به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، رضا قیصریه از آن‌دست نام‌هایی است که وقتی اسمی از ترجمه و مترجمی می‌آید، نمی‌توان به سادگی از کنار اسمش رد شد؛ مردی که هر فرد علاقه‌مند به ادبیات حداقل یکی از شاهکارهای ترجمه او را خوانده و یا حداقل اسمی از کارهایش شنیده است. او دو اثر خیلی خوب در حوزه تالیف نیز به نام‌های «کافه نادری» و «هفت داستان» دارد، اما متاسفانه کتاب سوم او اجازه انتشار پیدا نکرده و تنها به همت یکی از دوستان استاد به زبان ایتالیایی در رم منتشر شده است.
قیصریه که این روزها شرایط مناسبی ندارد و از بیماری رنج می‌برد، نتوانست در دومین جشن ملی مترجمان به‌عنوان سخنران حاضر شود و فقط یادداشتی که به سختی نوشته بود را به خانم آنتونیا شرکا داد تا برای افراد حاضر در سالن قرائت کند. رضا قیصریه این یادداشت را برای انتشار در رسانه‌ها به ایبنا تحویل داد. متن یادداشت به شرح زیر است.
رضا قیصریه، نویسنده و مترجم: ترجمه فن است یا هنر؟ ابزار و رسانه‌ای است برای ایجاد ارتباط یا ثمره‌ی ذوق و قریحه نویسنده؟ واقعیت این است که ترجمه در دنیای امروز تا حدی کاربردهای گوناگون و نقش‌های پرشماری پیدا کرده که می‌تواند در مراتب و موارد مختلف به‌کار رود.
از ترجمه ادبی، هنری، فلسفی و سیاسی گرفته تا ترجمه اقتصادی، حقوقی، فنی، علمی و ...، ترجمه اگر به دست مترجم کاردان و متعهد و آگاه بیفتد، می‌تواند پیوند، تفاهم و همزبانی ایجاد کند و اگر نه می‌تواند منشاء سوء‌تفاهم، اختلاف و اشتباه شود.
آنچه مسلم است ترجمه، برگردان کلمه به کلمه مفاهیم از یک زبان به زبان دیگر نیست که در دنیای امروز این کار وظیفه نرم‌افزارهایی مانند «گوگل ترنسلیتور» می‌تواند باشد، بلکه انتقال فرهنگ، تمدن و میراث یک ملت به ملتی دیگر است.
اگر بپذیریم که یک زبان جدید، یک زندگی و یک دنیای جدید است، چطور می‌توانیم در صدد معرفی آن به مخاطبانی بیگانه برآییم بی‌آنکه به بار فرهنگی و خاستگاه تاریخی آن اشراف نداشته باشیم؟ از طرفی چگونه می‌توان مفاهیم یک زبان بیگانه را بدون شناخت و تسلط به زبان خودی انتقال داد.
اینجاست که می‌گوییم بار سنگینی بر دوش مترجم است. هم شناخت زبان بیگانه و هم شناخت زبان مادری با همه بار معنایی که از هر مفهوم دارد، چیزی فراتر از یک واژه مجرد و رها در خلاء می‌سازد.
چهارشنبه ۷ مهر ۱۳۹۵ - ۲۲:۴۱
نظر شما