به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست مشترک تشکلهای علمی و صنفی صنایع چاپ و کاغذ و مقوا با عنوان «نقاط قوت و ضعف و چالشها و فرصتهای پیش رو در صنعت چاپ و کاغذ و مقوا» با حضور محمد بیطرفان، رئیس انجمن علمی و فناوری چاپ ایران، حسین کرمانیان، رئیس پردیس فنی و مهندسی شهید عباسپور، علیقلی حسنی اعظمی، رئیس انجمن مدیران صنایع کارتن و ورق، حمید نیکدل، رئیس اتحادیه فروشندگان کاغذ و مقوا تهران، هوشنگ تجدد، نائبرئیس انجمن واردکنندگان کاغذ و مقوا، غلامرضا شجاع، مدیرعامل شرکت تعاونی لیتوگراف، کلیشه و مهر و پلاک، رضا امیدی، مجری نمایشگاه کاغذ و مقوا و جمعی از مسئولان و صاحبنظران علمی و صنعتی حوزه صنعت چاپ با مشارکت پردیس فنی مهندسی شهید عباسپور دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.
بیطرفان با بیان اینکه این نشست میتواند نقطه آغازی برای تعاملات بیشتر بین ذینفعان صنعت چاپ و کاغذ و مقوا باشد، گفت: صنعت چاپ و صنایع کاغذ از صنایع استراتژیک و پیشران در دنیا هستند که برای همه صنایع ارزشافزوده ایجاد میکنند و در اشتغال مستقیم و غیرمستقیم موثر هستند.
وی با طرح این موضوع که این صنایع قدرت نرم به کشورها میدهند و در همه حوزهها تاثیرگذارند، ادامه داد: توجه دولتها به صنعت چاپ بسیار مهم است؛ پس از استقرار دولت جدید، تغییراتی نیز رخ داده که امیدواریم بنابر مطالبه قاطبه تشکلهای فعال در این حوزه، مجدداً دفتر مستقل صنایع چاپ و سلولزی در وزارت صمت شکل بگیرد و منجر به اتفاقات خوبی برای صنعت چاپ و صنایع سلولزی در ایران شود.
بیطرفان با اشاره به چالشهای صنعت چاپ کشور افزود: در بحث کاغذ تحریر، حداکثر ۳۰ درصد نیاز کشور را میتوانیم تامین کنیم. در بحث کاغذ بستهبندی نیز مانند مقوای بستهبندی و گلاسه، تعدادی کارخانه فعال داریم؛ در اوایل سال آینده به تولید ۱۷۰ هزار تن میرسند که میتوانند نیازهای داخلی را تامین و به صادرکننده در این حوزه هم تبدیل شویم. یکی از چالشهای جدی، حمایت از تولید داخلی در این صنعت است. برخی از کارخانهها در این حوزه دچار چالش و کاهش تولید شدهاند و دولت باید به این صنعت کمک کند تا بتوانیم در بلندمدت حداقل به خوداتکایی برسیم.
بهگفته وی، یکی دیگر از چالشها، کمبود اقبال و استقبال از کاغذ تحریر داخلی است، به همین دلیل باید ارتباط تنگاتنگی میان دانشگاه و صنعت وجود داشته باشد تا بتوانیم کیفیت و مشکلات این حوزه را برطرف کنیم.
رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران افزود: با توجه به نیاز حداقل ۷۰ درصدی در حوزه کاغذ تحریر و همچنین کاغذ و مقوا گلاسه و ایندربرد، تسهیلگری، تخصیص ارز و حمایت اصولی دولت و متولیان از واردکنندگان امری اجتنابناپذیر است؛ در غیر اینصورت زنجیره تامین در این حوزه دچار اختلال شده و در نهایت با افزایش قیمت روبهرو خواهیم شد.
صنعت نشر از همزیستی با هوش مصنوعی مستثنی نیست
بیطرفان با اشاره به تغییرات سریع دنیا براساس فناوریهای نو گفت: اقتصاد و کسب وکارها در حال دیجیتال شدن است و هوش مصنوعی بهعنوان یکی از بازیگران اصلی دنیا در حال ظهور است. به زودی باید بشر با هوش مصنوعی همزیستی مسالمتآمیز داشته باشد و صنعت چاپ نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. تشکلها نیز باید به سمت مدیریت علمی، دانشبنیان و دیجیتالی شدن حرکت کنند در غیر اینصورت از کارکردها و نقشآفرینی خود باز خواهند ماند.
وی همچنین بر لزوم بهروزبودن تشکلهای صنفی این حوزه برای بقا تاکید کرد و ادامه داد: تشکلهای صنفی نیز باید خود را بهروز کنند و زیرساختهای مناسبی برای ادامه حیات خود فراهم کنند. در تلاشیم با همکاری دانشگاه بتوانیم تفاهمنامههایی با صنعت چاپ امضا کنیم و برخی از چالشهای صنعت را مشترک برطرف کنیم. حتی این آمادگی وجود دارد، رشتهای در مقطع دکتری و کارشناسی تعریف شود که مرتبط با اهداف حوزه چاپ باشد.
وی همچنین به بخشهای مشترک همکاری میان صنعت و دانشگاه اشاره کرد و گفت: یکی از نیازهایی روزمره صنعت، نیروی کار و اپراتور است که دانشگاههای علمی – کاربردی و مهارتمحور قادرند این نیرو را تربیت کنند و از سوی دیگر دانشگاههای تراز اول همانند دانشگاه شهید بهشتی و سایر دانشگاههای صنعتی میتوانند در بخش فناوری، مواد اولیه، بهبود فرایندها، فرمولاسیون، مدیریتی و … حاضر باشند نیازهای این صنعت را مرتفع کنند که شرط اصلی و اولیه آن اعلام نیاز از سوی صنعت و فعالان این حوزه است.
وی با طرح این موضوع که تشکلهای صنفی نیز باید در این زمینه، فرهنگسازی و نیازسنجی کرده و از طریق انجمن علمی ارتباط موثر، ساختاریافته و هدفمندی را با مراکز علمی و پژوهشی طرحریزی کنند، تاکید کرد: ازجمله اهداف انجمن علمی و فناوری چاپ ایران در آینده پیشرو این است که انجمن پس از نهادینه کردن ارزشها و جایگاه راهبردی صنعت چاپ و شناساندن آن به مسئولان و متولیان درصدد است تا در ادامه به زنجیره تامین و مصرف این حوزه بپردازد و پیشنهاد انجمن این است که کارگروهی با حضور همه ذینفعان در این زمینه تشکیل شود.
بیطرفان افزود: همچنین به دنبال این هستیم که «اندیشکده حکمرانی صنعت چاپ، بستهبندی و صنایع وابسته» را با پردیس فنی مهندسی شهید عباسور دانشگاه شهید بهشتی ایجاد کنیم تا همه بازیگران این حوزه در آن نقشآفرینی کنند.
وی با تاکید بر مطالبه جدی تشکلها مبنی بر استقلال دفتر صنایع سلولزی و چاپ از سوی فعالان این صنعت گفت: لزوم ایجاد دفتر مستقل صنعت چاپ و صنایع سلولزی در وزارت صمت به خوبی احساس میشود؛ با وجود اینکه در دفتر صنایع شیمیایی و یا دفتر نساجی مدیران و کارشناسان توانمندی حضور دارند اما به دلیل مشغله و وسعت مسائل سایر حوزههای زیر پوشش، قادر نیستند به اندازه کافی به صنایع راهبردی چاپ و سلولزی توجه کنند.
لزوم تقویت ارتباط دانشگاه و صنعت
حسین کرمانیان نیز در بخش دیگر این نشست، با بیان اینکه پردیس فنی و مهندسی عباسپور دانشگاه شهید بهشتی با دانشکدههای برق، مکانیک، انرژی، عمران، محیط زیست با نگاه ویژه به موضوعات صنعتی فعالیت میکند، گفت: در کنار آنها نیز مراکز تحقیقاتی، فعالیت و این دانشگاه از گذشته تلاش کرده تا صرفاً، تئوریک فعالیت نکند.
سرپرست پردیس فنی و مهندسی شهید عباسپور ادامه داد: از سال ۹۳ که این پردیس با دانشگاه شهید بهشتی ادغام شد، مسائل کلیشهای گذراندن واحدها مطرح شد اما همچنان این مرکز روی آموزشهای تخصصی تمرکز دارد و روی توانمندسازی به صورت فعال و پویا فعالیت میکند و بسیاری از نقشآفرینان برجسته صنعتی کشور در حوزه برق و آب پرورشیافتگان همین مجموعه هستند.
کرمانیان ضمن اظهار تاسف از نبود جایگاه ویژه برای صنعت چاپ در برنامههای راهبردی کشور گفت: متاسفانه در ریلگذاری برنامههای کشور هیچ اشاره ویژهای به صنعت کاغذ، چاپ و بستهبندی نشده است. رشد فرهنگی کشورها به میزان مصرف کاغذ آنها برمیگردد. متاسفانه سرمایهگذاری دولتی اغلب روی حوزههای دیگر بوده است، در حالی که در زمانی یک درصد از گردش مالی دنیا به صنعت کاغذ اختصاص یافته بود. بهنظر میرسد که خود ما باید راه چارهای در این زمینه بیاندیشیم، چراکه کار تولید نیز در کشور کار سختی است و تولیدکننده واقعاً جهاد میکند.
وی با اشاره به آمادگی دانشگاه شهید بهشتی برای حل چالشهای علمی و صنعتی این حوزه ادامه داد: دانشگاه در بخش آکادمیک آمادگی کامل خود را برای همکاری در پیشبرد و ارتقا صنعت چاپ اعلام و تلاش میکند تا راهکارهای عملی و منطقی برای حل مشکلات این حوزه تعریف کند. جنس این پردیس این است که همه برای انجام دادن کار و حل مشکلات فعال هستند و این به ذات فنی این پردیس برمیگردد.
کرمانیان با تاکید بر اهمیت تقویت ارتباط میان دانشگاه و صنعت گفت: دانشگاه میتواند در صنعت چاپ در حوزه کاهش انرژی کمک کند. باید دانش فنی در کنار پول و سرمایه وارد صنعت چاپ شود. کارخانهها نیز نمیتوانند در زمینه تحقیق و توسعه سرمایهگذاری کنند؛ این درحالی است که پیشرفت صنعت چاپ، نیازمند تزریق دانش فنی با تحقیق و توسعه است. متاسفانه بخش دولتی در زمینه تولید محصولات چاپی عملکرد خوبی نداشته است.
وی همچنین با اشاره به ظرفیت خوب موجود در دانشگاه آزاد گفت: دانشگاه آزاد یکی از سرمایههای ارزشمند کشور است. متاسفانه سالهاست که نگاه تقابلی به این دانشگاه وجود دارد. حتی اگر این ظرفیت به غلط ایجاد شده است، الان که به بلوغ رسیده و میتواند کارهای خوبی انجام دهد، باید از آن استفاده کرد.
مسیر رشد صنعت چاپ از دانشگاه میگذرد
در ادامه این نشست، علیقلی حسنی اعظمی، با اشاره به لزوم تقویت ارتباط میان صنعت و دانشگاه بهویژه در صنعت چاپ اظهار کرد: محیط دانشگاهی همواره انرژیبخش است و این انرژی میتواند صنعت، بهویژه صنعت چاپ را نیز به حرکت وادار کند. من ۵۲ سال است که در صنعت کاغذ و کارتن و سلولز فعالیت کردم و بیشترین درخواستی که در دانشگاهها دیدم، آشتی صنعت با علم است. اگر بتوانیم دانشجویان را به درستی با صنعت، آشنا کنیم، میتوانیم ارتباط بین دانشگاه و صنعت را بهبود ببخشیم. جوانان و فارغالتحصیلان با دانش باید جای فعالان فعلی را در این صنعت بگیرند.
وی افزود: عشق و علاقه ۵۲ ساله من به این صنعت، صرفاً کافی نیست و همه باید خود را ارتقا دهیم و بهروز کنیم. آینده در حال حرکت به سمت دیجیتالی شدن و هوش مصنوعی است و اگر همه عاشق این حوزه هستیم باید هر کاری که از دستمان برمیآید برای جذب جوانان دانشمند انجام دهیم. باید دانشجویانی که در این رشته تحصیل کردهاند، بیایند و از دانش خود در این زمینه استفاده کنند.
وی با اشاره به مغفول ماندن علم در صنعت چاپ طی سالهای گذشته گفت: امروز ۱۳۴ واحد کاغذسازی در کشور وجود دارد که این ثمره مسیری است که طی سالها در کشور طی شده است. متاسفانه در این مسیر پول و ثروت بهطور صرف وارد شده و به اندازه کافی علم وارد صنعت نشده است. دوست داریم که صنعت چاپ حولمحور علم رشد کند و این مسیر از دانشگاه میگذرد.
صنعت با تلاش تولیدکنندگان سرپا است
غلامرضا شجاع، دیگر سخنران این نشست بود، وی با بیان اینکه سالها عضو کارگروه تنظیم بازار کاغذ بودم، گفت: صنعت چاپ شدیداً نیازمند محصولات سلولزی است، در حوزه بستهبندی خودکفا هستیم اما مشکل اصلی، حوزه کاغذ چاپ و تحریر و کاغذهای خاص است، در کل کشور، سالانه حدود ۳۰۰ تا ۳۶۰ هزار تن کاغذ چاپ و تحریر نیاز داریم. این در حالی است که سال ۱۴۰۲ با همه تلاشهای ممکن، حدود ۳۰ هزار تن کاغذ تحریر تولید شد و این ناترازی تولید در این زمینه، مشکلات عدیدهای نظیر مشکلات مدیریتی دارد.
وی با اشاره به تبعات مشکلات اقتصادی و آسیب آن به صنعت چاپ گفت: برخی واردکنندگان در حال سوءاستفاده از وضعیت افزایش دلار هستند. این ظلم مضاعفی است که به مردم و تولیدکنندگان شده است. قیمتها با دلار افزایش پیدا میکند اما با کاهش دلار کالاها ارزانتر نمیشوند. سوءمدیریت اقتصادی موجب وارد شدن صدمات زیادی به تولیدکننده و مصرفکننده شده است.
شجاع با بیان اینکه واردکنندگان با دلار ۴۳ هزار تومانی محصول وارد کردهاند اما با دلار ۸۰ هزارتومان محصولات خود را میفروشند، گفت: فناوری واحدهای تولیدی محصولات چاپ و سلولزی در ایران هنوز مربوط به چند دهه گذشته است. با این وجود باید از این واحدها حمایت شود و باید آنها را حفظ کرد؛ اینکه این صنعت همچنان سرپاست، صرفاً به علت زحمات فعالان این حوزه و خود تولیدکنندگان است.
همچنین حمید نیکدل با بیان اینکه همه صنایع به کاغذ نیاز دارند، گفت: با توجه به اینکه کشور از نظر منابع آبی مشکل دارد باید از واردکنندگان نیز حمایت شود، در زمینه کاغذ و کارتن پیشرفتهای خوبی داشتیم اما همچنان نمیتوانیم محصول باکیفیتی تولید کنیم؛ زیرا زیرساخت لازم را نداریم و با مشکلات عدیدهای نیز روبهرو هستیم. اگر واردکنندگان نیز در این حوزه فعالیت نکنند، دیگر کاغذ باکیفیت در ایران پیدا نخواهد شد.
وی با اشاره به اینکه کاغذ در شرایط فعلی قیمت مطلوبی دارد گفت: معتقدم که قیمت کاغذ در حال حاضر خوب است، یک کتاب بهطور معمول، نیازمند ۲۵۰ گرم کاغذ است که ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان هزینه دارد؛ درحالی که این کتاب با قیمت ۵۰۰ هزار تومان فروخته میشود و همه آن را از چشم کاغذ میبینند.
در ادامه نیز رضا امیدی با اشاره به بحث دانش در صنایع سلولزی اظهار کرد: این دهمین سال برگزاری نمایشگاه کاغذ در ایران است و در جریان این مسیر، چالشهای گوناگونی را تجربه کرده است، دو سال تلاش کردیم تا بتوانیم سابقه ایران در صنعت کاغذ را به نمایش بگذاریم و آن را ارائه کنیم.
بهگفته وی، نمایشگاه میتواند محل ارتباط بین صنعت، دولت، کارآفرینان، دانشگاه و … باشد و رویکرد این بوده تا بتوانیم خلاء موجود در صنعت سلولزی را پُر کنیم. تشکلهای مختلفی در این صنعت وجود دارند که میتوانند در نمایشگاه با یکدیگر ملاقات کنند و مسائل را حل کنند. صنعت سلولزی میتواند در این نمایشگاه خود را به بخش دولتی عرضه کند و برجسته شود. آنچه که در نمایشگاه رصد میکنیم، همین موضوع است. نمایشگاه زمینه خوبی برای انجام این کار است، چراکه خارج از نمایشگاه ارائه توانمندیهای این صنعت کار سختی است.
امیدی با بیان اینکه آمادگی داریم تا شرایط حضور انجمن علمی فناوری چاپ ایران و دانشگاه شهید بهشتی را فراهم کنیم تا بتوانیم در کنار نمایشگاه، کارگاهها و همایشهای آموزشی برگزار کنیم و مباحث علمی در این زمینه را بررسی کنیم، گفت: برگزاری دورههایی نظیر دوره MBA برای فعالان صنعت سلولزی ضرورت دارد، دورههای معمول فعلی دورههای عمومی هستند و باید دورهای وجود داشته باشد تا به طور اختصاصی برای صنایع سلولزی برگزار شود؛ آموزش و دانش باید در این صنعت تزریق شود. این موضوع نکات مثبت زیادی در آینده برای ما به همراه خواهد داشت.
علی اکبریوسفی، نایب رییس انجمن علمی فناوری چاپ ایران نیز با اشاره به مشکلات صنعت کشور به ویژه صنعت چاپ کشور اظهار کرد: همه مشکلات ما به علت از بین بردن تعادل طبیعی اقتصاد است. این موضوعی است که صنعت ما را تحت تاثیر قرار میدهد. صنعت چاپ چه بخواهیم و چه نخواهیم در دنیا پیشرفت میکند و این ما هستیم که باید آن را بپذیریم و با آن جلو برویم.
وی افزود: ما دانشجویان زیادی داریم که در این زمینه فعالیت میکنند و به علت اینکه اعلام نیازی از صنعت انجام نمیشود، ارتباطی با صنعت برقرار نمیکنند. در حال حاضر موضوع چاپ سه بعدی در دنیا به سرعت پیش میرود اما ما هیچ متولی خاصی درباره آن نداریم. انجمن علمی فناوری چاپ ایران میتواند با همکاری مناسب با دانشگاه این مشکلات را پیگیری کند.
مهران کریمی، تولیدکننده جعبههای هاردباکس مقوایی و ام دی اف نیز در این نشست گفت: ضعف در سیاستگذاری، مدیریت و نظارت وجود دارد و همین موجب شده تا امروز فعالان این حوزه کنار یکدیگر جمع شوند. یکی از مشکلات ما، عدم نیازسنجی درست است.
بهگفته وی، برای مثال وقتی حرف از فناوری نانو در صنعت کاغذ میشود، باید دید که آیا کشور ما زیرساخت مناسب برای استفاده از فناوری نانو در صنعت کاغذ را دارد؟ از سوی دیگر کشور زیرساخت خوبی برای فناوری کوتینگ دارد، اما از آن استفاده نمیکند که این نیز موضوع قابل تاملی است. خواسته من از دانشگاه نیز این است که تلاش خود را برای ارتقاء سطح ماشینآلات کاغذسازی و شاید در نهایت تولید آن انجام دهد.
همچنین امیرحسین رحیمی، معاون دانشکده مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام (ره) نیز با اشاره به تاسیس مدارس مهارتی در دانشگاه آزاد اسلامی گفت: دانشگاه آزاد طرحی بهعنوان مدارس مهارتی دارد که استادان و متخصصان و صنعتگران میتوانند با ارائه پروپوزال در آن شرکت کنند و دورههای خود را برگزار کنند که این میتواند طرح خوبی برای بالابردن سطح مهارت آفرینی شود.
آتشه سلیمانی، عضو هیئتمدیره انجمن علمی فناوری چاپ ایران و مدیر گروه چاپ پژوهشگاه رنگ ایران نیز در سخنانی گفت: یکی از پیشنهادهایی که در پژوهشگاه رنگ داده بودیم، ارائه طرحهای تشویقی نظیر معافیت مالیاتی برای صنعتگرانی بود که استانداردهای زیست محیطی را رعایت میکنند. این طرح تا مراحل پایانی پیش رفت و در آستانه اجرا بود اما با مخالفتهای برخی از صنعتگران به نتیجه نرسید. این در حالی است که اگر این طرح اجرا میشد و استاندارد محصولات ارتقا پیدا میکرد، امکان صادرات محصول نیز فراهم میشد و از آن مهمتر، محیط زیست و سلامت مردم کشور را حفظ میکنیم.
وی افزود: همچنین پژوهشگاه، آمادگی کامل برای اجرای طرحهای آموزشی و علمی را در این زمینه دارد و صنعتگران میتوانند در سامانه «نان» مشکل فنی و فرایندی مجموعه خود را ثبتکنند و دانشگاهها میتوانند این مشکلات را دریافت و پس از بررسی، پروپوزالهای خود را ارسال کنند تا براساس مشکل و نیاز صنعت، به حل این مشکلات کمک کنند.
الهه امیریان، عضو هیئتمدیره انجمن علمی فناوری چاپ ایران نیز با اشاره به ضرورت توجه به محیطزیست و استاندارد در صنعت چاپ اظهار کرد: محصولات چاپی باید دارای برچسب سبز محیط زیست شوند. ردپای محصولات صنعت چاپ در همه حوزهها و زمینهها دیده میشود و اگر استانداردهای زیست محیطی و سبز در این محصولات رعایت نشود جان همه مردم به خطر خواهد افتاد.
هوشنگ تجدد، نائبرئیس انجمن واردکنندگان کاغذ و مقوا نیز در در سخنانی گفت: وقتی منافع همه ذینفعان ازجمله تولیدکنندگان، کارفرمایان، کارگران و مصرفکنندگان تامین شود، همه پای کار خواهند آمد؛ متاسفانه به دلیل مشکلات ساختاری کشور به درستی منافع زنجیره ارزش، تامین نمیشود.
وی ادامه داد: دانشگاه در این زمینه برای همکاری با صنعت باید بتواند ارتباط اثربخشی با بخش خصوصی نیز برقرار کند. اگر دانشگاه بتواند در کنار صنعت با بخش خصوصی نیز همکاری کند و منافع آنها را نیز در نظر بگیرد، میتواند از ظرفیت بینظیر بخش خصوصی برای سرمایهگذاری استفاده کند.
عزیزی، نماینده دفتر صنایع شیمیایی و چاپ وزارت صمت نیز با اشاره به مسیر اشتباهی که برای صنایع سلولزی و چاپ ترسیم شد، اظهار کرد: متاسفانه چند ماهی است که صنایع سلولزی به دفتر نساجی منتقل شده است و این سوال باقی ماند که واقعاً وجه مشترک دفتر نساجی با صنایع سلولزی چیست؟ و از سوی دیگر صنعت چاپ نیز به دفتر صنایع شیمیایی واگذار شده و این دفتر نیز انقدر درگیر موضوعاتی نظیر پتروشیمی است که نمیتواند بهطور واقعی به این صنعت بسیار مهم و مشکلات فراوان بپردازد.
وی افزود: از طرف دیگر صنعت چاپ بر سر دو راهی فرهنگ و صنعت سرگردان است. با توجه به تنوع بسیار زیاد محصولات چاپی که تامینکننده صنایع مختلفی است و با ظهور فناوریهای نوین، تولیدات صنعت چاپ در بخش نشر کتاب و نشریات به ۵ درصد هم نمیرسد. حقیقتاً متولی اصلی این صنعت بایستی کدام وزارتخانه باشد دقیقاً این موضوع یکی از چالشهای جدی و مهم صنعت چاپ است که ابتدا باید این چالش بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حل شود. در ادامه مسیر و نقشه راه درستی برای این صنعت ترسیم شود. دولتیها همگی مستاجرند و بالاخره قرار است که بروند اما صاحبان صنایع، صاحبخانه هستند و قرار است بمانند و باید از آنها حمایت کنیم.
به گزارش ایبنا؛ در پایان این نشست انجمن علمی فناوری چاپ ایران با اعطای تقدیرنامه و صنایع دستی از حسین کرمانیان و علیاکبر یوسفی به پاس خدمات و تلاشهای ارزشمندشان در سنوات گذشته در انجمن علمی فناوری چاپ ایران و ایجاد ارتباط بهتر و اثربخش بین دانشگاه و صنعت چاپ تشکر کرد.
نظر شما