ارزیابی عبدالملکیان از تبلور عاشورا در شعر نو و کلاسیک فارسی/«خط خون» و «گنجشک و جبرئیل» در یاد ماندنیاند
محمدرضا عبدالملکیان درباره پیشینه شعر عاشورایی در جریان شعری بعد از نیما گفت: شعر بعد از نیما به جریان جاری و ساری در جامعه توجه بیشتری دارد. البته وجه عاطفی شعر كلاسیك سبب شده تا به عنوان مثال تركیببند معروف محتشم در حافظه فرهنگ عاشورایی ما تبلور ویژه داشته باشد. در شعر نو نیز نمیتوانیم شعر «خط خون» موسویگرمارودی یا مجموعه شعرهای «گنجشك و جبرئیل» مرحوم حسینی را نادیده بگیریم.
عبدالملكیان با تاكید بر این كه مضامین آیینی و عاشورایی برخی شاعران در چند دهه قبل از انقلاب به طور موردی و پراکنده بوده است ، عنوان كرد: مضامین فرهنگ عاشورایی را در برخی اشعار شهریار مشاهده كردهایم و از سایر شعرای آن دوران همچون حسین پژمان بختیاری، رهی معیری، عماد خراسانی و مهرداد اوستا نیز اشعاری با چنین مضامینی سراغ داریم.
این شاعر یادآور شد: پدیدههای اجتماعی آن روزگار به تدریج باعث شد جریان منجر به انقلاب اسلامی در جامعه تبلور عینیتری پیدا كند و در هنر و ادبیات آن دوران اعم از كلاسیك و نو نیز ظهور و بروز پیدا كرد. این نوع نگاه باعث شد که در دهه 50 شاهد انتشار نخستین كتاب مشخص شعر عاشورایی و آیینی از سوی سیدعلی موسوی گرمارودی باشیم
عبدالملكیان با تاكید بر این كه در عرصه شعر نیمایی و شعر نو نیز به مضامین عاشورایی پرداخته شده است، اظهار كرد: وقتی انقلاب اسلامی به پیروزی رسید، فرهنگ انقلاب نیز در ادبیات كشور تاثیر گذاشت و به شكل گسترده با چنین مضامینی در آثار شاعران كلاسیك و شعر نو مواجه بودیم. یكی از شاخصترین چهرهها زنده یاد سید حسن حسینی بود كه با كتاب «گنجشك و جبرئیل» به خوبی به چنین مضامینی پرداخت. زنده یاد قیصر امین پور، زنده یاد سلمان هراتی و شاعران دیگر پس از انقلاب اسلامی نیز در عرصه شعر آیینی و عاشورایی آثاری خلق كرده اند.
شاعر مجموعه «آوازهای آبادی» عنوان کرد: به یك معنا میتوان گفت شعر نیما و بعد از نیما جریانی است كه به جریان اجتماعی جاری و ساری در جامعه توجه بیشتری دارد و شعر كلاسیك كشورمان بیشتر كلینگر است. وجه عاطفی شعر كلاسیك باعث شده است تا به عنوان مثال محتشم و تركیب بند معروفش در حافظه فرهنگ عاشورایی ما تبلور ویژه داشته باشد. همچنین در قالب شعر نو نیز نمی توانیم شعر «خط خون» علی موسوی گرمارودی یا مجموعه شعرهای «گنجشك و جبرئیل» مرحوم حسینی را نادیده بگیریم.
محمدرضا عبدالملكیان در سال 1336 در نهاوند متولد شده است. از آثار این شاعر میتوان به مجموعه های «مه در مه»، «ریشه در ابر»، «مهربانی»، «رد پای روشن باران»، «آوازهای آبادی» و «رباعی امروز» اشاره كرد.
نظر شما