به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) مراسم بزرگداشت عباس ماهیار، استاد پیشکسوت زبان و ادبیات فارسی و پرکارترین خاقانی پژوه چند دهه اخیر، همزمان با سالروز تولد 77 سالگی این محقق، عصر دیروز دوشنبه هشتم دی‌ماه با حضور و سخنرانی محمدرضا ترکی، سعید حمیدیان، محمود عابدی، عبدالحسین فرزاد و علیرضا حاجیان نژاد، با اجرای علی دهباشی در کانون زبان فارسی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار برگزار شد.

ماهیار و خاقانی هم‌ریشه‌اند
محمدرضا ترکی عضو هیات علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در این مراسم گفت: دکتر عباس ماهیار برای ما و نسل ما یادآور خاقانی شیروانی، شاعر شهیر قرن ششم است. ما عادت کرده‌ایم تا شکوه و هیمنه خاقانی را در سیمای استاد ماهیار و همچنین در کتاب‌ها و دیگر آثار پژوهشی ایشان ببینیم.

وی افزود: عباس ماهیار یکی از مهم‌ترین و در عین حال پرکارترین خاقانی پژوهان در عصر ما، یعنی از سال 1300 تاکنون است. در این 93 سال، 100 کتاب در حوزه خاقانی پژوهی منتشر شده، که 10 عنوان آن به قلم دکتر عباس ماهیار است. بر این اساس نقش ایشان در زمینه خاقانی شناسی بسیار مشهود است.

این مدرس دانشگاه تهران در ادامه نیز به مقالات علمی عباس ماهیار درباره خاقانی اشاره کرد و گفت: استاد ماهیار 16 مقاله تخصصی نیز درباره خاقانی نوشته و در مهم‌ترین نشریات ادبی کشور منتشر کرده است. البته دیگر تالیفات ایشان از جمله کتابی که درباره نجوم نوشته‌اند نیز به نوعی برای شرح و بررسی ابیاتی از خاقانی است که به علم نجوم ارتباط دارد.

ترکی همچنین با اشاره به دشوار بودن زبان و کلام خاقانی گفت: خاقانی شیروانی همیشه شاعر خواص بوده است. این شاعر شهیر پهلوان بزرگی در عرصه شعر بود و بر این اساس هرکس بدون قدرت و شوکت علمی نمی‌تواند به تحقیق درباره اشعار و آثار او بپردازد. این مساله، بزرگی و اهمیت تحقیقات دکتر عباس ماهیار را نشان می‌دهد. شاید یکی از دلایل موفقیت استاد ماهیار در این عرصه این نکته باشد که ایشان از دل همان فرهنگی که خاقانی در آن رشد و نمو کرد، برآمده و بالنده شده است.

 ماهیار و شفیعی کدکنی ادامه دهندگان راه زنده‌یاد فروزانفر هستند
عبدالحسین فرزاد، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نیز در این مراسم گفت: هنگام وفات زنده‌یاد استاد بدیع‌الزمان فروزانفر، مرحوم عبدالحسین زرین‌کوب گفت که «دوران فروزانفری به پایان رسید.» اما من در آن زمان اعلام کردم که خیر این دوران هنوز به پایان نرسیده است و در واقع دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی و دکتر عباس ماهیار راه زنده‌یاد فروزانفر را در تحقیق و تدریس ادامه می‌دهند.

وی افزود: خود من به شخصه از دانش و اخلاق استاد ماهیار بهره‌های فراوان بردم. ایشان به  تدریس اهمیت بسیاری می‌دهد و آرزو دارد تا دانشجویانش راه بزرگان ادب پارسی را ادامه دهند.

این مدرس و منتقد ادبیات همچنین اظهار کرد: مهم‌ترین ویژگی سرزمین ما در فرهنگ والا و فرهیختگی است و عامل همبستگی اقوام مختلف ایرانی نیز زبان  ادب پارسی است. بر این اساس استاد عباس ماهیار یکی از نمادهای فرهنگی کشور ما به شمار می‌رود.

اهمیت کتابی که ماهیار درباره علم نجوم نوشت
سعید حمیدیان، مترجم و مدرس ادبیات و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در بخشی از سخنرانی خود در این مراسم گفت: «نجوم قدیم و بازتاب آن در ادبیات پارسی» یکی از مهم‌ترین کتاب‌های دکتر عباس ماهیار است. وی در عنوان کتاب از واژه «پارسی» و نه «فارسی» استفاده کرده و همین نکته نشان دهنده دقت و دانش بسیار استاد ماهیار است.

وی افزود: کتاب «نجوم قدیم ...» اثری سترگ و بدون نقص است و شأن و مقام بالایی دارد و از این منظر قابل مقایسه است با کتاب «فرهنگ اصطلاحات نجومی» نوشته زنده‌یاد ابوالفضل مصفا.

مصحح «شاهنامه» فردوسی در ادامه اظهار کرد: دامنه جستارها و مباحث درج شده در کتاب «نجوم قدیم ...» بسیار فراخ است و همچنین فهرست‌های دقیقی نیز دارد. از این منظر می‌توان از این کتاب نیز به مثابه یک فرهنگ در علم نجوم، استفاده کرد. لازم است اشاره کنم که این دو کتاب در کنار هم عمده نیازهای پژوهشی دانشجویان و حتی محققان ادبیات فارسی را در زمینه نجوم برطرف می‌کند.

همچنین در این مراسم محمود عابدی و علیرضا حاجیان نژاد نیز درباره سلوک عباس ماهیار در زمینه تدریس ادبیات برای حاضران سخنرانی کردند. ماهیار نیز در انتهای مراسم از برگزار کنندگان این برنامه بزرگداشت و همچنین حاضران، تشکر و قدردانی کرد.

در این مراسم محققان شناخته شده‌ای چون محمدرضا شفیعی کدکنی و حسن انوری نیز در میان مخاطبان حضور داشتند. همچنین از محمود فتوحی، عضو هیات علمی دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد نیز به عنوان یکی از سخنرانان برنامه، نام برده شده بود که وی به دلیل هم‌زمانی این برنامه با یکی از کلاس‌هایش در دانشگاه فردوسی مشهد، نتوانست در این مراسم حضور پیدا کند. وی پیامی را برای شرکت کنندگان در این برنامه بزرگداشت ارسال کرد. همچنین تقی پورنامداریان، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نیز برای این برنامه پیامی را ارسال کرد. علی دهباشی این دو پیام را برای حاضران در جلسه قرائت کرد.

این مراسم از سوی مجله بخارا، با همکاری بنیاد موقوفات زنده‌یاد محمود افشار و گنجینه پژوهشی ایرج افشار، بنیاد ملت و دایرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد.

عباس ماهیار در یک نگاه
عباس ماهيار در هشتم دی 1316 در شهرستان عجبشير استان آذربايجان شرقی متولد شد. وی در سال 1357 با نگارش پایان‌نامه‌ای با عنوان «تصحيح انتقادی ديوان اثير اخسيکتی» مدرک دکتری زبان و ادبیات فارسی را از دانشگاه تهران دریافت کرد.

«عروض فارسی»، «صرف و نحو عربی»، «مرجع شناسی ادبی و روش تحقیق»، «مالک ملک سخن: شرح قصاید خاقانی»، «گزیده اشعار خاقانی»، «خاقانی: شاعر بلورین شکسته دل»، «شرح مشکلات خاقانی در 6 مجلد»، «سحر بیان خاقانی» و «نجوم قدیم و بازتاب آن در ادب پارسی» نام شماری از تالیفات منتشر شده عباس ماهیار است.