به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، جلد نخست کتاب تفسیر نمونه تالیف آیت‌الله مکارم شیرازی با هدف تعمق و توسعه علم و معارف قرآنی در میان مسلمانان بوسنی و هرزگوین به زبان بوسنیایی تیرماه 1392 توسط دفتر رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران چاپ شد. این کتاب 478 صفحه‌ای مورد علاقه استادان و پژوهشگران قرآنی قرار گرفته است.
 
انتخاب این اثر برای ترجمه از آن رو شکل گرفت که این تفسیر به اختلافات مذهبی میان مسلمانان دامن نمی‌زند و می‌تواند در ثبات مسلمانان منطقه نقش فراوان داشته باشد. این اثر در بیست‌ و یکمین جایزه جهانی کتاب سال به عنوان اثر برگزیده شناخته شده است.

«الویر موسیچ» مترجم کتاب «تفسیر نمونه» آیت‌الله مکارم شیرازی درباره ویژگی‌های این اثر گفت: در جهان اسلام و به طور کلی جهان امروز چندین تفسیر قرآن داریم که چند دهه پیش یا چند سال پیش نوشته شده‌اند و به نظر من، یکی از مشکلاتی که امروز جامعه ما را متزلزل می‌کند این است که عده‌ای از برخی تفاسیری استفاده می‌کنند که چند سال پیش وجود داشته است.
 
وی ادامه داد: سوالی که برای من همواره مطرح بوده این است که «آیا می‌توانیم جز قرآن از کتابی استفاده کنیم که چند سال پیش نوشته شده است، آن هم مولفی که در گذشته‌های دور یک کتاب را نوشته زمانه ما را ندیده و با موضوعات انسان مدرن امروزی آشنایی ندارد؟»
 
وی اظهار کرد: البته چندین تفسیر هم در دوره معاصر نوشته شده‌اند که تفسیر نمونه، ساده‌ترین آن‌ها است.

این دکترای زبان و ابیات فارسی همچنین گفت: در بسیاری از تفاسیر مولف از موضع مذهبی، موقعیت جغرافیایی یا از طرف خواسته‌های مردم خود حرف می‌زند که این جهت‌گیری‌ها مفسر را محدود می‌کنند، در حالی که مفسر در تفسیر قرآن نباید محدود باشد، چون قرآن محدود نیست. 

به گفته دانشیار دانشگاه مولانا، یکی از تفاسیری که با صداقت و آسانی قرآن را تفسیر کرده، تفسیر نمونه است. 

وی اضافه کرد: من نیز با توجه به سادگی تفسیر نمونه و بر اساس نیازها و تحلیل‌های جامعه خودم بخشی از این تفاسیر را انتخاب و به زبان بوسنیایی ترجمه کردم. 

موسیچ با اشاره به تفاسیر متفاوت از قرآن کریم عنوان کرد: برخی از تفاسیر قرآن کریم عرفانی و برخی دیگر موضوعی هستند، اما من سعی داشتم تفسیری را در نظر بگیرم که کوشیده است تا با هر انسانی ارتباط برقرار کند و برای عموم نوشته شده باشد.

وی اظهار کرد: تفسیر نمونه با زبان ساده بزرگترین و پیچیده‌ترین مشکلات را حل می‌کند و من وقتی این کتاب را پیش از چاپ برای یکی از دوستانم فرستادم، او گفت این کتاب را می‌توان صبح به همراه قهوه خوردن خواند، چون به قدری راحت و ساده است که درک آن برای مخاطب امکانپذیر است.

این استاد دانشگاه یادآور شد: خیلی خوب است که یک مادر بزرگ و پدر بزرگ بتوانند این کتاب را بخواند، چراکه برخی از تفاسیر مانند تفسیر المیزان سخت است اما تفسیر نمونه ساده است. البته اهداف مولفان در تفاسیر متعدد است و هر تفسیری مخاطب خاص خود را دارد و به طور مثال، تفسیر المیزان جامعه نخبگان و محققان را هدف گرفته است.

موسیچ در پاسخ به این سوال که «کتاب حاضر در بوسنی و هرزگوین چه بازخوردهایی داشته است؟» گفت: یک اثر با کیفیت، دیگر با عکس‌العمل‌های منفی روبه‌رو نمی‌شود، چون این عکس‌العمل‌های منفی به دنبال چیزی می‌گردند که صادق نیست. 

وی درباره روشی که در این اثر به کار گرفته شده است نیز توضیح داد: به طور مثال، من از اطلاعات بیکاری در کشور خودم استفاده کردم و تحلیل کردم که قرآن درباره بیکاری چه گفته است، چون بیکاری یکی از مشکلات انسان امروز است.
 
وی با اشاره به مشکل قناعت نکردن نیز گفت: در تمام جهان نبود قناعت بزرگترین مشکل است و ازدواج‌ها به خاطر نبود قناعت از بین می‌روند چون قناعت به معنای شجاعت نداشتن برای برخورد با حقیقت است. در این کتاب نیز من تحلیل قرآن درباره قناعت را بررسی کرده‌ام.
 
این استاد دانشگاه گفت: من آیت‌الله مکارم شیرازی را هیچ‌گاه ندیده‌ام اما نیتم من صادق بوده است. با این وجود ناشر اثر با ایشان در ارتباط بوده‌اند، چون در کشور من هیچ چیز بدون مجوز چاپ نمی‌شود. 

موسیچ در پاسخ به سوال دیگری درباره ارزیابی خودش از وضعیت کمی و کیفی کتاب‌های اسلامی در بوسنی و هرزگوین گفت: کتاب‌های اسلامی در کشور من زیاد چاپ نمی‌شود، چون در دوره ما کتاب به عنوان یک محصول است و ناشر بر اساس میزان سرمایه‌گذاری، وضعیت بازار و بازدهی مالی آثاری را چاپ می‌کند.بنابراین بسیاری از کتاب‌های دینی در بوسنی و هرزگوین چاپ نمی‌شوند. 

وی یادآور شد: زمانی که کتاب‌های خوب و با کیفیت عالی در یک جامعه چاپ نشوند، آن چیزی که کیفیت سطح پایینی دارد به چاپ می‌رسد که محتوای آن به دنبال ترویج فکر و اندیشه بعضاً سخیفی است.

موسیچ گرانی کتاب را مشکل دیگری در این زمینه عنوان کرد و گفت: مخاطبان اگرچه به کتاب نیاز دارند اما گرانی کتاب موجب می‌شود که نتوانند به خوبی از آثار مطلوب استفاده کنند. 

این استاد دانشگاه همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که «آیا جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بوسنی شناخته شده است یا خیر؟» گفت: جایزه کتاب سال را در بوسنی نمی‌شناسند اما این جایزه برای من عزیز است، چون من برای گرفتن این جایزه جوان هستم و دریافت آن در این سن برای من افتخار محسوب می شود.

وی تاکید کرد: با این وجود، هدف من جایزه نبوده و هدفم این است که وقتی از دنیا رفتم، چند نفر دستشان را بلند کنند و برای من طلب مغفرت کنند چون بسیاری از افراد به دنیا می‌آیند و از بزرگترین نعمت الهی که زندگی است برخودار می‌شوند، اما همان‌گونه هم می‌روند! من می‌خواهم از خودم چیزی به یادگار گذاشته باشم، چراکه کتاب و فرزندان صالح تا زمانی که وجود دارند، صاحبش را از ثواب بی‌بهره نمی‌گذارند./