کتاب «جنگنامه نادر» (به زبان هورامی) اثری منظوم از الماس خان کندوله ای، سردار نادرشاه افشار است که به ترسیم دوره افشاریه و به ویژه جنگ نادر با عثمانی پرداخته است.
در مقدمه کتاب میخوانیم:«آنچه مشخص است اینکه الماسخان که برخی از وی به عنوان سردار سپاه نادرشاه نام بردهاند، در این جنگها به ویژه جنگ با عثمانیها حاضر بوده است. به این دلیل، توانسته تصویرهای واقعی و دقیقی از جنگهای نادر با عثمانیها ارائه دهد؛ هر چند که الماسخان، به دلیل اینکه یکی از پیشگامان سرودن شاهنامههای هورامی است، گاه در این کتاب و به ویژه در جنگها از تصویرهای حماسی و اسطورهای هم استفاده کرده است.»
در رابطه با نوع نگارش کتاب آمده است:«با وجود این، کتاب حاضر، اثری مهم درباره دوره افشاریه است که در مقایسه با دورههای صفوی و قاجار، آثار و مکتوبات محدودی از آن دوره به جای مانده است. هر چند مانند هر اثر دیگر، مسلما میتوان انتقادهای زیادی به نوشتههای الماسخان کندولهای وارد کرد، اما وی در مقام سردار و شاعری که گویا به دلیل عقبنشینی نابهنگام در جنگ کرکوک، اخته و از سپاه رانده شد و سپس مجبور به سکونت در روستای کندوله کرمانشاه شد، میتوانست پس از مرگ نادرشاه و در زمان تالیف این کتاب، نادر را به باد انتقاد بگیرد و او را عامل اصلی گرفتاریها و بدبختیهای ایران معرفی کند، اما به جرات میتوان گفت در تمام جنگنامه نمیتوان بیتی را با این مفهوم پیدا کرد. برعکس، وی به ویژه در جنگهای ایران و عثمانی که خود در آن حاضر بوده، توصیفات دقیقی ارائه میدهد. گاه نادر را به سبب برخی سیاستهایش میستاید و گاه از او به علت شکست در برخی از نبردها انتقاد میکند. الماسخان حتی فراتر از این، در جنگهایی که افغانها و عثمانیها مردانه جنگیدهاند، آنها را به رستم زال، پهلوان ایرانی، تشبیه میکند و لشکریان نادرشاه را به غلامان زنگی و آنجا که لشکریان نادر مردانه در برابر تجاوزات به آب و خاک ایران نبرد کردهاند، از آنها به بزرگی یاد میکند که حاضرند جان و مال خود را در راه دفاع از وطن فدا کند.»
کتاب «جنگنامه نادر (متن علمی انتقادی هورامی)»، اثر الماسخان كندولهای، مصحح و مترجم مظهر ادوای در 583 صفحه، شمارگان ششصد و 60 نسخه و به بهای 55 هزار تومان از سوی انتشارات ققنوس به چاپ رسیده است.
نظر شما