حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد، نویسنده و قرآن‌پژوه برجسته کشور در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره خدمات پژوهشی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در حوزه قرآن و مطالعات قرآنی، اظهار کرد: از سال 1350 که سال سوم طلبگی را سپری می‌کردم، عکس و معرفی مختصری به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی از ایشان دیدم و شاهد بودم که این مرد از آن زمان در نهایت پاکی و صداقت در حال مبارزه و مجاهدت و پژوهش بودند و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از همان دوران همواره از ایشان با عظمت و بزرگی یاد می‌کردند.
وی افزود: این مرد به معنای واقعی کلمه، قرآنی بود. کسی که مدت زمان زیادی با قرآن انس پیدا کند، دل و رفتارش نیز قرآنی می‌شود. نشستن با قرآن ایشان را دگرگون کرده بود و با اطمینان می گویم که نام آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به‌عنوان یکی از درخشان‌ترین چهره‌های تاریخ ایران و اسلام ماندگار خواهد شد.
این قرآن‌پژوه در ادامه با اشاره به دو مورد از آثار پژوهشی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در زمینه قرآن، گفت: «تفسیر راه‍ن‍م‍ا: روش‍ی نو در ارائه م‍ف‍اه‍ی‍م و موضوعات قرآن» و «فرهنگ قرآن: ک‍ل‍ی‍د راه‍ی‍اب‍ی به موضوعات و م‍ف‍اه‍ی‍م قرآن کریم» دو مجموعه بسیار ارزشمند، مهم و موثر در فهم قرآن و مطالعات قرآنی هستند.
مهدوی‌راد ادامه داد: «تفسیر راه‍ن‍م‍ا: روش‍ی نو در ارائه م‍ف‍اه‍ی‍م و موضوعات قرآن» عملا تفسیر ترتیبی قرآن با نگاهی فهرست‌نگارانه و خدمات‌پژوهی است. ایشان وقتی در زندان ساواک بودند با توجه به حافظ قرآن بودن، هر آنچه را که از آیات به یاد داشتند بر روی هرچه که می‌توانستند می‌نوشتند و در سال‌های بعد که فضا آزادتر شد و ایشان در زندان عمومی و در جوار علمایی همچون آیت‌الله طالقانی، آیت‌الله منتظری، ربانی و انوری بودند، با در اختیار داشتن دو تفسیر «مجمع‌البیان» و «المیزان» در دفترهای دویست برگی به‌صورت دسته‌بندی شده آیات را نوشتند که در نهایت بین بیست تا چهل دفتر آماده شد. بنده هم بعد از انقلاب در دفتر تبلیغات در مقاطعی به‌عنوان مشاور و عضو هیات علمی در تدوین و آماده‌سازی این اثر همکاری داشتم. به پژوهشگرانی که می‌خواهند قرآن را درون موضوعی مطالعه کنند، این کتاب را پیشنهاد می‌کنم.
وی بیان کرد: نگاهی اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تربیتی بر این تفسیر حاکم است. برداشت‌هایی که آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در این اثر از آیات قرآن داشته‌اند، بسیار کاربردی و آمیخته با زندگی امروز ماست. موضوعاتی که در این اثر از دل آیات استخراج شده، کم‌نظیر است. سبک ایشان در این کتاب، بسیار نو و ابتکاری است.
این نویسنده و پژوهشگر حوزه دین و مطالعات قرآنی همچنین درباره «فرهنگ قرآن: ک‍ل‍ی‍د راه‍ی‍اب‍ی به موضوعات و م‍ف‍اه‍ی‍م قرآن کریم» نیز گفت: فرهنگ قرآنی گسترده‌ترین، دقیق‌ترین و کارآمدترین فهرست موضوعی قرآن کریم است. فهرست موضوعی یا تفسیر موضوعی در آثار قدما هم وجود داشته است. در دوره معاصر نیز تفاسیری به زبان فارسی و دیگر زبان‌ها انجام شده است.
مهدوی‌راد افزود: این کتاب ارزشمند اثر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، آیاتی را که دلالت‌کننده بر موضوعات است گزارش می‌کند، البته نه صرفا با توجه به ظاهر آیات. اگر این اثر در جهان عرب منتشر شود، می‌تواند نشانگر عمق مطالعات قرآنی و توجه عالمان شیعه به قرآن باشد. کتاب «فرهنگ قرآن: ک‍ل‍ی‍د راه‍ی‍اب‍ی به موضوعات و م‍ف‍اه‍ی‍م قرآن کریم« عملا مستخرج از کتاب «تفسیر راه‍ن‍م‍ا: روش‍ی نو در ارائه م‍ف‍اه‍ی‍م و موضوعات قرآن» است.
دوشنبه ۲۰ دی ۱۳۹۵ - ۱۶:۲۷
نظر شما