آیت‌الله احمدی در این آیین گفت: همیشه این موضوع را مدنظر داشتیم که سازمان سمت تجسم وحدت حوزه و دانشگاه باشد و معتقدیم که بدون استفاده از حوزه، دانشگاه‌ها در حوزه علوم انسانی نمی‌توانند کار ارزشمندی انجام دهند و در این سال‌ها نیز در حد امکان از ظرفیت‌های حوزه استفاده کرده‌ایم.
رئیس سازمان سمت با اشاره به همکاری این مرکز با موسسه اسراء در تدوین و تالیف کتاب افزود: کارهایی که آیت‌الله جوادی آملی و فرزند ایشان در موسسه اسراء انجام داده‌اند، باعث شده که این مرکز به جایگاه بالایی برسد. تلاش‌های این مجموعه و در رأس آن آیت‌الله جوادی آملی در زمینه‌هایی همچون فلسفه، تفسیر، کلام و مسائل فکری، همیشه در اوج قرار داشته است. در نظر داریم علاوه بر دو کتابی که با همکاری دو مجموعه تدوین و چاپ شده، در آینده نیز آثار دیگری را برای دانشگاه‌ها تدوین کنیم.
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، با اشاره به کتاب‌های «فطرت» و «معاد» بیان کرد: فطرت یک موضوع اساسی است که از بین همه دلایلی که برای اثبات ذات پاک خداوند بیان شده از همه پررنگ‌تر است. فطرت فراتر از برهان است که این موضوع توسط آیت‌الله جوادی آملی به بهترین وجه تبیین شده است. استاد مطهری نیز کتابی با عنوان «فطرت» دارد که البته به این جامعیت نیست. به دلیل جامع‌بودن مباحث استاد جوادی آملی، دکتر فضلی یکی از اساتید حوزه این اثر را برگرفته از آثار آیت‌الله جوادی آملی تدوین کرد. معاد هم موضوع کتاب دیگری است که امروز رونمایی می‌شود. این موضوع نیز به شکل بسیار جامع و روشن از سوی آیت‌الله جوادی آملی تبیین شده است. در آثار آیت‌الله جوادی آملی، معاد روحانی و معاد جسمانی هر دو به بهترین شکل تشریح شده است. حجت‌الاسلام والمسلمین شاکرین از فضلای حوزه، کار تدوین کتاب «معاد» را برعهده داشت. این دو کتاب از نظر من، هم موضوع خوبی دارند و هم خوب تدوین شده‌اند. امیدواریم با همکاری دو موسسه در مدت‌زمان کمتری آثار بیشتری را تدوین کنیم که برای حوزه و دانشگاه سودمند باشند.
(آیت‌الله احمد احمدی، رئیس سازمان سمت)
نقش وحدت حوزه و دانشگاه در توسعه علوم انسانی اسلامی
مهدی گلشنی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز به‌عنوان دیگر سخنران این آیین، درباره اهمیت وحدت حوزه و دانشگاه و نقش آن در توسعه علوم انسانی اسلامی، گفت: در ابتدای تمدن اسلامی، علم و دین فاصله‌ای نداشته و علما عقیده داشتند که درس و کار در همه حوزه‌ها یک نوع عبادت است. وقتی علم جدید به جهان اسلام منتقل شد، همراه با نگاهی پوزیتویستی بود که تا قرن بیستم این مساله چندان آشکار نبود. افرادی همچون استاد مطهری و علامه جعفری توانستند بین حوزه و دانشگاه ارتباط خوبی برقرار کنند که متاسفانه ادامه پیدا نکرد. تفکر امروز حاکم بر دانشگاه‌های ما تفکر پوزیتیویستی است.
این پژوهشگر ادامه داد: وقتی صحبت از وحدت حوزه و دانشگاه می‌شود، یک راه آن بازگشت به دوره ابن‌سینا و خواجه نصیر است، ولی می‌بینیم که امروز بینش کل‌نگر از بین رفته و تفکرات ابزاری شده است، در حالی‌که منظور از وحدت حوزه و دانشگاه این است که جهان‌بینی اسلامی بر دانشگاه‌های ما حاکم شود که دربردارنده همه‌چیز است. اکنون در غرب هم فهمیده‌اند که علم نمی‌تواند به همه سوالات پاسخ دهد. پوپر می‌گوید که یکسری سوالات بنیادی وجود دارد که علم نمی‌تواند به همه آن‌ها پاسخ گوید؛ در این زمینه تغییر بسیار اساسی در غرب می‌بینیم که این تغییر مثبت به محیط دانشگاهی ما منتقل نشده است. امروز در دانشگاه‌های ما تفکر اسلامی حاکم نیست، بلکه مخلوطی از تفکرات مختلف وجود دارد. حوزه نیز نباید به چند کتاب معارف و یا حوزه‌های همچون جامعه‌شناسی، روانشناسی و اقتصاد اکتفا کند.
گلشنی افزود: امروزه در جامعه ما افکار بد و انحرافی ترویج می‌شود که باید با آن مبارزه شود، از این‌رو هدف اصلی وحدت حوزه و دانشگاه این است که جهان‌بینی اسلامی حاکم شود و لازمه آن تعامل بیشتر و قوی‌تر در حوزه‌های تخصصی و کلی است. در جلسات مشترک باید مسائل علم روز مطرح و جنبه‌های مختلف آن سنجیده و در قالب کتاب منتشر شوند. برخی کتاب‌های استاد مطهری به زبان روز و ساده تدوین شده که امروز هم حوزه باید بیشتر به این مسائل توجه داشته باشد.
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، بیان کرد: وضعیت فرهنگی دانشگاه‌های ما بسیار بد است و از این‌رو تعامل حوزه و دانشگاه لازم است. حوزویان می‌توانند نقش مهمی در اصلاح فرهنگ دانشگاه‌ها ایفا کنند. کار فرهنگی در آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها ضروری است که متاسفانه انجام نمی‌شود. درباره دلایل ضرورت وحدت حوزه و دانشگاه می‌توان به چند مورد اشاره کرد. نظریه‌های رایج در علوم انسانی در پرتو بصیرت‌های حاصل از کتاب و سنت مورد نقد و بررسی قرار گیرد. مطالب درباره انسان و جوامع انسانی از کتاب و سنت و آثار بزرگان استخراج و بررسی شود. تعامل بین علوم انسانی و علوم محض و مهندسی که در غرب رایج است جدی گرفته شود. نظریه‌پردازی در زمینه‌های مختلف علوم انسانی با توجه به منابع غنی و کشفیات اخیر مورد توجه قرار گیرد.
(حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی، رئیس بنیاد اسراء)
فرهنگ، زاده حقیقت است
حجت‌الاسلام مرتضی جوادی آملی نیز در ادامه مباحث این برنامه با اشاره به اهمیت وحدت علمی در جامعه بیان کرد: دو نوع وحدت وجود دارد؛ یک نوع وحدت در مقابل کثرت و یک وحدت در مقابل اختلاف. اگر وحدت علمی حاکم شود و کثرت براساس وحدت علمی اتفاق افتد، جامعه هم از آن کثرت بهره می‌برد، ولی در غیر اینصورت کثرت با وضعیت موجود، باعث ایجاد فضای اختلاف در حوزه و دانشگاه می‌شود که این کثرت جامعه و نظام را به چالش می‌کشد.
رئیس بنیاد اسراء افزود: اگر علم غیر دینی وارد کشور شود، فرهنگ هم غیردینی می‌شود، چرا که فرهنگ زاده یک حقیقت است و هرچه حقیقت زنده‌تر و پویاتر باشد، فرهنگ هم پویاتر می‌شود. امروز از شرق و غرب، مباحث و کتاب‌هایی وارد کشور می‌شود که یک پیوست فرهنگی به آن می‌زنیم و وارد مجامع علمی می‌کنیم، در حالی‌که این نوع علم هیچ سودی ندارد. جامعه علمی برای اصلاح جامعه باید از لحاظ بینشی و دانشی خود را اصلاح کند. از نگاه دانشگاه، باور حوزه‌های علمیه به کتاب و سنت است و از نگاه حوزه نیز دانش موجود در دانشگاه در یک فضای غیرالهی و مادی شکل می‌گیرد که در اینصورت، میدان تفاهمی وجود ندارد و تعاملی نیز شکل نمی‌گیرد. اگر به دنبال وحدت حقیقی هستیم، باید مشکلات بینشی و دانشی را حل کنیم.
این نویسنده و پژوهشگر حوزه دین، گفت: دانشگاه‌ها در زمینه موضوعاتی همچون «فطرت» و «معاد» دستشان به شدت خالی است و تدوین این کتاب‌ها می‌تواند کمک بسیار موثری باشد. اگر دانشگاه اسلامی می‌خواهیم، باید دانش اسلامی هم داشته باشیم. این‌گونه کتاب‌ها می‌توانند فضا را بسازند و تلطیف کنند. از برگزاری نشست و کنگره کار برنمی‌آید بلکه باید وحی را به‌عنوان یک منبع اصیل باور کنیم، چرا که وحی منبع هر چیزی است که به آن نیاز داریم. موسسه اسراء و سازمان سمت، این نوع فعالیت‌ها را گرامی می‌دارند تا ماحصل آن در قالب کتاب‌های فاخر به دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه بازگردد و مورد نقد و بررسی قرار گیرد.
رونمایی از کتاب‌های «فطرت» و «معاد» و تجلیل از پژوهشگران برتر
در بخش پایانی این آئین از کتاب‌های «فطرت» و «معاد» برگرفته از آثار آیت‌الله جوادی آملی، رونمایی شد. همچنین در این بخش، مهدی زارع بهرام‌آبادی، زهرا ابوالحسنی و محمد آرمند، از نویسندگان و پژوهشگران و اعضای هیات علمی سازمان سمت به‌عنوان پژوهشگران برتر و مهدی احمدی به‌عنوان مدیر برتر پژوهشکده سمت، معرفی و تجلیل شدند.
نظر شما