبت می‌شود.

وی اظهار کرد:کتابخانه‌ها با مراجعه به سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران می‌توانند از نمونه این فهرست‌‌نویسی و کاربری آن در بخش بانک کتابشناسی ملی ( اپک) که حاوی فهرست‌برگه‌ها یا کار برگه‌های تمام اطلاعات فهرست‌نویسی نویسی شده از کتاب‌های چاپی در ایران است، مطلع شوند. 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط