نویسنده کتاب «آشنایی با اصول علم رجال» اساس دانش رجال را برگرفته از آیه نبأ دانست و گفت: خداوند در این آیه خطاب به مومنان فرموده است که هرگاه فرد فاسقی برای شما خبری آورد، درباره گوینده و راوی خبر تحقیق و بررسی کنید. این آیه سنگبنای علم رجال محسوب شد که مبنا و شان نزول آن درباره موضوع حدیث و راویان و ناقلان حدیث است._
وی با تاکید بر مساله اعتبار حدیث بیان کرد: بهدست آوردن و اعتبارسنجی حدیث از دو راه محقق میشود که یکی «متن و محتوای حدیث» است که به مباحث آسیبشناسی فهم حدیث مرتبط میشود و دیگری، از راه «سند» است. ارزیابی سند از قدیم در میان محققان مرسوم بوده است و از راههای مختلف اعتبار سند سنجیده میشده و به همین سبب، کتابهای رجالی بسیاری هم از قدیم تا به امرز نوشته شدهاند.
دلبری افزود: ائمه معصومین (ع) هم بر سنجش اعتبار سند در زمینه حدیث تاکید داشتند. امام جعفر صادق (ع) در تاکید این مساله فرمودهاند که هرگاه حدیثی از کسی نقل میکنید، آن را با سند ذکر کنید. کتابهای بسیاری از اصحاب ائمه (ع) درباره وضعیت حال راویان حدیث با این مضمون که «آیا راوی این قابلیت را دارد که نقل او را حجت بدانیم یا نه؟» بر جای مانده است. از آن جمله میتوان به کتابهای رجالی حسنبن محبوب و عبدالله بن جبله در قدیم و کتابهایی در علم رجال از علمای برجسته معاصر همچون شیخ طوسی، علامه حلی، آیتالله خویی و علامه شوشتری اشاره کرد.
این استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی در پایان با دستهبندی علم رجال بر دو شاخه رجال نظری و رجال تطبیقی اظهار کرد: علم رجال تطبیقی مربوط است به آنچه از پیش مرسوم بوده و به وضعیت تک تک راویان با این مضمون میپردازد که آیا میتوان از این راوی نقل یا روایتی را قبول کرد. این علم همچنین برای راوی شرایطی را برمیشمرد. اساس رجال نظری هم به سالهای اخیر باز میگردد که مجموعهای از مبانی برای علم رجال پدید آمد که معیار ارزیابی راویان را مشخص میکند.
کتاب «آشنایی با اصول علم رجال» با شمارگان یک هزار نسخه در 300 صفحه و به بهای شش هزار و 600 هزار تومان از سوی انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی منتشر شده است.
در ماههای آینده نسخه بازچاپی از این کتاب به سفارش انتشارات موسسه سمت با لحاظ کردن برخی تغییرات و اصلاحات با عنوان «علم رجال (اصول و منابع)» چاپ و منتشر خواهد شد.
کتاب «آشنایی با اصول علم رجال» به قلم سیدعلی دلبری، اثر برگزیده سومین فراخوان آثار پژوهشی حوزه علمیه خراسان است.
نظر شما