به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در پی بازدید روز گذشته (28 دی) مدیران کتابخانه‌های آیت‌الله حائری و آیت‌الله بروجردی و هیات همراه از موسسه خانه کتاب، حسن رجبیان، مدیر کتابخانه آیت‌الله حائری، اسماعیل راهنورد، مدیر کتابخانه آیت‌الله بروجردی، مهدی بخشیان، مدیر اطلاع‌رسانی اداره اطلاع‌رسانی حوزه‌های علمیه و مسعود پیرانی، سرپرست مرکز اسناد حوزه‌های علیه با حضور در اتاق گفت‌وگوی خبرگزاری ایبنا، به معرفی و بیان آخرین فعالیت‌های این مراکز پرداختند.

حسن رجبیان، مدیر کتابخانه آیت‌الله حائری در مدرسه فیضیه قم با اشاره به تاریخ تأسیس این کتابخانه گفت: کتابخانه آیت‌الله حائری یا همان کتابخانه مدرسه فیضیه از کتابخانه‌های بسیار قدیمی در قم و حتی در ایران است که تأسیس آن توسط حاج شیخ عبدالکریم حائری، به سال 1309 شمسی بازمی‌گردد و از گذشته تا به امروز از کتابخانه‌های مهم حوزوی به‌حساب می‌آمده است.

وی به مراجعه روزانه هزار و پانصد تا سه هزار نفر به این کتابخانه اشاره کرد و گفت: این کتابخانه به انضمام کتابخانه آیت‌الله بروجردی در سال‌های اخیر، به عنوان کتابخانه‌های مرکزی حوزه‌های علمیه همکاری نزدیک‌تری داشته‌اند و خوشبختانه تحولات چشمگیری به لحاظ فیزیکی و محتوایی در این کتابخانه‌ها به وجود آمده است که از نظر میزان بهره‌وری و تعداد مراجعاتی که در طول روز دارد، از پرمراجعه‌ترین کتابخانه‌های ایران به حساب می‌آید.

مدیر کتابخانه آیت‌الله حائری ادامه داد: در این دو کتابخانه که به عنوان کتابخانه مرکزی حوزه‌های علمیه شناخته می‌شوند، بر اساس یکپارچه‌سازی فعالیت‌ها، تقسیم وظایفی صورت گرفته که به‌عنوان مثال کار دیجیتال‌سازی را کتابخانه آیت‌الله بروجردی و کار تأمین منابع را کتابخانه آیت‌الله حائری بر عهده گرفته‌اند.

رجبیان با اشاره به رویکرد حوزوی کتابخانه آیت‌الله حائری، افزود: ما در این کتابخانه اهتمام ویژه‌ای در تهیه منابع رشته‌های اصلی که در حوزه‌های علمیه مورد آموزش و پژوهش قرار می‌گیرد داریم. آنها را چه از داخل و چه از خارج از کشور تهیه می‌کنیم. البته از منابع رشته‌های علوم انسانی نیز غافل نیستیم و تعداد بسیاری از منابع رشته‌های علوم انسانی را در سال‌های اخیر گردآوری کردیم و دانشجویان و طلاب بسیاری مراجعه کننده این بخش هستند.

مدیر کتابخانه آیت‌الله حائری با اشاره به نگهداری از حدود دویست هزار کتاب چاپی و دوهزار و هفتصد نسخه خطی در این کتابخانه گفت: سالن محققان این کتابخانه با 150 صندلی پذیرای محققان از سراسر کشور است که به منابع مهمی ازجمله پایان‌نامه‌های حوزوی و کتابخانه تخصصی پژوهش دسترسی دارند.

کتابخانه مرکزی از کتابخانه‌های پیشتاز دیجیتال‌سازی است
اسماعیل راهنورد، مدیر کتابخانه آیت‌الله بروجردی قم نیز درباره تاریخ تأسیس این کتابخانه گفت: کتابخانه آیت‌الله بروجردی در سال 1340 شمسی توسط آیت‌الله بروجردی به بهره‌برداری رسید و از بدو تأسیس با همت مجموعه‌سازهای بزرگی مانند مرحوم حاج محمد رمضانی و مرحوم آیت‌الله مقدس اصفهانی و آیت‌الله فرید اراکی، آثار خوب و ارزشمندی به این کتابخانه اهدا شد.

وی با بیان اینکه کتابخانه مرکزی از کتابخانه‌های پیشتاز در بحث دیجیتال‌سازی در قم و حوزه‌های علمیه سراسر کشور است، گفت: مجموعه کتابخانه مسجد اعظم (کتابخانه آیت‌الله بروجردی) را از کتابخانه‌های غنی کشور می‌توان به حساب آورد که در روند دیجیتال‌سازی، بسیاری از این منابع و منابع مشترک کتابخانه مرکزی را در اختیار پژوهشگران قرار داده‌ایم.

مدیر کتابخانه آیت‌الله بروجردی در این‌باره توضیح داد: حدود هفت‌هزار نسخه خطی موجود در کتابخانه را دیجیتال‌سازی کردیم که پنج صفحه ابتدایی آن را روی سایت کتابخانه به نشانی blib.ir قابل دسترسی است. همچنین اطلاعات کتابشناختی و تمام صفحات هشت هزار عنوان کتاب چاپ سنگی  و دویست عنوان کتاب چاپ سربی نفیس پیش از 1300 قمری که در دوره قاجار چاپ شده‌اند نیز دیجیتال‌سازی شده است که پژوهشگران می‌توانند به طور کامل از این مجموعه استفاده کنند.

راهنورد  ادامه داد: بیش از دو هزار پایان‌نامه طلبه‌های سطح سه و چهار حوزه و هزار عنوان پایان‌نامه از کشورهای عربی در سطح دکتری نیز دیجیتال‌سازی شده که در شبکه داخلی کتابخانه مرکزی در دسترس است و امکان دانلود چکیده آنها از بیرون از کتابخانه برای پژوهشگران فرآهم است. هشت هزار عنوان از منابع عربی اهل سنت نیز فعلاً در سیستم داخلی کتابخانه در دسترس است و در آینده‌ای نزدیک از طریق سایت در اختیار پژوهشگران قرار خواهد گرفت.

مدیر کتابخانه آیت‌الله بروجردی دیجیتال‌سازی چهارصد نشریه انحصاری موجود در کتابخانه مرکزی که قبلاً در جای دیگر دیجیتال‌سازی نشده بودند را نیز از اقدامات اخیر این مرکز در حوزه دیجیتال‌سازی عنوان کرد که عمده این نشریات متعلق به سال‌های 1320 تا 1340 است.

وی درباره تجهیز منابع این کتابخانه نیز گفت: ما در سال‌های گذشته توانستیم پانزده هزار عنوان کتاب جدید که دوازده هزار عنوان آن بعد از سال 1390 چاپ شده به مجموعه منابع این کتابخانه اضافه کنیم. روزانه بیش از هزار نفر از پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی از این کتابخانه استفاده می‌کنند.

رونمایی از بانک «اطلاعات و الویت‌های پژوهشی حوزه دین»

مهدی بخشیان، مدیر اطلاع‌رسانی اداره اطلاع‌رسانی حوزه‌های علمیه و مدیر فناوری اطلاعات کتابخانه مرکزی، درباره آخرین دستاوردهای این حوزه توضیح داد: در معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه در حال طراحی بانک‌های اطلاعاتی متعددی هستیم که اولین آن به همت معاونت پژوهش و اداره نیازسنجی اداره اطلاع‌رسانی با عنوان بانک «اطلاعات و اولویت‌های پژوهشی حوزه دین» تولید شد.

وی افزود: در سال‌های گذشته اولویت‌ها و نیازهای پژوهشی 6 دسته از دانش‌های دینی، به‌صورت کتاب منتشر شد که به صورت بانک اطلاعاتی در اختیار کاربران و محققان قرار خواهد گرفت؛ این بانک در حال حاضر به صورت آزمایشی راه‌اندازی شده و ان‌شاءالله تا پایان سال به صورت رسمی رونمایی خواهد شد و در اختیار پژوهشگران قرار خواهد گرفت.

مجموعه‌سازی اسناد علمی و تاریخی مربوط به حوزه‌های علمیه
مسعود پیرانی، سرپرست مرکز اسناد حوزه‌های علمیه نیز درباره این مرکز گفت: مرکز اسناد حوزه‌های علمیه مرکز نوپایی است که حدود دو سال از راه‌اندازی آن در کتابخانه مرکزی می‌گذرد و مسئولیت اصلی آن جمع‌آوری و مجموعه‌سازی اسناد علمی و تاریخی شخصیت‌های حوزوی و اسناد مربوط به حوزه‌های علمیه است.

وی ادامه داد: این کار از یک سال گذشته به‌صورت اجرایی آغاز شده و در حال حاضر مشغول آماده‌سازی مقدمات کار برای همکاری با مراکز دیگر هستیم تا اسناد مربوط به شخصیت‌های حوزوی و حوزه‌های علمیه قم را گردآوری کنیم و به‌صورت بانک‌های اطلاعاتی و مجموعه منابع مکتوب در اختیار پژوهشگران قرار دهیم.

پیرانی همکاری کتابخانه مرکزی حوزه‌های علیه با موسسه خانه کتاب را بسیار مفید و مؤثر عنوان کرد و گفت: حوزه‌های علمیه حدود پانصد کتابخانه در سراسر کشور دارد که از زمان حضور جناب آقای مجید غلامی جلیسه در خانه کتاب تعامل خوبی بین این دو مرکز صورت گرفته و خوشبختانه این تعامل در حال گسترش است.