کتاب «وظیفهگرایی اخلاقی کانت» نوشته دکتر حسین اترک از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.-
ایمانوئل کانت با توجه به نیت فاعل و دخالت دادن در ارزشهای اخلاقی عمل، ذاتی دانستن اوصاف درستی و نادرستی برای اعمال و دخیل نداستن نتایج در آنها و همچنین ارایه اصل صوری ناظر به وظیفه، یک نظریه اخلاقی وظیفهگرایانه ناب و تمامعیار عرضه کرده است.
کتاب وظیفهگرایی اخلاقی کانت به حوزه اخلاق هنجاری مربوط است. کانت مباحث فرااخلاقی مهمی دارد که تاثیر مستقیمی در نظریه هنجاری او داشته است، بنابراین این مکتوب به مباحث فرااخلاقی نظریه کانت در کنار مباحث هنجاری او میپردازد و در عین حال، با پرداختن به پیشفرضهای وظیفهگرایی این فیلسوف و لوازم نظری و عملی او تلاش دارد نگاهی جامع به نظریه کانت داشته باشد.
این اثر در پنج بخش تنظیم شده که در بخش اول این کتاب مباحث متعددی از جمله تعریف فلسفه اخلاق و قلمرو آن، غایتگرایی و معنای آن، پذیرش اصل عدالت، نظریه امر الهی، و اگزیستانسیالیسم بیان شده است.
نویسنده در بخش دوم کتاب که در سه فصل تنظیم شده، به بررسی مباحث معناشناختی مانند مفهوم وظیفه، مفهوم تکلیف، مفهوم الزام، قاعده عملی و قانون اخلاقی، مفهوم خوب، مفهوم درست، مفهوم حق، توجه به نیت عمل، واقعگرایی اخلاقی کانت، منشا الزامات اخلاقی، قوای شناختی فاهمه، حس اخلاقی و وجدان پرداخته است.
در فصل سوم کتاب وظیفهگرایی اخلاقی کانت، مباحثی درباره تفسیر نادرست معنای اخلاقی از دیدگاه کانت، رابطه اصل غایات با اصل تعمیمپذیری، صورت سوم امر مطلق، اصل خودآیینی اراده، ملکت غایات و وحدت صور امر مطلق مطرح میشود.
در بخش چهارم این اثر با عنوان تحلیل وظیفهگرایی کانت، مطالب متعددی ارایه شده است که از جمله آنها میتوان به عقلگرایی، امکان قضایای تالیفی پیشینی، پیشفرضهای روانشناختی، جاودانگی نفس انسان، پیشفرض ارزششناختی، پیشفرض وظیفهشناختی، شبیهسازی انسان و لوازم عملی وظیفهگرایی کانت در اخلاق کاربردی اشاره داشت.
نقد وظیفهگرایی کانت نیز عنوان بخش پنجم این کتاب را تشکیل میدهد که در آن مباحثی مانند توجه به وظیفه و ذات اعمال، توجه به اصل نیت و اراده فاعل، توجه به ارزش ذاتی انسان، نقد اصل تعمیمپذیری و اشکال صوری بودن مطرح شده است.
کتاب وظیفهگرایی اخلاقی کانت با شمارگان هزار و 400نسخه، در 388صفحه به بهای 14هزار تومان نخستین چاپ خود را در تابستان سال جاری از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تجربه کرده است.
نظر شما