کتاب «هستی و آگاهی و چند نوشته دیگر» علاوه بر بهرهبردن از گزیده «باتومور» منتخبی از آثار مارکس را با حجمی کم در دسترس علاقهمندان قرار داده است.
راهی برای شناخت زمانه، بحرانهای معرفتشناختی، سخنی درباره نویسنده و سخنی درباره مترجم عناوین مطالبی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است.
افتخاریراد در پیشگفتار این کتاب درباره کارل مارکس مینویسد: «پس از چند دهه ترکتازی «سیاست عقیم» و نظریههای فلسفی به اصطلاح «بیطرف» و اعلام پایان تاریخ، اکنون از نو اقبالی به خوانش آثار مارکس شکل گرفته است. محققان آکادمیک از زوایای مختلف آرای فلسفی و اقتصادی او را مورد بررسی قرار دادهاند و سال به سال به کتابخانه مارکس افزوده میشود، طوری که امروزه از مارکسِ جدید سخن به میان میآید. هرچند که گویی این مارکسِ فرهنگی در دوره پساسیاسی ـ به قول اسلاوی ژیژک ـ قهوه بدون کافئین است.
مارکس، شاعر کالاها، همان که توصیف کاملی از دینامیک کاپیتالیسم ارائه داد. مارکسِ مطالعات فرهنگی که بیگانگی زندگی روزمره را ترسیم کرد؛ این مارکس، آری! حتی در والاستریت مقبول است اما مارکس سیاسی هرگز! البته در کنار ترویج این مارکسِ آکادمیک، سعی میشود با نظری انتقادی، که از میراث خود اوست، بعضی از مفاهیم ارائه شده او احیا گردد. این در حالی صورت میگیرد که عوارض سیاستهای تجاری نئولیبرالی در آمریکا جنوبی ظهور کرده است: انباشت فقط ناشی از سرمایهداری فربه، باعث شده است در کشورهای توسعهیافته، به ویژه خاورمیانه، بنیادگرایی شکل بگیرد. همچنین، شاهد بودهایم در طی چند دهه اخیر، محققان متناسب با رشته تخصصی خود، یعنی فلسفه، جامعهشناسی، سیاست و اقتصاد، گزیدهای از آثار پرحجم مارکس را گرد آوردند. در این میان گزیدههای با تومور و مکللان شهرت یافتهاند.»
به گفته این مترجم، در ایران انتشار آثار مارکس به دلایل روشن، همواره با مانع روبهرو بوده و کتابخوانی در ایران ناخوانده باقی مانده است. از این رو گردآورنده قصد کرد تا در درجه اول از گزیده باتومور بهره برد و منتخب آثار مارکس را با حجمی کم در دسترس علاقهمندان قرار دهد.
البته در روزگار «فست فود» که همه چیز در نهایت قرار است به صورت راحتالحلقوم در اختیار جامعه بورژوازی گذاشته شود، چنین کتابی خود نیز مشمولِ زندگیِ «فست فودی» میشود؛ گویی به جای نقد وضع موجود خود معمول وضع موجود به حساب میآید. بدین ترتیب مردمانی که چند دهه سنت جزوهخوانی در آنها نهادینه و ارزش تلقی شده، طبیعی است که زمان لازم را برای تدقیق و تأمل صرف نکنند.
افتخاریراد درباره گزیده مقالاتی که از مارکس در این کتاب منتشر شده نیز نوشته است: «گزیده با تومور گزیده قابل استثنایی است. هرچند به آن بسنده نکردیم و از منابع دیگر استفاده کردیم که در کتاب ذکر شده است. بعضی از قسمتها را با دو یا سه ترجمه انگلیسی یا فرانسه تطبیق دادیم و موارد اختلاف را در جای خود به صورت پینوشت ذکر کردهایم. گفتنی است بخش اول این گزیده بیشتر فلسفی است و آگاهانه به این کار دست زدهایم. بخش دوم مربوط به آرای اقتصاد سیاسیِ مارکس است. طی یکی دو دهه گذشته بازار تحریف و عوامفریبیهای مغرضانه در این عرصه داغتر بوده است. از این رو امید است بازخوانی مارکس، همراه با سنتِ تفکر انتقادی به جا مانده از او، گامی به سوی انسانیتر شدن باشد.»
انتشارات ناهید کتاب «هستی و آگاهی و چند نوشته دیگر» را با شمارگان هزار و 100 نسخه در 125 صفحه و به بهای 9 هزار تومان منتشر کرده است.
نظر شما