سه‌شنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۲ - ۰۸:۲۶
بیگی‌حبیب‌آبادی: شعر عاشورایی نباید سهل‌اندیشانه باشد

پرویز بیگی‌حبیب‌آبادی، شاعر با اشاره به این‌که در نوحه نباید با مردم پیچیده سخن گفت و شعر سهل‌اندیشانه هم در شأن شعر عاشورایی و امام حسین(ع) نیست، گفت: شعر عاشورایی باید سهل و ممتنع باشد./

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، بیگی‌حبیب‌آبادی گفت: شاعران عاشورایی در این عرصه آثار ارزشمندی از خود به جا گذاشته و ثبت کرده‌اند و شعر عاشورایی را به بالندگی رسانده‌اند. 

وی افزود: البته در حوزه نوحه سرایی هم شاعران خوبی شعرهای درخشانی سروده‌اند، اما برخی نوحه‌ها هم درخشان نیستند و پیش پا افتاده به شمار می‌آیند. بیشتر نوحه‌سرایان با سبک‌های مختلف و به قول نوازندگان با ملودی‌های مختلف نوحه‌هایی سروده‌اند که این نوحه‌ها پیش از انقلاب هم خوانده می‌شد.

بیگی یادآور شد: معتقدم نوحه و نوحه سرایی هنوز نتوانسته‌است جایگاه ویژه خود را بیابد. یکی از آفت‌های نوحه‌سرایی هم این است که همه شاعران می‌خواهند در این عرصه کار کنند. در این میان ما دو نوع نوحه‌سرا داریم. دسته نخست افراد مستعد هستند و با پشتوانه تاریخی واقعه عاشورا، راه را به‌سرعت طی کرده‌اند و شعرهای درخشانی سروده‌اند. گروه  دوم اما نه در زمینه شعر و شاعری مطالعه کرده‌اند و نه تاریخ عاشورا را می‌دانند.

این شاعر توضیح داد: گروه دوم که شعرهای ضعیفی دارند می‌خواهند در این رقابت قرار بگیرند و اگر به درستی به آثار آن‌ها بنگریم درخواهیم یافت که به بیراهه کشیده شده‌اند. پس می‌بینیم که در سال‌های اخیر قرائت‌های غلطی از عاشورا می‌شود و نوحه‌هایی با ریتم‌های خاص و مختلف سروده می‌شوند.

شاعر شعر «یاران چه غریبانه...» افزود: نوحه ساده با نوحه ساده‌اندیشانه فرق دارد. شاید شعری ساده و قابل فهم باشد، اما سهل‌اندیشانه نباشد. بهترین مثالی که در این مورد می‌توانم بیاورم، 12بند محتشم کاشانی است. شعر او، هم شاعرانه و قابل فهم و هم، ساده است و یا شعری دیگر که از شاعری در قرن چهارم و پنجم است، مانند:
«ای قوم در این عزا بگریید
بر کشته مرتضا بگریید»

شاعر مجموعه شعر «درختی که می‌دود» ادامه داد: در چنین شعرهایی، هم شاعرانگی رعایت شده‌است و هم سادگی.  اگر بخواهیم در نوحه‌ها با مردم پیچیده سخن بگوییم، آنان نمی‌توانند رابطه برقرار کنند و اگر هم شعرها ساده‌اندیشانه باشد در شأن  نهضت عاشورا و در شأن امام حسین(ع) نیست. شعرهای عاشورایی باید سهل و ممتنع باشند و به گمانم اگر چنین شود نوحه‌سرایی ما هم به بالندگی خواهد رسید.

بیگی گفت: ما سازمان و نهادی نداریم که بر نوحه‌ها نظارت کند. برای نمونه، در زمینه چاپ و انتشار قرآن‌کریم، نهادی داریم که اگر اعرابی غلط نوشته شود، تذکر دهد. ما حتی شرح مقتل‌هایی داریم که اشتباه نوشته شده‌اند و یا دیدگاه‌هایی تکراری در آن‌ها مطرح می‌شود که مردم را سرخورده می‌کند.

وی به شعر صائب تبریزی اشاره کرد و افزود: در آثار صائب بیش از 100 غزل داریم که با عاشورا همخوانی دارد، اما مداحان از آن‌ها استفاده نمی‌کنند. مداحان برجسته‌ای که در مجالس مهم نوحه‌ می‌خوانند باید در این امر محور باشند و دستی تکان دهند تا نوحه‌‌ها تکراری نشود و  در آن‌ها خلاقیت دیده شود.

شاعر مجموعه شعر «حماسه‌های همیشه» گفت: خلاقیت دو سو دارد، هم فطری است و هم اکتسابی. اگر خلاقیت را به مثلثی تشبیه کنیم، سه ضلع آن، مطالعه، زندگی با مردم و خلاقیت خود شاعر است. مطالعه درباره عاشورا سبب می‌شود مردم در هیأت و مجالس عزاداری موقعیت امام حسین(ع) و واقعه عاشورا را بهتر درک کنند. مردم در این حوزه، سهم سزاوارانه‌ای دارند و خلاقیت خود شاعر هم شرط است. اما در بسیاری موارد، این مهم شکل نمی‌گیرد. مداح، درک درستی از مخاطب ندارد و مخاطب با درک درستی از شعر مواجه نمی‌شود و پی‌آمد آن، در مفهوم شعر هم درک درستی از تاریخ نیست و با همه این دلایل، ما در حوزه نوحه‌سرایی افت می‌کنیم.

وی در پایان یادآور شد: اگر شعری عاشقانه باشد و افراد آگاه در شعر و شاعری بفهمند که این شعر عاشقانه بوده و آن را به نام شعر عاشورایی و یا نوحه جا زده‌اند، نقص است. شعر عاشورایی باید تا عمق جان به موضوع عظیم عاشورا آغشته باشد و اگر چنین نباشد، با تغییر چند کلمه در شعر، باورمندی در آن تضعیف می‌شود. 

«غریبانه»(مجموعه شعر)، «حماسه‌های همیشه» (3جلد)، «گل، غزل، گلوله»، «آینه در غبار» (تأملی در تذكره‌های شعر فارسی)، «گزیده ادبیات معاصر» (دفتر 26) و «آن همیشه‌سبز» (مثنوی دفاع مقدس)، از جمله کتاب‌های بیگی‌حبیب‌آبادی‌ هستند. 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط