عبدالرضا عسکری، مدیر گروه دانشنامه صحابه پیامبر(ص) در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با بیان این‌که دانشنامه صحابه پیامبر(ص) کارکردی نظیر دایره‌المعارف‌ها دارد، اظهار کرد: این دانشنامه را در هفت مجلد و به صورت الفبایی تدوین و تالیف کرده‌ایم، مجموعه‌ای که به قلم 40 تن از طلاب حوزوی و افراد دانشگاهی پس از شش سال روانه بازار نشر شده است. در واقع، تاکنون آثار متعدد و پراکنده‌ای درباره صحابه رسول‌الله(ص) به رشته تحریر درآمده‌اند که زبان نوشتاری آن‌ها عربی است و برای مخاطبان ایرانی و فارسی زبان،  کاربرد کمتری دارند. در این مجموعه کوشیده‌ایم این خلاء را در قالبی مدون و منسجم برطرف کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که «آیا محتوای این مجموعه به همه صحابه رسول خدا(ص) می‌پردازد؟» گفت: بر اساس آثار مکتوب و موثق، حدود یک‌هزار و دویست تن به عنوان صحابه پیامبر(ص) معرفی و شناسایی شده‌اند، اما در این دانشنامه تنها به 300 نفر از آنان پرداخته‌ایم، زیرا از همه این یک هزار و دویست تن اصحاب حضرت محمد(ص) اطلاعات جامع و کامل در دست نیست.بنابراین، برای اتقان و جامع بودن این مجموعه به همین 300 نفر اکتفا کرده‌ایم. همچنین در نگارش این مجموعه، نگاهی تجاری نداشته‌ایم و تنها ارایه مطالب جامع و علمی به مخاطب هدف بوده‌است.

مدیر گروه دانشنامه صحابه پیامبر(ص) درباره شیوه نگارش و زبان این اثر بیان کرد: این مجموعه در قالب داستان‌های کوتاه و با زبانی ساده و فارسی و در عین حال، با نگاهی علمی نوشته شده است.

وی در پاسخ به این سوال که «مخاطبان این مجموعه هفت جلدی چه کسانی‌اند؟» عنوان کرد: با توجه به سادگی بیان دانشنامه صحابه پیامبر(ص) این مجموعه برای همه افراد، از زنان خانه‌دار تا دانشجویان تاریخ و محققان حوزه دین و تاریخ کاربرد دارد.

عسکری درباره محتوای دانشنامه پیامبر(ص) اظهار کرد: نخستین جلد این مجموعه به اهل بیت رسول‌الله(ص) یعنی حضرت علی(ع)، حضرت زهرا(س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) اختصاص دارد. در این مجلد مقدمه‌ای یکصد صفحه‌ای درباره صحابه خاتم‌الانبیاء(ص) از دیدگاه شیعه و سنی نوشته شده است. در دومین جلد این مجموعه، سخن از صحابه خاص رسول اکرم(ص) به میان می‌آید، این اصحاب افرادی‌اند که پس از رحلت حضرت محمد(ص) به ولایت امام علی(ع) وفادار بوده‌اند.

وی ادامه داد: در مجلدهای سوم تا هفتم دانشنامه صحابه پیامبر(ص) که به صورت الفبایی نوشته شده‌اند، سخن از سایر اصحاب پیامبر اکرم(ص) با رویکرد شیعه در جهان اسلام به میان می‌آید.

این محقق حوزه دین در پاسخ به این سوال که «نقاط ضعف و قوت این دانشنامه را در چه موضوعاتی می‌دانید؟» گفت: این دانشنامه طی شش سال تالیف و تدوین شده است. بنابراین، مقالات اولیه این مجموعه را با تجربه‌ای محدود نوشته‌ایم که قدری نسبت به مقالات پایانی ضعیف‌ترند. به نظر می‌رسد نحوه نگارش این مقالات، نقطه ضعف دانشنامه‌اند که در چاپ‌های بعدی حتما آن‌ها را بازبینی خواهیم کرد.

وی با بیان این‌که برای یکسان‌سازی سبک نوشتاری دانشنامه صحابه پیامبر(ص) حجت‌الاسلام  محمدهادی یوسفی غروی مسوولیت ارزیابی علمی و ابوالقاسم عاشوری ویراستاری ادبی این مجموعه را بر عهده داشته‌اند، افزود: همچنین آخرین مقالات دانشنامه از سکون و قوتی ویژه برخوردارند که می‌توان آن‌ها را نقطه قوت این مجموعه دانست. البته زبان فارسی این مجموعه می‌تواند از دیگر نقاط برجسته دانشنامه صحابه پیامبر(ص) محسوب شود.

عسکری در ادامه از برگردان این مجموعه به زبان‌های ترکی، عربی و انگلیسی خبر داد و اظهار کرد: اینک با هدف مطالعه آسان محققان درباره اماکن، اشخاص، جنگ‌ها و قبیله‌های عصر رسول خدا(ص)، مشغول استخراج مطالب برای نگارش هشتمین جلد این مجموعه به عنوان فهرست‌ها هستیم. این جلد اثر فنی و تخصصی دانشنامه صحابه پیامبر(ص) خواهد بود.

مدیر گروه دانشنامه صحابه پیامبر(ص) عنوان کرد: اکنون مشغول جمع‌آوری اطلاعات برای کار جدیدی درباره اصحاب ائمه(ع) از امام علی(ع) تا حضرت ولیعصر(عج) هستیم و در نظر داریم این مجموعه را با سبک و سیاق دانشنامه صحابه پیامبر(ص) و با همکاری همان گروه مولفان تالیف کنیم.

وی ادامه داد: با توجه به تجربه‌ای که از نگارش دانشنامه صحابه(ص) به دست آورده‌ایم، پیش‌بینی می‌شود روند تالیف دانشنامه صحابه ائمه(ع) به سرعت طی شود. البته اصل کار را فدای سرعت تحریر آن نخواهیم کرد، چون همواره دقت و توجه بنیان تالیف آثار به شمار می‌آیند.

این مولف، کتاب‌های دینی یادآور شد: هنوز تعداد اصحاب ائمه(ع) و تعداد مجلدهای این دانشنامه جدید مشخص نشده است. پس از استخراج مطالب و مطالعه موضوعی، تعداد مجلدهای دانشنامه اصحاب ائمه(ع) مشخص خواهد شد.

28 فروردین از دانشنامه صحابه پیامبر(ص) در سالن همایش‌های پژوهشکده باقرالعلوم(ع) رونمایی شد. این مجموعه هفت جلدی در چهار هزار و 60 صفحه و به قیمت یک میلیون و 80 هزار ريال روانه بازار نشر شده است.