به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نخستین جشنواره روستاهای دوستدار کتاب از سوی کمیسیون ملی یونسکو به همت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با مشارکت مراكز توسعه فرهنگی روستایی و مناطق ریاست جمهوری، امور دهیاری‌های وزارت کشور و کتابخانه‌های ستاد عالی کانون‌های فرهنگی ـ هنری مساجد کشور برگزار می‌‌شود.
 
این جشنواره دربرگیرنده معرفی برنامه‌های اجرا شده یا طرح‌های در دست اجرا با موضوع کتاب مانند تأمین فضا و بناهای فرهنگی برای کتابخانه یا کتابفروشی، انجام فعالیت‌های فرهنگی مانند برگزاری مسابقات کتابخوانی، جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های کتاب و همچنین طرح‌هایی با هدف ترویج كتابخوانی در روستاهای سراسر کشور است.
 
جشنواره روستاهای دوستدار کتاب در سطح روستاهای سراسر کشور به صورت رقابتی و با هدف گسترش عدالت و توسعه فرهنگی، حمایت از اقدامات انجام شده و پیشنهادهای نو و ابتکاری در حوزه كتاب و كتابخوانی و توجه دادن مردم و نهادهای روستایی به اهمیت کتاب، اجرا می‌شود.
  
مهلت ارسال آثار به دبیرخانه این جشنواره، از سه‌شنبه 15 مهرماه (روز روستا) تا پایان وقت اداری شنبه 24 آبان‌ماه (روز كتاب و كتابخوانی) اعلام شده بود اما به دلیل استقبالی که از این جشنواره شد، ستاد برگزاری نخستین «جشنواره روستاهای دوستدار کتاب» برای ایجاد فرصت و حضور حداکثری روستاها و مناطق محروم کشور در این جشنواره، مهلت ارسال طرح‌ها را تا نیمه آذر‌ماه تمدید کرد.

پس از پایان مهلت دریافت آثار، هيأت داوران جشنواره که اعضای آن را دکتر حسین ایمانی جاجرمی، مهندس رضا برزگر، مهندس اسماعیل زیارتی نصرآبادی، دکتر عبدالمهدی مستکین، دکتر نعمت‌الله فاضلی، سیدابوالفضل هاشمی، مجید صیادی و علی‌اصغر سیدآبادی تشكيل می‌دهند، نخستین جلسه خود را با حضور سیدعباس صالحی، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عصر سه‌شنبه (25 آذرماه) در دفتر معاون فرهنگی برگزار کردند؛ در این نشست درباره ملاک‌ها و معیار‌های داوری آثار ارسالی به این جشنواره بحث و تبادل‌نظر و در نهایت مؤلفه‌‌های داوری این رقابت فرهنگی تدوین  شد.

موافقت وزیر ارشاد با افزايش تعداد روستاهای برگزيده دوستدار كتاب

علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی  در نشستی با دست‌اندرکاران دو جشنواره روستاهای دوستدار کتاب و پایتخت کتاب ایران که دوشنبه (29 دی ماه) برگزار شد، گفت: باید در این ۱۰ روستای برگزيده برنامه‌های فرهنگی متنوعی برگزار شود که الگویی برای مردم روستاهای دیگر باشد و این‌گونه نباشد که جایزه‌ای به آنها بدهیم و دوباره رهایشان کنیم.

وی همچنین با تأکید بر تداوم این دو جشنواره در سال‌های آینده، پیشنهاد داد که برای هرچه پر بارتر شدن این طرح، از مؤسسات فرهنگی تک منظوره یا چند منظوره و همچنین سازمان‌های مردم نهاد کمک گرفته شود.

پیش از این قرار بود در نخستین دوره جشنواره روستاهای دوستدار کتاب پنج روستا برگزیده و پنج روستا نیز قدردانی شوند که بنا بر موافقت وزیر تعداد روستاهای برگزیده به ۱۰ روستا افزایش یافت.

تأسیس‌خانه فرهنگ در روستاهای کشور

وزیر ارشاد همچنین در این نشست، گفت: در صورت تأسیس خانه‌های فرهنگ در روستاهای کشور می‌توان برای استحکام آنها از ردیف‌های مالی و بودجه‌ای که سالیانه به عنوان بودجه کشور از سوی دولت و مجلس شورای اسلامی تأیید و تصویب می‌شود نیز کمک گرفت.

جنتی با تأکید بر این‌که باید شعار بازگشت به روستاها را راه‌اندازی کنیم، ادامه داد: در بسیاری از کشورهای خارجی از نظر امکانات از جمله آب، برق، گاز، اینترنت، امکانات عمرانی و... مردم تفاوتی بین شهر و روستا نمی‌بینند، بنابراین وقتی می‌بینند که تمامی نیازهای آنها در روستاها مهیاست ترجیح می‌دهند در همان روستا بمانند و به شهرها مهاجرت نکنند؛ بنابراین باید سعی کنیم در توزیع تمامی امکانات از جمله امکانات فرهنگی و هنری در روستاها عدالت داشته باشیم.

جنتی افزود: برای رسیدن و عملیاتی کردن این شعار نیز باید ابتدا امکانات و زیر ساخت‌‌های آن فراهم شود که در صورت چنین اتفاقی نشاطی در آنها به وجود می‌آید و به طور قطع جلو تخریب بسیاری از روستاها گرفته می‌شود.

وزیر فرهنگ دولت تدبیر و امید اظهار کرد: در دو سه دهه گذشته درباره اهمیت کتاب و کتابخوانی سخنان بسیاری گفته شده است اما به رغم تلاش‌هایی که تا امروز صورت گرفته است؛ هنوز به نقطه مطلوب برای نهادینه کردن کتابخوانی در کشور نرسیده‌ایم؛ بنابراین باید تلاش کرد تا کتاب جایگاه خود را در میان مردم پیدا کند.

وی گفت: با برگزاری جشنواره روستاهای دوستدار کتاب به طور قطع روستاهای کشور به نوعی نشاط فرهنگی خواهند رسید و یک نوع رقابت فرهنگی و تحرک فرهنگی در آنجا آغاز می‌شود. بنابراین باید به صورت مداوم این دو طرح ادامه داشته باشد.

جشنواره‌ روستاهای دوستدار کتاب به دنبال ایده‌ای بکر در حوزه کتابخوانی است

در ادامه این نشست، سیدعباس صالحی، معاون امور فرهنگی وزیر ارشاد با ارائه گزارشی از چگونگی شکل‌گیری جشنواره «روستاهای دوستدار کتاب» افزود: طرح روستاهای دوستدار کتاب یکی از اقدامات جدید معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که از جمله اهداف آن رصد و حمایت از ایده‌های بکر و خلاقانه در حوزه کتاب و کتابخوانی است.

وی گفت: ارتقای سهم دولتی در عرصه کتابخوانی یکی دیگر از اهداف دو طرح عنوان شده است که سعی می‌شود از طریق جشنواره‌ روستاهای دوستدار کتاب در فضای روستایی بتوان سهم‌های مالی و شبه مالی بخش‌های دولتی و عمومی را ارتقا داد.

معاون امور فرهنگی وزیر ارشاد با اشاره به رویکرد این جشنواره ادامه داد: تکیه بر برنامه‌ها از جمله رویکردهای دو جشنواره یاد شده است که لازم است این برنامه‌ها، طرح‌های عملی داشته باشند نه طرح‌های آرمانی.

وی گفت: طرح‌ها باید بودجه‌های مشخص و قابل تدوینی داشته و دارای تاثیرات پایدار در فضای روستاها باشند و نباید به صورت کوتاه مدت باشد. بلکه لازم است زمان طولانی تری را در اختیار داشته باشند.

صالحی افزود: امیدوارم جشنواره‌ روستاهای دوستدار کتاب به عنوان یک سنت حسنه در حوزه کتاب و کتابخوانی، بتواند عدالت و توسعه فرهنگی را در کشور گسترش دهد

مرحله اول و دوم ارزیابی طرح‌های ارسال شده به نخستین جشنواره روستاهای دوستدار کتاب به اتمام رسید / از مجموع 621 روستای شرکت‌کننده، 20 روستا به مرحله نهایی رسیدند
از مجموع 493 روستای منتخب استانی که 877 طرح و برنامه اجرا شده و پیشنهادی برای دبیرخانه مرکزی جشنواره ارسال کرده بودند، 62 روستا به مرحله نیمه‌نهایی راه یافته بودند که 20 روستا از میان آنها به مرحله نهایی رسید.

این روستاها عبارتند از روستای ناچیت از شهر بوکان و روستای داشخانه و روستای گوگ‌تپه  از شهر مهاباد (استان آذربایجان غربی)، روستای فولاد لوقویی از شهر بیله‌سوار (استان اردبیل)، روستای پوده از شهر دهاقان (استان اصفهان)، روستای فرخ‌آباد زیبادشت از شهر فردیس (استان البرز)، روستای ابویسان از شهر جغتای (خراسان رضوی)، روستای طبر از شهر جاجرم و روستای قلعه‌خان از شهر مانه و سملقان (استان خراسان شمالی)، روستای رمین از شهر چابهار (استان سیستان و بلوچستان)، روستای ینگیجه از شهر مریوان (استان کردستان)، روستای رحیم‌آباد از شهر کرمان و روستای دهکهان از شهر کهنوج (استان کرمان)، روستای نوریاب از شهر پاوه (استان کرمانشاه)، روستای خرماکلا از شهر قائم‌شهر (استان مازندران)، روستای ضامنجان از شهر اراک و روستای واران از شهر دلیجان (استان مرکزی)، روستای رسول‌آباد سفلی و روستای «شهرک سلگی» از شهر نهاوند (استان همدان) و روستای ابراهیم‌آباد از شهر اشکذر (استان یزد).
  
امروز شنبه (2 اسفندماه) آیین اختتامیه جشنواره «روستاهای دوستدار کتاب» برگزار خواهد شد؛ در این مراسم از 20 روستایی که به مرحله نهایی این جشنواره راه یافته‌اند، 10 روستا به عنوان روستای برگزیده معرفی خواهند شد.
 
جوایز این 10 روستای برگزیده عبارت است از  10 میلیون تومان از طرف بانک آینده، 10 میلیون تومان حواله خرید کتاب از طرف معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پنج میلیون تومان در قالب تسهیلات روستایی از طرف وزارت کشور، سه‌میلیون تومان در قالب خرید تجهیزات کتابخانه‌های روستایی از طرف کانون‌های فرهنگی ـ هنری مساجد و تندیس جشنواره و لوح تقدیر که به امضای وزیر ارشاد رسیده است.
 
هر کدام از 10 روستای دوم این جشنواره نیز سه‌میلیون تومان از طرف معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت خواهند کرد.