نویسنده مجموعه پنج جلدی «پرتوی از نهج‌البلاغه» ادامه داد: در جلد نخست کتاب که در سال 1939 برابر با 1318 شمسی تدوین شده، تحلیلی از نهضت عاشورا و قیام امام حسین (ع)، زمینه‌های ایجاد قیام از قبل از اسلام و اختلافات بنی امیه و بنی‌هاشم ارائه شده است. محور مباحث این جلد از کتاب در واقع تحلیل تاریخی - اجتماعی نهضت امام حسین (ع) است.
جعفری گفت: نویسنده در جلد دوم به اوضاع سیاسی و اجتماعی آن دوره پرداخته و درباره شخصیت امام حسین (ع)، شخصیت یزید، مسائل اجتماعی، احزاب صدر اسلام و گرایش‌های مختلف فکری، تحلیل‌های جالبی ارائه کرده است. جلد سوم نیز بیشتر به‌صورت داستان و نمایشنامه روایت می‌شود. علائلی در این جلد چند شعر و قصیده از جمله قصیده‌ای با عنوان «اشک سنی بر امام حسین» آورده است.
این نهج‌البلاغه‌پژوه افزود: این سه جلد را سال‌ها پیش ترجمه کردم تا اینکه در سال 1372 جلد نخست در سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به چاپ رسید و سال‌های 80 و 81 نیز جلدهای دوم و سوم کتاب منتشر شد. با توجه به پراکنده بودن سه جلد و لزوم اِعمال تجدیدنظر در برخی موارد، هر سه جلد را در قالب یک مجلد با عنوان «برترین هدف در برترین نهاد» از سوی انتشارات اطلاعات منتشر کردم.
مترجم کتاب «نهج‌البلاغه: گزیده سخنان، نامه‌‌ها و حکمت‌های امیرالمومنین امام علی بن ابی‌طالب (ع)»، اظهار کرد: کار بسیار مهم نویسنده در این کتاب، تحلیل اوضاع و شرایط سیاسی، اجتماعی و حتی عقیدتی و فرهنگی جامعه عرب از پیش از اسلام تا قیام امام حسین (ع) در سال 60 هجری قمری است. از جمله مهم‌ترین مباحث مطرح شده در این اثر، ریشه‌یابی و علت قیام، تجزیه و تحلیل شخصیت یزید و بنی‌امیه، تجزیه و تحلیل شخصیت امام حسین (ع) در چارچوب بنی‌هاشم و خاندان رسول الله (ص) است. برای اینکه بدانیم یک نهضت چگونه شکل گرفته، انجام شده و چه نتیجه‌ای داشته، بررسی زمینه‌ها لازم است.
جعفری، گروه‌گرایی و گرایش‌های افراد مختلف در این دوره تاریخی و به‌ویژه مساله قبیله‌گرایی در مقابل جامعه مدنی را از دیگر محورهای مهم این اثر دانست و گفت: جامعه قبیله‌ای در بین اعراب وجود داشته و پیامبر (ص) با بعثت و آوردن اسلام می‌‌خواست جامعه قبیله‌ای را به جامعه مدنی تبدیل کند. در شهر مکه، ریشه‌های جامعه قبیله‌ای بسیار قوی بود و در مقابل تعالیم قرآن و رسول خدا مقاومت می‌کردند. از این جهت پیامبر (ص) مأمور شد از جامعه قبیله‌ای مکه به مدینه (یثرب) مهاجرت کند. در یثرب دو جامعه متمدن زندگی می‌کردند؛ یکی یهود که از قرن اول قبل از میلاد مسیح از فلسطین به یثرب کوچ کرده و تمدن بنی‌اسرائیل را در آنجا پایه‌گذاری کردند و گروه دیگر تمدن سبائی و قبایل اوس و خزرج که از یمن به مدینه کوچ کرده بودند؛ پیامبر (ص) به یثرب هجرت کرد که اسلام را به این دو جامعه متمدن عرضه کند. در قوم یهود به‌جز تعدادی اندک، اکثریت مقاومت کردند، چون خود را صاحب دین جاودان می‌دانستند و بیشتر جامعه یمنی بودند که به اسلام روی آوردند.
مترجم کتاب «برترین هدف در برترین نهاد: پرتوی از زندگی امام حسین علیه‌السلام» ادامه داد: هجرت حضرت محمد (ص)، باعث ازهم پاشیدن جامعه قبیله‌ای و موجب تشکیل جامعه مدنی شد؛ از این‌رو نام یثرب به «مدینة‌النبی» تغییر پیدا کرد. بیشتر تحلیل‌های کتاب درباره این مساله است و اینکه امام حسین (ع)، نماد و مظهر دین اسلام با تمام ویژگی‌های انسانی و مدنی آن است. نویسنده به‌ویژه در جلد سوم کتاب، امام حسین (ع) را مظهر اخلاق انسانی در مقابل یزید و معاویه به‌عنوان مظهر اخلاق قبیله‌ای که تظاهرشان به اسلام برای رسیدن به قدرت و عقب نیافتادن از قافله روز بود، معرفی کرده است. وی در کتاب بیان کرده که هرکس دیگری هم جای امام حسین (ع) بود، یزید با او مخالفت می‌کرد، چراکه یزید کینه اسلام را در دل داشت. ایستادگی امام حسین (ع) مقابل یزید، برای تاریخ درسی بود که باید مقابل جامعه قبیله‌ای ایستاد.
مترجم اثر برگزیده در بیست و ششمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی، درباره برخی از شاخصه‌های کتاب، بیان کرد: این کتاب همواره بین نواندیشان دینی شهرت داشته و به دلیل علاقه‌ای که به آن داشتم، آن‌را ترجمه کردم. از ویژگی‌های کتاب می‌توان به تحلیل‌های جامع مولف اشاره کرد. همچنین سعی کردم ترجمه دقیقی از این اثر ارائه کنم. در موارد موردنیاز هم برخی اسم‌ها، وقایع و توضیحات در پاورقی آمده است. یکی از استادان دانشگاه صور در لبنان، شرح خوبی درباره این کتاب نوشته که در مقدمه ترجمه اثر ارائه کرده‌ام. نکته قابل ذکر اینکه، شیخ عبدالله علائلی، کتاب‌های بسیاری تالیف کرده و پژوهش‌های بسیاری نیز انجام داده که با انقلاب اسلامی ایران بسیار هماهنگی و همخوانی دارد.
نخستین چاپ کتاب «برترین هدف در برترین نهاد: پرتوی از زندگی امام حسین علیه‌السلام» در 680 صفحه در سال 1395 از سوی انتشارات اطلاعات منتشر شده است.
نظر شما