عصر ديروز سراي اهل قلم ميزبان هنرمندان و علاقه مندان خوشنويسي بود. در اين نشست خط چليپا توسط استاد جواد بختياري آموزش داده شد. او گفت: در آغاز شكل كجنويسي به سمت بالا در چليپانويسي رعايت ميشد تا حس و روح تعالي طلبي را ايجاد كند.\
در ابتداي اين برنامه «جمشيد ياري شيرمرد» به مقايسه ادبيات و خوشنويسي پرداخت و قالب و شيوه شعر را به خوشويسي نزديك دانست و گفت: محتوي و مضمون شعر شكل و قالب خوشنويسي را تضمين ميكند.
در ادامه «جواد بختياري» با بيان اين كه چليپا جلوهاي از تركيب بندي خط نستعليق است، بيان كرد: در آيين كتابت نويسي خط ايراني، چليپانويسي و نستعليق به يكديگر مرتبط هستند.
وي گفت: در گذشته از خط چليپا براي متن و كتابت استفاده ميكردند و غرض از نوشتن آن ديوار نويسي نبوده است. چليپا را در گذشته كج مينوشتند تا فضاي زيادي براي تذهيب كار ايجاد شود و خوشنويس معتقد بود اگر به شكل افقي بنويسد فضاي خالي بين سطرها كم ميشود. اين ذهنيت را سفارش دهنده در ذهن خطاط ايجاد كرده بود چون تمايل داشت كتاب آراسته شود.
وي افزود: خوشنويس خط نستعليق براي اين كه فرم قابل ارايه داشته باشد از دوبيتي و كج نويسي چليپا استفاده ميكرد و در طراحيهاي اوليه شكل كج نويسي به سمت بالا رعايت ميشد تا حس و روح تعالي طلبي را ايجاد كند.
بختياري تصريح كرد: روايت زيادي درباره معني و ريشه كلمه چليپا وجود دارد، از جمله قطع شدن دو طره مو "وقتي چليپا درست نوشته شود نمايانگر طره موست"، دو خط كه همديگر را قطع ميكنند و اينكه چليپا معرب صليب است و در طول زمان به كلمه چليپا تبديل شده.
وي اضافه كرد: در گذشته از خط نستعليق به عنوان خطي رايج، راحت و صاف استفاده ميكردند و خوشنويس همه هنر خود را در اين خط ميگذاشت و افرادي كه حرفهشان خوشنويسي نبود خود را مقيد به رعايت دقيق اصول آن نميكردند به اين جهت طي گذشت زمان، اين خط شكل جديدي پيدا كرد و زمينه پيداش خط تعليق شد.
بختياري با بيان اين كه در سطح نويسي چليپا، كشيدن كلمات مهم است، افزود: خطاطي فقط شكل و ظاهر زيباي حروف نيست بلكه اساس خوشنويسي نستعليق تنظيم و تركيب كلمات در كنار يكديگر است كه اثر را متمايز خواهد كرد.
اين نشست با آموزش عملي خوشنويسي خط چليپا توسط استاد جواد بختياري در سراي اهل قلم پايان يافت.
نظر شما