به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) دکتر مرتضی فاضل، مدرس دانشگاه و روانشناس در برنامه «دیباچه» رادیو کتاب با اشاره به موضوع برنامه که «سطح علمی نویسندگان کتاب‌های آموزشی» بود، گفت: این کتاب‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که با توجه به گستردگی کشورمان برای اکثریت دانش آموزان مناسب باشد.

وی با اشاره به ساده و روان بودن کتاب‌های درسی ادامه داد: ساده سازی کتاب‌های درسی یک هنر است و هر نویسنده نویسنده‌ای نمی‌تواند این کار را انجام دهد. من فکر می‌کنم اگر نویسنده کتاب‌های آموزشی بخواهد کتابی روان بنویسد، باید بادانش آموزان ارتباط مستقیم داشته باشد.

این مدرس دانشگاه در ادامه توضیح داد: جذاب ساختن مطالب درسی مهارت می‌خواهد و یک نویسنده باید ویژگی‌های مخاطبان خود را بشناسد و مطالب را به گونه ای بنویسد که برای اکثریت دانش آموزان قابل‌فهم باشد.

فاضل تاکید کرد: توصیه من به این گونه از نویسندگان این است که از قابلیت‌ها و توانمندی‌های معلمان به خوبی استفاده کنند چون مطمئناً آن‌ها تجربیات زیادی دارند و می‌توانند کمک بسیار زیادی به نویسندگان کتاب‌های آموزشی کنند.

استفاده از تصاویر در کتاب‌های آموزشی می‌تواند به فهم محتوا کمک کند

وی با اشاره به این‌که در کتاب‌های درسی باید به تنوع، تکثر و قومیت‌ها توجه ویژه داشت، افزود: به نظر بنده اگر قرار است پژوهشی هم در این زمینه‌ها صورت بگیرد باید از خود دانش آموزان استفاده شود، متأسفانه در جریان سازی کتاب‌های درسی این اتفاق نمی‌افتد و حتی از تصاویر زیبا نیز در کتاب‌ها استفاده نمی‌شود؛ در حالی که تصاویر می‌توانند به فهم مطالب کمک کند.

این مدرس دانشگاه در پایان با اشاره به کتاب‌های ریاضی مقطع متوسطه گفت: متأسفانه ما آماری در خصوص افت تحصیلی دانش آموزان در مقطع متوسطه در این درس داریم که این مساله بیشتر به نوع کتاب‌های درسی بر می‌گردد، نویسندگان کتاب‌های آموزشی می‌توانند با تصاویر و مثال‌های گوناگون موضوع را برای دانش آموزان جذاب تر و قابل فهم تر کنند.

جذابیت کتاب‌های درسی باعث علاقه‌مندی دانش آموزان به درس می‌شود

دکتر فریدون اکبری، مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی سازمان پژوهش و برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش که یکی دیگر از مهمانان برنامه «دیباچه» بود؛ در پاسخ به این سؤال که چرا کتاب‌های درسی ادبیات در دبستان سنگین شده‌اند، گفت: به نظر بنده ما یکسری پیش داوری‌هایی داریم و نباید زودتر از ورود دانش آموزان به آن مقطع تحصیلی به پیش‌داوری‌هایمان دامن بزنیم.

به گفته اکبری؛ دانش آموزان این دوره بهتر از زمان ما مسائل را درک می‌کنند و برای همین نباید پیش داوری کنیم.

اکبری در خصوص انتخاب خط کتاب‌های درسی ادامه داد: ما از اول دبستان و آگاهانه سه نوع خط نسخ، تحریری و شبه نستعلیق را در کتاب‌های درسی به کار گرفته‌ایم تا دانش آموزان با همه این نوع خط‌ها آشنا شوند.

مطالب کتاب‌های درسی با توجه به توانایی دانش آموزان است

مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی سازمان پژوهش و برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش در خصوص محتوای کتاب‌ها توضیح داد: ما سنجش‌هایی داریم که چگالی و محتوای کتاب‌های درسی را انتخاب می‌کند، حجم کتاب‌های ما در مقایسه با کشورهای همسایه حجم زیادی ندارد؛ این مسائل به تأمل بیشتری نیاز دارند، مطالب کتاب‌های درسی با توجه به توانایی‌های دانش آموزان زیاد نیست.

به گفته این مقام مسئول؛ میزان درک دانش آموزان در هر مقطع با توجه به محتوای تحصیلی سنجیده شده است و بر پایه آن تعریف می‌شود، به نظر بنده باید در شیوه آموزش اصلاحی صورت بگیرد.

وی همچنین در خصوص پیشنهاد برای جذابیت کتاب‌های مقطع ابتدایی گفت: ما از پیشنهادهایی که در این زمینه باشد استقبال می‌کنیم زیرا جذابیت باعث می‌شود تا دانش آموزان به سمت کتاب‌های درسی کشیده شوند یکی از کارهایی که ما در سال‌های اخیر انجام داده‌ایم توجه به لحن در زبان فارسی بوده است که همین مسئله برای دانش آموزان فرح انگیز شده است.

اکبری ادامه داد: برای مهر ماه امسال دو کتاب جدید را در پایه هفتم و هشتم خواهیم داشت که این کتاب در خصوص آموزش مهارت نوشتاری و نگارش درس انشا است که مطمئناً می‌تواند برای دانش آموزان بسیار تأثیرگذار باشد.

وی در پایان گفت: بنده از رسانه‌ها می‌خواهم که به کمک ما بیایند و برای اشاعه و معرفی کتاب‌های درسی به ما کمک کنند.

برنامه «دیباچه» رادیو کتاب هر روز ساعت 18 تا 19 از رادیو کتاب پخش می‌شود. رادیو کتاب؛ روی موج اف ام ردیف 5/95 مگاهرتز هر روز از ساعت 18 تا 2 بامداد به سمع علاقه‌مندان می‌رسد. مخاطبان نیز می‌توانند از طریق گیرنده‌های دیجیتال یا وبگاه www.bookradio.ir برنامه‌های رادیو کتاب را دریافت کنند.