در کتاب «سیاهنمایی یا جاذبه؛ رمز و راز جهانی شدنِ سینمای ایران» نوشته غلامرضا محمدیمهر به بررسی رمز و راز جهانی شدنِ سینمایی ایران میپردازد.
حضور سینمای ایران در میادین جهانی به پیش از انقلاب اسلامی بازمیگردد و حاصل حضور فیلمهای ایرانی دریافت ۱۵۰ جایزه بوده است. با وقوع انقلاب در حضور ایران در جشنوارههای سینمایی برای چند سال وقفه افتاد تا اینکه مجدداً از اویل دهه ۶۰ فیلمهای ایرانی در جشنوارههای خارجی به نمایش درآمدند. نخل طلائی کن، خرس طلائی برلین، شیر طلایی ونیز و درنهایت پرافتخارترین جایزه سینمایی جهان یعنی اسکار جوایزی است که فیلمهای ایرانی پس از انقلاب اسلامی به آنها دست پیدا کردهاند. هرچند ایرانِ پس از انقلاب در هیچیک از زمینههای اجتماعی، فرهنگی، هنری و حتی میادین ورزشهای انفرادی بهاندازه سینما موفق نبوده، در هیچ زمینه دیگری هم تا این اندازه قضاوتهای متفاوت و متناقض درباره عوامل موفقیت آن ابزار نشده است.
کتاب «سیاه نمایی یا جاذبه؟» که به رمز و راز جهانیشدن سینمای ایران میپردازد، سعی کرده است بهدوراز نظرات ذهنی و احساسی اغلب منتقدان که در رد و تأیید فیلمهای منتخب در جشنوارههای جهانی سخن گفتهاند، دلایل دیده شدن این آثار در ساخت بینالمللی را بهصورت علمی و نظری بررسی و به مخاطب ارائه کند.
در صفحه ۱۵۵ این کتاب آمده است:
«هیچکدام از این فیلمها تکرار فیلمی دیگر و بهاصطلاح کپیبرداری و تکرار سوژه نیست و کارگردانها از روی دست هم ننوشتهاند و مشخص است درونمایه اصلی آن خلاقانه و با اندیشه انتخاب شده است و با اینکه واژه جشنوارهای برای آنها انتخاب شده است، ولی هیچکدام شبیه یکدیگر نیستند. افزون بر این تفاوتها و مهمتر از آن تفاوتی است که این فیلمها با جریان مسلط فیلمسازی هالیوود دارند. بسیار گفته شده که در فیلمهای هالیوود خشونت رمز جذابیت است و بهمنظور جذابیت بیشتر همواره قالبها و شیوههای بیانی مختلف به این دو افزوده میشود. درحالیکه نتایج بررسی صحنهها نشان داد که در هیچکدام از فیلمها چنین مضامینی دیده نشده است و جذابیت فیلمهای ایرانی را چیزهای دیگری رقم میزند.»
این کتاب، عمل به ارزشهای اخلاقی در فیلم «دت یعنی دختر»، عشق، محبت و دوست داشتن در فیلمهای «جمعه» و «مهر مادری»، فیلمبرداری بینظیر از مناظر طبیعی در فلیم «باد ما را خواهد برد»، زیباییها و ارزش حیات و زندگی در فیلم «طعم گیلاس» و در «غرورآفرینی آفساید»، به تصویر کشیدن دقیق و بسیار شفاف ضعفهای روحی روانی شخصیتهای زمانه حاضر در فیلم «درباره الی»، عشق به مادر در فیلم «بوی کافور، عطر یاس»، صمیمیت و همکاری بین زنان و مردان در شرایط سخت در فیلم «رقص خاک»، تقابل مرجع دنیوی و مرجع فرادنیوی در فیلم «جدایی نادر از سیمین» را بهعنوان بخشی از رمز و راز موفقیت فیلمهای ایرانی در جشنوارههای جهانی مطرح میکند.
فصل اول این کتاب به بررسی موقعیتهای جهانی سینمای ایران و اختلافنظر منتقدان درباره آن میپردازد، فصل دوم به حضور سینمای ایران در جشنوارههای جهانی اختصاص دارد، خلاصه فیلمهای برنده جایزههای بینالمللی موضوع فصل سوم این کتاب است و کندوکاو عوامل موفقیت فیلمهای برگزیده عنوان فصل پایانی این کتاب است.
نخستین چاپ «سیاه نمایی یا جاذبه؛رمز و راز جهانی شدنِ سینمای ایران» در ۲۲۸ صفحه و با شمارگان یک هزار به بهای ۱۵۹۰۰ تومان در سال ۱۳۹۵ از سوی انتشارات تیسا روانه بازار کتاب شده است.
نظر شما