غرب در اندیشه معاصر ما
حنفی اندیشه معاصر را در سه رویکرد کلی تقسیم کرده است: 1. رویکرد اصلاح دینی سیدجمال؛ 2. رویکرد لیبرالی طهطاوی و دیگر صاحبان آن؛ 3. رویکرد علمی ـ سکولار شبلی شمیل و طرفداران وی. از نظر او این سه رویکرد با وجود برخی از تفاوت‌ها هر سه نوعی غرب‌گرایی را در درون خود دارند؛ زیرا غرب را مدل و راهی برای توسعه و تجدد می‌دانند. در رویکرد اصلاح دینی سیدجمال، سخن از غرب علمی، قدرتمند و دارای فناوری برتر نظامی، نظامی پارلمانی و حکومت مشروطه و مقیّده است که در رویکرد لیبرالی طهطاوی، مظاهر عمران و آبادانی و پیدایش دولت جدید غرب برجسته است. در دیدگاه علمی ـ سکولار شبلی شمیل، غرب در جلوه‌های علوم طبیعی و تجربی و سکولاریسم نمایان می‌شود؛ بنابراین، مطابق هر سه رویکرد، غرب تابلویی برای ورود به عرصه نوگرایی و تجدد است این رویکردها در نوع اختلاف ندارند، بلکه تفاوت آن‌ها به درجه برمی‌گردد. از نظر حنفی باید رویکرد ما به غرب از رویکرد «راهی برای نوگرایی» به رویکرد «کاستن غرب» و محدودکردن آن به جایگاه طبیعی خود تغییر یابد تا زمینه اختلف و نوآوری خودی پدید آید؛ در آن صورت نوگرایی به تناسب ویژگی‌های ملت‌ها رقم خواهد خورد.
صفحه 187 و 188/ اسلام و تجدد در مصر: با رویکرد انتقادی به اندیشه حسن حنفی/ نصرالله آقاجانی/ نشر نی/ چاپ اول/ سال 1392/ 500 صفحه/ 20000 تومان
جمعه ۱۹ مهر ۱۳۹۲ - ۱۴:۰۰
نظر شما