سعید طاووسی‌مسرور در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، به بهره‌گیری جامعه از دستاوردهای قیام عاشورا و توجه به جنبه‌های غیرسیاسی آن حضرت(ع) و قیام عاشورا تاکید کرد و گفت: جامعه می‌تواند از قیام عاشورا بهره ببرد چون امام حسین (ع) اسوه حسنه است. امام حسین(ع) حدود 57 سال زندگی کردند و ما نباید ایشان را فقط در قیام عاشورا ببینیم. بقیه زندگی ایشان نیز برای ما درس است. خود قیام عاشورا را هم نباید فقط به عنوان یک قیام سیاسی صرف دید، زیرا امامت فقط حکومت و سیاست نیست، بلکه فراتر از آن و ولایت، هدایت و معنویت است.

وی به جنبه اخلاقی قیام عاشورا و نیاز توجه جامعه مدرن امروزی به آن واقعه پرداخت و عنوان کرد: قیام عاشورا فقط جنبه سیاسی ندارد و ابعاد مختلفی دارد. یکی از ابعادی که زندگی مدرن امروزی بسیار به آن محتاج است بعد معنوی و اخلاقی عاشوراست. امام حسین (ع) و یارانش در شب عاشورا در سخت‌ترین شرایط به عبادت پرداختند و در روز عاشورا هم در برابر دشمن وحشی و فاسد، اخلاق را زیر پا نگذاشتند. نقل شده است که سپاه دشمن کلمات و الفاظ نامناسبی درباره امام حسین(ع) و یارانش نسبت می‌دادند اما امام‌حسین (ع) به یاران‌شان اجازه ندادند که به سپاه دشمن ناسزا بگویند و می‌فرمودند که باید میان اصحاب حق و اصحاب باطل فرق باشد.
 
 طاووسی‌مسرور سپس به تبعات اجتماعی قیام امام حسین(ع) اشاره کرد و گفت: امام حسین (ع) به قیام و مبارزه با حاکم ظالم مشروعیت دادند و پس از عاشورا قیام‌های متعدد و مختلفی تحت تاثیر قیام امام حسین (ع) انجام شدند که اغلب با محور اهل بیت(ع) و سادات علوی بودند، قیام‌هایی مانند قیام توابین با شعار «یا لثارات الحسین (ع)»، «قیام مختار»، «قیام عبد‌الله بن حنظله» در مدینه مشهور به واقعه «حره»، قیام «مطرف بن مغیره»، قیام «عبدالرحمن بن محمد بن اشعث» در سیستان و قیام «زید بن علی (ع)» و «یحیی بن زید» تا آن‌که 70 سال بعد از عاشورا حکومت بنی‌امیه سرنگون شد. «مقدسی» در «احسن التقاسم » تاکید می کند که سقوط امویان نتیجه مستقیم تاثیر عاشورا و نحوه رفتار آنان با اهل بیت پیامبر (ص) بوده است.
 
وی ادامه داد: بعد از عاشورا مردم بیشتر متوجه جایگاه اهل بیت (ع) شدند و تشیع بیشتر امکان ظهور و بروز یافت، چون قیام عاشورا زمینه تبلیغ و گسترش تشیع را فراهم کرد. قیام امام حسین (ع) علاوه بر شیعیان بر اهل سنت نیز بسیار تاثیر گذاشت. تا پیش از عاشورا، خلیفه هم پیشوای سیاسی اهل سنت بود و هم پیشوای مذهبی، اما امام حسین (ع) مذهبی بودن خلفای بن‌ امیه را به چالش کشیدند و سبب شدند که پیشوایی مذهبی خلفا از میان برود.

 طاووسی‌مسرور افزود: امام حسین(ع) باعث شدند خلیفه برای مردم در جایگاه یک حاکم سیاسی ظالم قرار گیرد. از آن پس پیشوایی مذهبی اهل سنت به دست علما و فقها افتاد. از این رو، اهل سنت بسیار به قیام امام حسین(ع) مدیون هستند. خوشبختانه در منابع تاریخی مانند «تاریخ طبری» اطلاعات فراوانی درباره وقایع بعد از عاشورا ارایه شده‌اند که باید با نگرشی انتقادی و تحلیلی از این اطلاعات بهره برد.
 
این نویسنده در پاسخ به این سووال که «آیا امام حسین(ع) به اهداف‌شان که زنده نگه‌داشتن دین جدشان و احیای امر به معروف و نهی از منکر  بودبه طور کامل نایل شدند؟» پاسخ داد: امام(ع) به اهدف خود در درازمدت رسیدند، خط سرخ شهادت از خط سازش و تسلیم در برابر ظلم جدا و راه سعادت کاملا مشخص شد، امام حسین (ع) به نماد شیعه بدل شدند و شیعه با تلاش امامان بعدی(ع) راه امام حسین (ع) را ادامه داد.

 وی عنوان کرد: ائمه اطهار(ع) همواره مردم را به حفظ نام و یاد امام حسین(ع) و الگو گرفتن از آن حضرت(ع) تشویق و سعی می‌کردند میان شیعیان و امام حسین (ع) پیوندی محکم برقرار کنند. از این رو، به زیارت آن حضرت(ع) و نیز اقامه عزا برای ایشان بسیار سفارش می‌کردند. در «زیارت عاشورا» به شیعه آموزش داده می‌شود که باید خونخواه امام حسین(ع) باشد و برای این که این خونخواهی محقق شود باید منتظر صالحی برای مصلح آخرالزمان (عج) باشد. این آموزه‌ها و مجالس حسینی همواره سبب احیای شیعیان بوده است، چنان که امام خمینی(ره) ‌فرمودند «این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه‌داشته است.» 

 طاووسی‌مسرور یادآور شد: باید هر سال با توجه به شرایط و نیازهای‌مان به عاشورا مراجعه کنیم و از آن درسی نو بیاموزیم چون عاشورا یک قیام مقطعی تمام‌شده نیست. هنوز باید در تحلیل قیام عاشورا از ابعاد مختلف بسیار کار شود و کتاب‌های موجود جوابگوی همه ابعاد این واقعه و همه نیازهای عصر حاضر به عاشورا نیست.
 
نویسنده و پژوهشگر حوزه دین، قیام امام حسین(ع) را ترویج شهادت‌طلبی ندانست و آن را نتیجه عزت‌طلبی ایشان دانست و توضیح داد: یکی از آموزه‌های اصلی عاشورا، عزت‌طلبی است که در شعار «هیهات منا الذله» تجلی پیدا می‌کند. گاهی این عزت جز با شهادت محقق نمی‌شود. شهادت، هدف امام حسین(ع) نیست، بلکه نتیجه قیام ایشان است. هدف امام‌حسین(ع) چنان‌که خودشان فرمودند، امر به معروف و نهی از منکر و احیای سنت جدشان و عمل به سیره پدرشان است.

 وی ادامه داد: این رویکرد عزت‌طلبانه با صلح جهانی مغایرت ندارد، زیرا صلح جهانی نیز جز با قیام علیه زورگویان و ستمگران و نابودی آنان محقق نخواهد شد. حضرت مهدی(عج) نیز که جهان را از عدل و قسط پر خواهند کرد، ابتدا باید با مظاهر کفر، شرک و ظلم مقابله کنند تا امکان استقرار صلح و صلاح فراهم شود.

 طاووسی‌مسرور تاکید کرد: توجه به امام حسین (ع) و فهم و تحلیل حیات و قیام ایشان نباید منحصر به ما‌ه‌های محرم و صفر یا ایام ولادت ایشان باشد و در طول سال باید بتوانیم شاهد انجام کارهای علمی و فرهنگی در این باره باشیم. و به عنوان یک شیعه در شناخت و فهم تاریخ و سیره همه امامان بزرگوارمان(ع) بکوشیم.

 این پژوهشگر دینی اظهار کرد: ما شاهد تداوم یک خط سیر کلی از امام علی(ع) تا امام مهدی(عج) هستیم اما معمولاً به جای توجه به این خط سیر کلی، به برخی نقاط عطف مانند «عاشورا» یا «ولایتعهدی امام رضا(ع)» توجه می‌کنیم و این موضوع سبب شده‌است  نتوانیم الگوی جامعی از سیره ائمه اطهار(ع) برای شرایط مختلف داشته باشیم. همچنین شناخت عموم مردم و نسل جوان ما از دوره امامت امامانی مانند امام سجاد(ع)، امام جواد(ع) و امام حسن عسکری(ع) بسیار اندک است.