کتاب «اداره مال غير» تالیف اسفنديار صفری، تلاشی است برای تبيين امروزی برخی موضوعات فقهی-حقوقی كه ميان پژوهشهای فقيهان نيکانديش شيعه به گونهای پراكنده يافت میشوند.-
در اين كتاب كه با نگاهی ميان رشتهای تنظيم شده است، راهكارها و مبانی اداره مال غير بررسی شده و برخی ديدگاههای حقوقی غرب به نقد و چالش كشيده شدهاند؛ این كه چرا اين موضوع را برآمده از حقوق غرب پنداشته و از منبع اصلی آن يعنی فقه پويای اماميه غفلت ورزيدهاند.
محور اصلی اين كتاب، درباره ماده ۳۰۶ قانون مدنی است كه بهطور كلی به اداره مال غير پرداخته و نويسنده کتاب با مراجعه به مستندات و ماخذ معتبر فقهی (عامه و شيعه) و همچنین منابع حقوقی غرب، آن را به بررسی و نقد گذاشته است.
در اين كتاب سعی شده است با طرح و تقرير واضح مساله و نقل ديدگاههای موافق و مخالف، به بررسی و نقد موضوع پرداخته شود. مراجعه به منابع اصلی فقه و حقوق و توجه به قوانين حقوقی غرب در تبيين و نقد موضوع و تكيه بر رويكردی استدلالی، از ويژگیهای برجسته اين كتاب به شمار میآیند.
كتاب حاضر در چهار بخش تدوین و تنظیم شده است. در بخش نخست كه به كليات میپردازد، مباحث در فصل فصل مطرح شدهاند.
در فصل نخست این بخش به نوع نگاه به قانون و روشهای تفسير آن پرداخته شده است. فصل دوم به اصل عدم ولايت شخصی بر ديگری و ارتباط آن با اصل عدم جواز تصرف بدون اذن در مال غير اختصاص دارد. فصل سوم، دربردارنده مباحثی درباره اذن و آثار فقهی-حقوقی آن است و فصل چهارم هم مباحثی را درباری امانت و پيوند آن با اداره مال غير مطرح میکند.
بخش دوم کتاب به دلایل اداره مال غير میپردازد و شش فصل را دربر میگيرد. در فصل نخست بخش دوم، تبيينی معناشناختی از آيات قرآن مجيد درباره اداره مال غير عرضه شده است. فصل دوم به معناشناسی احاديث در اينباره پرداخته و در فصل سوم دليل عقل و جايگاه آن در اداره مال غير واكاوی شده است. فصل چهارم، به مبحث حسبه اختصاص دارد و فصل پنجم به موضوع اذن شاهد حال اشاره میکند. در فصل ششم هم شبه عقد بودن اداره مال غير بررسی شده است.
بخش سوم کتاب به شرايط اداره مال غير میپردازد و مباحث مرتبط را در سه فصل تنظیم کرده است. در فصلهای این بخش شرايط مورد اداره و شرايط مالک به بررسی و نقد گذاشته شدهاند.
بخش چهارم هم به آثار اداره مال غير پرداخته و نويسنده كوشيده است تا در دو فصل آن الزامهای قانونی مدير و سپس الزامهای قانونی مالک را بهگونهای قاعدهمند بررسی كند.
چاپ نخست کتاب «بررسی فقهی-حقوقی اداره مال غير (ماده ۳۰۶ قانون مدنی)» در یک هزار نسخه و به بهای سه هزار و 500 تومان از سوی انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی چاپ شده است و در بیست و یکمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم منتشر میشود.
نظر شما