پنجشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۳ - ۰۹:۳۰
هجوم واژگان سیاسی را با واژه‌های درخور کنترل کنیم

غلامرضا علي‌بابايي، نويسنده «فرهنگ ديپلماسي و روابط بين‌الملل» می‌گوید: با وجود هجوم واژگانی که غیر قابل کنترل هستند باید واژه‌ای درخور را برای ترجمه بهتر در نظر داشت. مثل واژه «برسازی» که امروزه جای خود را به «سازه‌انگاری» در روابط بین‌الملل داده است.

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) غلامرضا علی‌بابایی با اعتقاد به ضرورت تاليف اين كتاب در حوزه ديپلماسي و روابط بين‌الملل به گردآوری «فرهنگ ديپلماسي و روابط بين‌الملل» همت گمارده است. مجموعه حاضر آينه تجربياتي است كه وي در طول سه دهه خدمت خود از پيك سياسي گرفته تا كارشناس امور بين‌الملل و امور ديپلماسي در وزارت امور خارجه كسب كرده است. 

علي‌بابايي درباره اين كتاب  گفت: اين كتاب 800 صفحه‌ای به دو بخش ديپلماسي و روابط بين‌الملل تقسيم مي‌شود. در این کتاب، ديپلماسي در معناي جديد آن به مفهوم «هنر ايجاد ارتباط ميان كشورها و نحوه انجام مذاكرات با دولت‌هاي خارجي در تعامل با جوامع ديگر» براي تامين منافع، كاهش آسيب‌پذيري‌ها با كمترين هزينه‌، تلاش براي جلوگيري از دشمني و جنگ و گسترش همكاري‌ها بررسی شده است. 

وی افزود: تنظيم این فرهنگنامه به صورت الفبايي و شامل يك‌هزار واژه درباره ديپلماسي و روابط بين‌الملل است كه اتحاديه‌هاي سياسي و نظامي، اجلاس‌ها، استراتژي و تاكتيك‌ها، واژه‌هاي مرتبط با امنيت مانند امنيت جمعي، امنيت بين‌الملل و امنيت نرم، بازدارندگي و تحريم، توافقات بين‌المللي، پيمان‌ها، جنبش‌ها، جنگ‌ها، دكترين‌هاي سياسي و نظامي، سازمان‌هاي بين‌المللي و انواع جنگ‌ها را مورد بررسي قرار مي‌دهد. 

این فرهنگ‌نگار درباره ضرورت تاليف اين كتاب در حوزه ديپلماسي و روابط بين‌الملل افزود: يك نظام بين‌الملل وقتي مي‌تواند به ثبات نسبي دست یابد كه قادر باشد، اطمينان خاطر مورد نياز نظام را از طريق ديپلماسي به دست آورد و زماني ‌كه ديپلماسي كاربردي نداشته باشد، روابط به گونه‌اي فزاينده بر راهبرد نظامي متمركز مي‌شود كه در گام نخست به شكل مسابقه تسليحاتي و سپس به صورت اجراي مانورهايي براي دستيابي به برتري راهبردي حتي با توسل به خطر رويارويي و سرانجام خود جنگ منجر مي‌شود. 

وی که عضو گروه واژه‌گزيني علوم سياسي و روابط بين‌الملل فرهنگستان زبان و ادب فارسي است با اشاره به کاری که در این فرهنگستان برای ترجمه بهتر آثار سیاسی صورت می‌گیرد، اشاره کرد و گفت: این نهاد هر دو هفته یک‌بار جلسه‌ای را تشکیل می‌دهد و در طی هر جلسه سه تا پنج واژه ایجاد می‌شود. هرچند در نگاه اول، این تعداد واژه در هر جلسه ناچیز به حساب می‌آید اما این کار بسیار سختی است که با وجود هجوم واژگانی که غیر قابل کنترل هستند، واژه‌ای درخور را برای هر چیزی در نظر گرفت و برای ترجمه بهتر در نظر داشت.
 
مثلا واژه «برسازی» که در حوزه روابط بین‌الملل به کار برده می‌شد، امروز جای خود را به واژه «سازه‌انگاری» که بسیار مفهوم‌تر و آشناتر از واژه قبلی است، داده است. به نظر من، روند لغت‌سازی یا واژه‌سازی (به ویژه در حوزه علوم سیاسی که حوزه‌ای مشکلی است) باید این‌قدر ادامه یابد تا بتوان به نتیجه‌ای درباره استفاده از یک لغت معین،‌ همگانی و منطقی رسید. 

نگاهی به کتاب «فرهنگ ديپلماسي و روابط بين‌الملل»

در فهرست مندرجات كتاب «فرهنگ ديپلماسي و روابط بين‌الملل»، «ديباچه»، «سياست‌نامه»، «درباره مولف»، «واژه‌نامه»، «متفكران روابط بين‌الملل»، «اسناد پيوست»، «كتابشناسي» و «واژه‌نامه انگليسي- فارسي» تنظيم شده است.

در بخش «واژه‌نامه» كتاب در توضيح «نظريه دومينو» آمده است: «نظريه‌اي است منسوب به ژنرال «دوايت آيزونهاور»، سي و چهارمين رئيس جمهوری آمريكا (1890-1969) و مشاوران عالي‌مقام وي كه از سال 1954 براي تبيين خطرات ناشي از تجاوز كمونيسم در آسيا در صورت سقوط هند و چين به كار رفت. براساس اين دكترين اگر حكومت‌هاي چند كشور كليدي يا كشورهاي واقع در يك منطقه جغرافيايي به دست كمونيست‌ها و يا ايادي آن‌ها سقوط كند، حكومت كشورهاي ديگر نيز مانند رديفي از دومينو يكباره فرو خواهند ريخت.» 

همچنين در بخش «متفكران روابط بين‌الملل» درباره نيچه چنين مي‌خوانيم: «فردريش نيچه، فيلسوف آلماني، پساكانتي؛ يكي از پرنفوذترين فلاسفه قرن بيستم. بدنامي نيچه براساس نظريه‌هاي منفردي همچون اراده معطوف به قدرت، تكرار ابدي، نيست‌انگاري و اعلام مرگ خدا، بيان بت‌شكنانه، استادي در قالب موجزگويي و به كارگيري تضاد و عدم انسجامي كه در نظر بسياري جايگاه فلسفي وي را متزلزل كرده است، استوار است. تاثير عظيم انديشه نيچه بر هنر و ادبيات اروپايي، تلقي فلسفي وي همچنين به دليل پيامدهاي عقيدتي دستكاري‌هاي ويرايشگرانه با انگيزه سياسي خواهرش و مشروعيت بخشيدن عجيب روشنفكران ماركسيست به آن؛ كه طالب تداوم بخشيدن به اسطوره نيچه به عنوان سلف فلسفي فاشيسم هستند، تحريف مي‌شود.»  

 



درباره غلامرضا علي‌بابايي:


علی‌بابایی پس از پايان تحصيلات دانشگاهي، وارد مركز آموزش 01 كادر شد و دوران خدمت زير پرچم خود را با درجه افسري به پايان رسانيد (1352-1354). اين بازه زماني فرصت گرانبهايي بود تا وي با علوم نظامي و مسايل راهبردي جهان سياست آشنا شود. پس از سپري‌ كردن دوره موسسه روابط بين‌المللي در محضر استادانی چون دكتر ناصرالدين صاحب‌الزماني، دكتر حميد عنايت، دكتر جواد صدر و... به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. (1355)


مولف در دهه اخير عضو گروه واژه‌گزيني علوم سياسي و روابط بين‌الملل فرهنگستان زبان و ادب فارسي نيز بوده است. شماري از تاليفات وي عبارتند از: فرهنگ علوم سياسي (7 جلد)؛ فرهنگ اصطلاحات روابط بين‌الملل؛ فرهنگ روابط بين‌الملل(چاپ پنجم دفتر مطالعات سياسي و بين‌المللي)؛ فرهنگ تاريخي سياسي ايران و خاورمانه (4 جلد)؛ تاريخ سياست خارجي ايران ( از هخامنشي تا به امروز)؛ فرهنگ سياسي آرش(ويراست سوم، چاپ چهارم 1391)؛ تاريخ ارتش ايران؛ تاريخ نيروي هوايي ايران؛ فرهنگ ديپلماسي و وابط بين‌الملل؛ و تاريخ روابط ايران و پاكستان (1947-1979) چاپ 1392. 

كتاب‌هاي ارتش و حكومت پهلوي (استفاني كرونين)؛ تاريخ روابط آمريكا و شوروي(جان بويل)؛ تاريخ سياسي ايران (جين گارثويت)؛ و تاريخ جهان (فيليپ پاركر) نيز از سوي وي به فارسي ترجمه شده است. 

چاپ نخست كتاب «فرهنگ ديپلماسي و روابط بين‌الملل» تاليف غلامرضا علي‌بابايي، در 800 صفحه، شمارگان 300 نسخه و بهاي 32 هزار تومان از سوي اداره نشر وزارت امور خارجه چاپ و منتشر شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها