خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- هدایتالله بهبودی، نویسنده و تاریخ‌نگار انقلاب اسلامی: کتابسازی در حوزه نشر کتاب مثل بساز بفروشی در حوزه ساخت و ساز است. یک ساختمان مهندس‌سازی که بر بنیاد طراحی علمی، مصالح مطلوب و ساخت با کیفیت استوار می‌شود، با بنایی که همه پیش گفته‌ها را یا ناقص دارد یا ندارد، بسیار متفاوت است اما می‌بینید که هر دو مشتری دارد و هرکس به فراخور سلیقه یا دارایی خود یکی از آن‌ها را انتخاب می‌کند. به تعبیر دیگر، کتابسازی پاسخ غیر حرفه‌ای و کاسبکارانه به خوانندگان کتاب است.
هفت نکته آموزنده از بهبودی درباره کتابسازی
اگر بخواهم ویژگی‌های کتابی را که با این اوصاف فرآوری می‌شود بیان کنم، باید در هفت نکته به آن بپردازم.
1ـ مطالب این نوع کتاب‌ها نه مقرون به واقعیت است و نه مقرون به حقیقت.
2ـ مورخی که توان سندشناسی داشته باشد، به این کتاب‌ها استناد نمی‌کند.
3ـ این‌ها معمولا یا سر هم‌بندی خرده مطالب، خرده خاطرات یا بعضا با خرده خیال‌ها تولید می‌شود.
4ـ در ماهیت این کتاب‌ها روشمندی، علمیت و استناد دیده نمی‌شود.
5ـ عموم این کتاب‌ها با سواری گرفتن از موج‌های مقطعی خودنمایی می‌کنند. برای نمونه زمانی بود که خاطرات رجال دوره پهلوی در مملکت خواهان پیدا کرده بود. مردم دوست داشتند بدانند در نیم قرن گذشته خود و پدران‌شان چه حوادثی رخ داده و ناگفته‌های این دوره چیست و کتابسازان با تولید خاطرات بی‌شناسنامه سوار این موج شدند.
6ـ این نوع کتاب‌ها نه برای آگاهی‌بخشی، بلکه برای کسب درآمد تولید می‌شود.
7ـ در پشت این دسته از کتاب‌ها زحمت و کوشش‌های طاقت‌فرسایی که پژوهشگران حوزه تاریخ محتمل می‌شوند وجود ندارد.
تشخیص کتابسازی‌ها برای متخصصان حوزه تاریخ
تشخیص و تمیز این نوع کتاب‌ها برای متخصصان حوزه تاریخ کار بسیار آسانی است. آن‌ها مثل یک کارشناس فرش که با یک نگاه اصالت، بافت، رج و محل تولید آن را می‌فهمند، می‌توانند به ماهیت این کتاب‌ها پی ببرند. اما می‌دانید که این مساله نمی‌تواند از تولید کتابسازی جلوگیری کنند. تا زمانی که این نوع کتاب‌ها مشتری دارد کتابسازان هم حضور خود را به حوزه نشر تحمیل خواهند کرد. بالاخره گلیم‌های بی‌کیفیت هم خریداران خودش را دارند.
* در این باره بخوانید:
رضا مرادی غیاث‌آبادی: تمایلات فاشیستی و آریاگرایی در کتابسازی‌های تاریخ باستان مشهود است
شروین وکیلی: کتابسازی‌های تاریخ باستان بخشی از شارلاتانیسمِ دوران ماست
عسکر بهرامی: پژوهش صورت گیرد کتابسازی رنگ می‌بازد/ هزار باده ناخورده در رگ تاک است
داریوش احمدی: بیشترین شمار کتابسازی‌ها به تاریخ ایران باستان اختصاص دارد
کلثوم غضنفری: بزرگنمایی یا تخریب شخصیت‌های تاریخ باستانی ایران به کتابسازی منجر می‌شود
اصغر محمودآبادی: تاریخ محل داستان‌سرایی و کتابسازی نیست/ اغلب نویسندگان غربی از منابع تاریخی نادرست سیراب می‌شوند
محمدتقی ایمان‌پور: اعمال دیدگاه‌های سیاسی از دلایل کتابسازی و تاریخ‌نگاری غیر علمی است
محمود جعفری‌دهقی: «کتابسازی» نوعی بیماری فرهنگی است/ بزرگنمایی پادشاهان باستان مختص به ایران نیست
بهمن نامورمطلق: نقد، نقش مهمی در پالایش کتاب دارد/ آمیخته شدن مطالعات اسطوره‌ای با کتابسازی
مهرداد ملک‌زاده: بازار کتاب تاریخ باستان جولانگاه کتابسازها شده است/ کتابسازهای نسل جدید مثل میکروب‌ها خود را ارتقا داده‌اند!
ناصر صدقی: کتابسازی در تاریخ میانه ایران نیز رواج داشت/ نفرینی که گذشتگان برای انتحال آثارشان می‌کردند
علی عادلفر: هیچ دوره تاریخی مصون از کتابسازی نیست/ آتش سردی که به فرهنگ حمله‌ور می‌شود
بنفشه حجازی: سرقت محتوا بیشتر از کتابسازی ما را تهدید می‌کند/ 30 سال کتابسازی کرده‌ام!
سید صادق سجادی: دانشگاه‌ها از بزرگترین مقصران کتابسازی هستند/ کتابسازها و اشتباهات تاریخی
کتابسازی؛ ظاهری گول‌زنک و باطنی معیوب/ یادداشت مهرداد ملک‌زاده
اکبر ایرانی: نقد جدی، موثرترین راهکار کنترل کتابسازی است/ در دولت نهم و دهم کتابسازی گسترش یافت
محمود دلفانی: «نبود روش‌شناسی» در تاریخ‌نگاری ریشه کتابسازی است/ اندیشه‌سوزی با کتابسازی
قاسم تبریزی: نویسندگان بازاری جاعلان تاریخند/ جعل خاطرات خاندان پهلوی از مصادیق فعل حرام است
کتابسازان و توهم فضل و دانش/ یادداشت حبیب‌اله اسماعیلی
علیرضا کمری: زنگ خطر حراج علم چه موقع به گوش می‌رسد؟/ ناشران کاسب‌کار و نویسنده‌های دنبال نان و آب
رضا دهقانی: قهرمان‌پروری و روایت حوادث تاریخی بزرگترین آفت علم تاریخ است/ کتابسازی و ثبت لحظات شیرین تاریخی
جواد منصوری: کتابسازی از دوران رضاشاه شروع شد/ ضعف تاریخ‌نویسی معاصر در نبود ویراستاران علمی
فواد پورآرین: کتابسازی با لعاب سیاست آمیخته شده است/ ناسیونالیسم رضاخانی در لوای کتابسازی
شهرام یوسفی‌فر: کتابسازی مانند بساز و بفروشی در بازار مسکن است/کتاب‌های رنگارنگ تاریخی به دانش مخاطب نمی‌افزاید
صفاءالدین تبرائیان: کتابسازی موجب رشد تاریخ پفکی شده است!/ تاریخ، حیاط خلوت کسی نیست
شنبه ۱۸ مهر ۱۳۹۴ - ۰۸:۰۰
نظر شما