به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) دکتر عبدالمهدی مستکین درباره‌ ویژگی‌های مهم انتخاب شهری به‌عنوان پایتخت کتاب ایران، گفت: بی‌شک شهری که به عنوان پایتخت کتاب ایران معرفی می‌شود، باید برنامه‌های خلاقانه‌تر و بهتری نسبت به دیگر شهر‌های ایران داشته باشد. علاوه بر آن، توجه به معیار‌های سازمان جهانی یونسکو در  اهتمام به امر کتاب و کتابخوانی می‌تواند زمینه‌ساز معرفی شهری با آن معیار‌ها به عنوان پایتخت کتاب ایران باشد.
 
این کارشناس فرهنگی افزود: علاوه بر توجه به معیار‌های سازمان جهانی یونسکو در حوزه کتاب، اهتمام ویژه به مؤلفه‌های بومی و ملی در ترویج  کتابخوانی همچنین دیگر فرایندهای مرتبط با کتاب اعم از تولید محتوا، توزیع و عرضه کتاب در انتخاب پایتخت کتاب ایران نقش مهمی دارد. این طرح فرصت مناسب و خوبی برای شناسایی ظرفیت‌ها، توانمندی‌ها، استعداد‌ها و امکانات شهر‌های مختلف در حوزه کتابخوانی است.
 
وی در تبیین معیار‌های سازمان جهانی یونسکو برای انتخاب پایتخت جهانی کتاب بیان کرد: از آن‌جایی که یونسکو سازمانی جهانی است، سعی می‌کند معیار‌های فراگير و عام برای انتخاب و معرفی پایتخت جهانی کتاب مورد نظر قرار دهد. میزان مشارکت‌ نهاد‌های غیردولتی و مردم‌نهاد، همچنین میزان فعاليت افراد و گروه‌هايی كه در عرصه نوشتن و نشر کتاب نقش دارند، از دیگر مؤلفه‌های مهم در ارزیابی‌ها برای انتخاب پایتخت جهانی کتاب است.
 
مستکین ادامه داد: نوع تعامل و ارتباط صنف نشر با نویسندگان، کتابفروشان و دیگر فعالان این عرصه همچنین تولید و عرضه کتاب‌هایی که جهان را جایی امن‌تر کنند و زمینه‌ساز مفاهمه و گفت‌وگو شوند، در ارزیابی‌های سازمان جهانی یونسکو  برای انتخاب پایتخت جهانی کتاب مؤثر است. اهتمام به تنوع بیانی در میان کشور‌های عضو سازمان جهانی یونسکو نیز به عنوان امتیازی ویژه به شمار می‌آید و هر کشوری که به این معیار‌ها توجه بیشتری کند، شانس آن‌که شهری از سرزمینش به عنوان پایتخت جهانی کتاب معرفی‌ شود خیلی بیشتر می‌شود.

معاون فرهنگی کمیسیون ملی یونسکو با اشاره به این‌که فعالیت‌های مؤثر و گسترده در ترویج کتابخوانی نیز برای  کمیته انتخاب پایتخت جهانی کتاب مهم است، گفت: برگزاری جشنواره‌هایی مانند «روستا‌های دوستدار کتاب» و «طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران» برای سازمان جهانی یونسکو مهم و قابل احترام است. این‌گونه طرح‌ها زمینه گسترش کتابخوانی را فراهم می‌آورد و شانس ایران را برای انتخاب شهری از کشورمان به عنوان پایتخت جهانی کتاب افزایش می‌دهد.

وی افزود: در توجه به معیارهای جهانی در حوزه کتاب برای انتخاب پایتخت‌ کتاب ایران، ضرورت دارد به مؤلفه‌های بومی و ملی نیز توجه شود و سازمان جهانی یونسکو هم به این موضوع تأکید دارد و در این‌باره مصوبه‌ای نیز دارد که يونسکو کشور‌ها را بر تنوع فرهنگ ترغیب می‌کند و از یکسان‌سازی کشور‌ها پرهیز  دارد. بنابراین، طرح‌هایی با ارزش‌ها ملی و قابلیت تعمیم جهانی می‌تواند مورد توجه یونسکو واقع شود.