این ترجمه در حالی انجام شده که نامی از قاسم یاحسینی، گردآورنده و تدوین‌گر کتاب در آن ذکر نشده است. ضمن اینکه قبلا نیز نام نویسنده کتاب «دا» در نسخه انگلیسی که توسط همین انتشارات در آمریکا منتشر شده، نیامده بود.
یاحسینی در رابطه با چاپ کتاب «زیتون سرخ» در آمریکا به خبرنگار ایبنا گفت: بیش از یک سال از ترجمه و انتشار کتاب «Red Olive» در ایالات متحده می‌گذرد، اثری که با زحمت فراوان گردآوری و تدوین کردم و در کشوری متمدن که داعیه ارج نهادن به قانون کپی‌رایت دارد و در ایران نیز بیش از 6 بار از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده، بدون ذکر کوچک‌ترین نامی از مولف به انگلیسی برگردانده شده است.
وی افزود: با توجه به اینکه ما به قانون رعایت حق مولف نپیوستیم نمی‌توانیم کاری انجام دهیم اما این خلاف در ایالات متحده اتفاق افتاده و از طریق مراجع قضایی ایران قابل تعقیب نیست و باید در آمریکا پیگیری شود، دست ما کوتاه و خرما بر نخیل است و نمی‌توانیم در این زمینه کاری کنیم. از طرفی با توجه به وضعیت مالی که دارم نمی‌توانم آن را در آمریکا پیگیری کنم با این حال نامه‌ای برای نشر مزدا نوشتم و به این سرقت و جعل اعتراض کردم.
این پژوهشگر ادامه داد: کمترین کاری که انتشارات مزدا می‌توانست انجام دهد، این بود که نام من را بر جلد کتاب منتشر می‌کرد اما متاسفانه با گذشت یک سال از چاپ کتاب، حتی به من خبر ندادند که زیتون سرخ با این عنوان در آمریکا ترجمه شده و یک نسخه به رسم معمول از ترجمه انگلیسی آن را به من ندادند. کم‌لطفی، جعل، سرقت و بی‌اخلاقی همه چیز دست به دست هم داده و حق من ضایع شده است. این حق من مولف است که بدانم چه کسی قرار است کتاب را ترجمه کند؟
یاحسینی گفت: این درست است که ما شامل قانون کپی‌رایت و حق‌تالیف نیستیم اما حقوق معنوی برای نویسنده محفوظ می‌ماند. مثل این است که قانون‌پرور کتابی تالیف کند و من در ایران آن را به نام خودم منتشر کنم. به این کار در عرف و اصول جامعه چه می‌گویند؟ جعل، سرقت ادبی، بی‌معرفتی و ... نمی‌دانم چه بگویم اما واقعا از این رفتار غیرحرفه‌ای و غیراخلاقی انتشارات مزدا و محمدرضا قانون‌پرور شاکی هستم.
وی اظهار کرد: ممکن است نتوانم شکایت کنم اما به هر ترتیب جامعه فرهنگی ایران قضاوت می‌کند که مدعیان فرهنگ، ترجمه و تفکر از بدیهی‌ترین مبانی اخلاقی دور هستند. به عنوان یک مولف که دستم به جایی نمی‌رسد تنها می‌توانم خشم خودم را این‌گونه ابراز کنم.
این پژوهشگر عنوان کرد: قطعا انتشارات سوره مهر از ترجمه این کتاب خبر دارد اما من از مسائل میان این انتشارات و نشر مزدا اطلاعی ندارم. شما می‌توانید تماس بگیرید و در این رابطه از آنها اطلاعات بیشتری را بخواهید.
یاحسینی اظهار کرد: اگر اشتباه نکنم تقریبا سال 1386 که چاپ نخست کتاب منتشر شد، حقوق مادی کتاب را به انتشارات سوره مهر واگذار کردم. آن‌زمان مبلغ 700 هزارتومان به من پرداخت و همه حقوق اثر را خریداری کردند و تمام دفعاتی که کتاب تجدید چاپ شده، یک ریال هم به من تعلق نگرفته است.
وی بیان کرد: گویا قبلا در ترجمه کتاب «دا» نیز مشکل به وجود آمده بود، قانون‌پرور قبلا یکی از کتاب‌های حبیب احمدازده را نیز به انگلیسی برگردانده است. اخلاق حکم می‌کرد که برای ترجمه کتاب با من تماس گرفته می‌شد و یک نسخه از کتاب برایم فرستاده می‌شد.
این پژوهشگر افزود: این رویه درستی نیست که نام من از جلد کتاب حذف شود و هیچ اشاره‌ای به نام یاحسینی نشود. این نهایت بی ادبی و بی اخلاقی است هر چند در این روزها جستن کالایی به نام اخلاق کار بس دشواری است.
یاحسینی اظهار کرد: گویا در ترجمه کتاب «دا» نیز اشاره ای به نام مولف و تدوین‌گر نشده است. من نمی‌دانم چه دشمنی با مولفان این حوزه در حال شکل‌گیری است! جز این نمی‌توانم سخن دیگری بگویم. یوسفیان، راوی خاطرات، با همه احترامی که برایش قائل هستم، اگر می‌خواست می‌توانست خودش خاطراتش را بنویسد نه اینکه من از بوشهر به شاهرود بروم و در چندین جلسه خاطرات وی را گردآوری و تالیف کنم.
وی عنوان کرد: یوسیفیان، راوی خاطرات «زیتون سرخ» نیز می‌گوید اطلاعی از انتشار کتاب از سوی مزدا ندارد و در تماسی با وی که اکنون مقیم آمریکاست، داشتم، گفت که خودم 10 نسخه از کتاب را خریداری کردم و کسی از چاپ اثر به من اطلاعی نداده بود.
این مولف بیان کرد: یوسفیان که از انتشار کتاب به انگلیسی بی‌اطلاع بود، گفت از ترجمه آن به انگلیسی بی‌اطلاع بودم و انتظار داشتم علاوه بر اطلاع پیدا کردن از چاپ آن، یک نسخه از کتاب را نیز برایم بفرستند.
وی افزود: همه این مشکلات به دلیل این است که منافع ما قربانی یک سری بی توجهی می‌شود، یعنی اگر ما صنفی داشتیم که از حقوق ما دفاع می‌کرد این‌گونه قربانی مسائل سیاسی، شخصی و ... نمی‌شدیم. احساس می‌کنم یک غرض‌ورزی در حال شکل‌گیری است و هر طور که تصور می‌کنم جز این نمی‌تواند دلیل دیگری داشته باشد.
این مولف ادامه داد: برای فهمیدن حذف نام از روی جلد کتاب در آمریکا، قانون کشورهای دیگر را در رابطه با حق مولف مطالعه کردم و کتاب‌های نویسندگان دیگر را که در اروپا و آمریکا ترجمه شده بود، مشاهده کردم اما این مشکل وجود نداشت. چون ما شامل قانون کپی رایت نیستیم هر بلایی که سرمان بیاورند ظاهرا باید سکوت کنیم.
مجموعه خاطرات ناهید یوسفیان با عنوان «زیتون سرخ» توسط انتشارات مزدا در آمریکا منتشر شد. ترجمه این اثر را محمدرضا قانون‌پرور، استاد دانشگاه تگزاس به زبان انگلیسی برعهده داشته است. انتشارات مزدا این اثر را با عنوان "Red Olive: Memoirs of the Iran-Iraq War" منتشر کرده است.
مزدا در معرفی این کتاب نوشته است: «زیتون سرخ» تنها یک اتوبیوگرافی از ناهیدی نیست، بلکه خاطرات یکی از دانشمندان هسته‌ای ایران نیز هست. راوی، دختر یکی از کارگران راه‌آهن است. یکی از نکات جالب در این کتاب این است که پدر خانواده علی‌رغم دغدغه‌های اقتصادی، همانند دیگر کارگران، تلاش کرده و توانسته همه هفت دختر خود را به تحصیلات عالی در کشور برساند. یوسفیان کم‌کم و پس از ورود به دانشگاه با مسائل سیاسی نیز آشنا می‌شود.
«زیتون سرخ» با نگاهی واقعیت‌گرا، یک دورنما و نگاهی کلی از داستان زندگی ناهید یوسفیان، عضو سازمان انرژی اتمی ایران را پیش روی خواننده قرار می‌دهد. زندگی پر فراز و نشیبی که حتی به دو راهی انتخاب میان فرصت‌های بسیار خوب و وسوسه‌انگیز از سوی کشورهای مختلف و خدمت به وطن از سوی دیگر می‌رسد.
ایبنا در تماسی با انتشارات سوره مهر تلاش کرد تا علت حذف نام مولف کتاب «Red Olive» را جویا شود که به علت حضور نداشتن مدیر بخش ترجمه این انتشارات موفق به این مهم نشد.
چاپ ششم «زیتون سرخ: خاطرات ناهید یوسفیان» اثر سیدقاسم یاحسینی در 216 صفحه، 2500 نسخه به قیمت 79 هزار تومان از سوی انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است.
نظر شما