به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کتاب «فرهنگ و پیشرفت مطلوب» مجموعه‌ای از گفت‌وگوها، مصاحبه‌ها، گزارش سخنرانی‎ها و یادداشت‌ مهدی گلشنی، استاد تمام دانشگاه صنعتی شریف است که در چند سال اخیر انجام شده است. مصاحبه‌های منتشر نشده شامل چندین گفت‌و‌گوست که توسط سید حسین امامی در تابستان 1392 در دانشگاه صنعتی شریف طی چند هفته انجام شد، البته با توجه به موضوع بحث‌ها به گفت‌وگوهای مختلفی تقسیم‌بندی شد.

در این گفت‌وگوها پرسشگر با توجه به دغدغه خود و نیازهایی که در سطح جامعه می‌دید سؤال‌هایی را از استاد پرسید. سطح سؤالات با توجه به مخاطب عام در نظر گرفته شده و روند مصاحبه به شکلی است که سعی شده، حتی خواننده‌ای با سطح سواد متوسط بتواند به خوبی بهره لازم را ببرد. در گفت‌وگوهای این بخش مسائل مختلف مبتلابه جامعه امروز ما اعم از نهاد خانواده، آموزش و پرورش، آموزش عالی، فرهنگ و جهانی شدن، علوم انسانی اسلامی، علم دینی و... است که مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و با توجه به نقش بی بدیل مطبوعات و خصوصا صدا و سیما عملکرد آنها نیز بررسی شده، و راهکارهایی برای بهبود وضعیت مطرح شده است.

در این گفت‌وگوها مسائلی هر چند به ظاهر ساده اما مهم و اساسی با زبانی ساده بیان شده است. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «مشکلات بزرگ‌تر در مشکلات و معضلات کوچک‌تر ریشه دارند. بسیاری از معضلات و نابسامانی‌های جامعه علی‌رغم همه خوبی‌ها و ویژگی‌های مثبت جامعه ایرانی، ریشه در مسائلی دارند که به آنها خو ‌گرفته‌ایم و به نوعی برای ما بدیهی شده است. بی‌نظمی، رعایت نکردن زمان قول و قرارها، زیبایی محیط، مقررات راهنمایی و رانندگی و حتی بی‌‌انضباطی در محیط کار و ... اگرچه به ظاهر ساده و برای ما به امری معمول تبدیل شده‌اند، اما مسائل مهمی را در پی خود ایجاد می‌کنند. بنابراین اگر بخواهیم مسائل و معضلاتی مانند ساعات کار غیرمفید در محیط کار، بی‌تدبیری و تصمیم‌گیری‌های نادرست و عدم شایسته‌سالاری و ... را حل کنیم باید به این موضوعات جزئی‌تر بازگشت و با دقت و کنجکاوی برای این مسائل اهمیت قائل بود و برای برطرف کردن آنها کوشید.

بیشتر این مسائل ریشه در تربیت دارد و بنابراین باید سعی کنیم نسل جدید را با توجه به این مسائل رشد دهیم. شاید مسائلی مانند نگاه بیش از اندازه همراه با مسحور شدن به غرب در وهله اول چندان معضل به نظر نرسد. شاید غیر از اهالی فرهنگ، کسی عمق فاجعه را درک نکند اما واقعیت این است که این مسائل در درازمدت، جامعه را از هویت و فرهنگ و اندیشه و علم تهی می‌کند. جامعه را خودباخته و متکی به غرب می‌کند. ما فرهنگی با قدمت طولانی در تاریخ داریم، اما امروزه کودکان ایرانی با فرهنگ غربی بزرگ می‌شوند و خانواده‌ها پُز این فرهنگ را به همدیگر می‌دهند، حتی حوزویان گاهی طی سخنان خود برخی از اصطلاحات انگلیسی را به کار می‌برند که معادل زیبای فارسی آن وجود دارد. تأثیرات این مسائل فرهنگی بسیار مخرب و خطرناک است که پایه‌های کشوری با این غنای فرهنگی را تهدید می‌کند.»

در این کتاب مشاهده خواهید کرد، گلشنی نیز، هم رأی با پرسش‌گر به خوبی انگشت را روی مسائل فرهنگی و تربیتی گذاشته و برای عبور و حل از این وضعیت صدا و سیما و مطبوعات را به عنوان ارائه‌دهنده و مشوق و تربیت‌گر معرفی می‌کند. گلشنی معتقد است ما فرهنگی غنی تاریخی داریم که به نظرم در میان تمام فرهنگ‌های دنیا بی‌نظیر است، اما امروزه کودکان ایرانی با فرهنگ ما بزرگ نمی‌شوند، بلکه با فرهنگ غربی بزرگ می‌شوند، مردم در کوچه و بازار و جوانان تحصیل‌کرده و  دانشجویان و حتی اهالی فرهنگ اصطلاحات فرنگی‌ به کار می‌برند و گلشنی با درد و دغدغه از این مسائل یاد می‌کند.

گلشنی از اساتید دغدغه‌مندی است که قلبش برای ایران و ایرانی می‌تپد. با وجودی که شرایط زندگی و کار در خارج از کشور برایش مهیا بود اما بعد از فارغ‌التحصیلی به ایران برگشت و در مهم‌ترین دوران انقلاب به یاری کشور و ملت شتافت. ایشان برای هویت ایرانی و اسلامی جوانان ما تلاش وافری کرد و معتقد است اگر در این زمینه تلاش کنیم جوان ایرانی بعد از فارغ‌التحصیلی حتی در بهترین دانشگاه‌های جهان به کشورش بازمی‌گردد و برای اعتلا و پیشرفت کشورش تلاش می‌کند. دکتر گلشنی معتقد است در زمینه هویت و فرهنگ کم‌کاری شده و در این زمینه نیاز به تلاش بیشتر وجود دارد تا جوانان میهن‌دوست و وطن‌پرست پرورش یابند که در هر شرایطی برای کمک به مردم و کشورشان تلاش کنند.

بخش دیگر این اثر، مجموعه‌ای از مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های گلشنی است که در چند سال اخیر در مطبوعات و خبرگزاری‌ها منتشر شده که به تناسب موضوع در لابه‌لای گفت‌وگوهای منتشر نشده قرار گرفته است. 

مطالعه این کتاب را می‌توان به دانشجویان همه رشته‌ها توصیه کرد. مطمئناً دید و نگاه کلانی به آنها می‌دهد و دریچه‌های جدیدی را به روی‌شان می‌گشاید.