بزرگی و عظمت مقام آن حضرت به‌گونه‌ای است که امامان معصوم (ع) در موارد متعدد بر فداکاری‌ها، جانبازی‌ها و عظمت شخصیت آن بزرگوار تأکید کرده‌اند. امام سجاد (ع) درباره عمویش می‌فرماید: «خداوند، عمویم عباس را رحمت کند که با ایثار و جانبازی، در راه برادرش جانبازی کرد تا آن‌که دست‌هایش قطع شد و خداوند به جای آن، دو بال به او داد که با آن‌ها به همراه فرشتگان در بهشت پرواز کند؛ همان‌گونه که برای جعفربن ابوطالب قرار داده شد. عباس را در پیشگاه خداوند منزلتی است که در روز قیامت، همه شهدا به آن غبطه می‌خورند».
همچنین امام صادق (ع)، حضرت ابوالفضل (ع) را این‌گونه معرفی می‌کند: «عمویم؛ عباس، بصیرتی نافذ و ایمانی محکم داشت. او به همراه برادرش حسین علیه السلام جهاد کرد و به افتخار شهادت رسید». حضرت علی (ع) نیز درباره فرزند خود چنین می‌فرماید: «همانا فرزندم عباس، در کودکی علم آموخت و به سان فرزند کبوتر که از مادرش، آب و غذا می گیرد، معارف را از من فرا گرفت».
معرفی فضائل ماه بنی‌هاشم در «ساقی تشنگان فضیلت»
سید ابوالفضل موسوی گرمارودی، نویسنده کتاب «ساقی تشنگان فضیلت» در سالروز ولادت با سعادت قمر بنی‌هاشم، گفت: در یک حالت احساسی قلم به دست گرفتم و درباره آقا نوشتم. این کتاب بیانی از تاریخ زندگانی و شخصیت قمر بنی‌هاشم (ع) است.
وی در معرفی مختصری از فصل‌های کتاب، افزود: این اثر در 6 بخش با عنوان‌های نگاه، در کنار سرور شهیدان امام حسین (ع)، نغمه، در فروع کلام پیشوایان، نوای شاعران و زیارت تنظیم شده است. در بخش نخست علاوه بر معرفی شناسنامه‌ای، چگونگی ازدواج ام‌البنین (س) با امیرمؤمنان علی (ع)، و چند حکایت از دوران کودکی حضرت عباس (ع) نیز آمده، سپس به برخی از وقایع مهم سیاسی دوران آن حضرت پرداخته شده است. بخش دوم کتاب توصیفی از همراهی حضرت عباس (ع) با امام حسین (ع) در حرکت از مدینه تا کربلا است.
این نویسنده پیشکسوت حوزه دین، ادامه داد: در بخش سوم با عنوان «نغمه»، جریان نبرد حضرت عباس (ع) در روز عاشورا و دفاع جانانه ایشان از ولایت بیان می‌شود. در بخش چهارم، سخنانی از معصومین(ع) در ذکر مقام حضرت عباس (ع) آمده است. بخش پنجم نیز دربردارنده برخی از شعرهای فارسی و عربی سروده شده در مناقب و مدایح حضرت عباس (ع) است. بخش پایانی هم به بخش‌هایی از زیارت حضرت عباس (ع) اختصاص دارد.
نویسنده کتاب «یاران خورشید» در تشریح این موضوع که چرا در طول تاریخ، نویسندگان در آثارشان به برخی ائمه و معصومین (ع) کمتر پرداخته‌اند، اظهار کرد: وضعیت تاریخی زمان امام حسین (ع) و حضرت علی (ع) و آنچه بر آن‌ها گذشته و آنچه از آن‌ها در تاریخ مانده، منجر به تدوین آثار بیشتری شده و عامه مردم این معرفت را ندارند که امامان معصوم همه در یک جایگاه بالا قرار دارند و همه از یک نور واحد و دارای علم و قدرت و ولایت هستند و اینکه همه ائمه در زمان‌های مختلف به یک سوال فقهی واحد، پاسخ یکسان می‌دهند.
نگاره هنری «عباس، علمدار کربلا» متعلق به سده ۱۸ م
موسوی گرمارودی، ادامه داد: ماجرای کربلا و حوادث مربوط به امام حسین (ع) در زمان و شرایطی رخ داد که اسلام در خطر بود و یا امام حسن (ع) با مکر معاویه و بی‌همتی اصحاب خود روبه‌رو بود و ناچار به صلح تن داد که این صلح هم جایگاهی همچون قیام حسین بن علی (ع) دارد. قطعا اگر امام حسن (ع) یا حتی امام صادق (ع) و دیگر ائمه نیز در همان شرایط قرار داشتند، عملکردی همچون امام حسین (ع) داشتند. اگر این معرفت در بین عامه مردم و جامعه وجود داشت، شاید امروز برخی ائمه و معصومین (ع) حتی در کتاب‌ها مظلوم نبودند. برخی ائمه ما مظلوم فرهنگی هستند.
وی گفت: به جهت کاراکتر این بزرگواران و بروز خارجی در جوامع مختلف در طول تاریخ است که به برخی ائمه (ع) و خاندان اهل بیت (ع) بیش از برخی دیگر پرداخته شده است. البته مولفان بزرگی کم و بیش در زمان‌هایی در برخی کتاب‌های روایی به‌طور محدود درباره برخی ائمه همچون امام جواد (ع) نوشته باشند، ولی در این زمینه کفه ترازو به سمت برخی ائمه (ع) سنگین است.
نویسنده کتاب «بانوی بانوان حضرت فاطمه زهرا (س)» بیان کرد: حضرت ابوالفضل (ع) در کنار برادر از قهرمانان کربلا بود و شاید نویسندگان و پژوهشگران به همین قانع شده‌اند که در کنار پرداختن به اباعبدالله (ع) و موضوع کربلا به آن حضرت نیز بپردازند. در برابر عظمت ائمه (ع) که همچون خورشید هستند، حضرت عباس (ع) با تمام بزرگی و جایگاهش، همچون ستاره است. بعد از معصومین، تعداد انگشت‌شماری از وابستگان به آن‌ها همچون حضرت زینب (س)، حضرت ابوالفضل (ع)، حضرت معصومه (س) و حضرت علی‌اکبر (ع)، جایگاهی بسیار نزدیک به معصومین دارند. جایگاه قمر بنی‌هاشم (ع) به اندازه‌ای بالا و رفیع است که امیرالمومنین علی (ع) ساعاتی قبل از شهادت ایشان را در کنار فرزندان فاطمه (س) قرار داد و نزد خود فراخواند.
این نویسنده و پژوهشگر پیشکسوت، افزود: کاراکتر قمر بنی‌هاشم (ع)، حماسی و برای مردم ما به‌عنوان مظهر پهلوانی، رشادت و شجاعت معرفی شده است. به‌عنوان مثال ابوعلی سینا دانشمندی عالم و بی‌نظیر برای تمام عصرهاست، ولی شاید داستان آرش کمانگیر برای ما جذاب‌تر باشد. ویژگی‌هایی که ذکر شد نوعی جاذبه ایجاد می‌کنند، ولی وجوهی ارزشمند از زندگی و شخصیت حضرت ابوالفضل (ع) مانند عبادت، فداکاری، گذشت و مهربانی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. آن حضرت علاوه بر شئون قهرمانی و پهلوانی، بسیار به عبادت می‌پرداخت، ولی چیزی که تاکنون در روایات و آثار و محافل بیشتر محور قرار گرفته، رشادت و وفاداری ایشان نسبت به اباعبدالله (ع) و خاندان پاکش است. وى تنها به‌عنوان يک قهرمان نامدار و دلاور مطرح نبود، بلكه فضائل علمى و دانش رفيع را از خردسالى از سرچمشه علوم الهى به‌دست آورده بود. به گفته برخى از منابع رجالی، حضرت عباس (ع) از فقيهان و دين‌شناسان اولاد ائمه (ع) بود.
موسوی گرمارودی همچنین گفت: کاری که حضرت عباس (ع) در کربلا کرد، برای همیشه در تاریخ ماندگار شد. ولی تا پیش از ماجرای کربلا از ایشان چیز زیادی در تاریخ وجود ندارد و لذا بیشتر نویسندگان و پژوهشگران به این برهه از زندگی حضرت به‌عنوان یک نقطه عطف بیشتر پرداخته‌اند. حضرت ابوالفضل (ع) حرمی جدا و زیارت‌نامه‌ای جدا دارد که به آن حضرت عظمت بیشتری بخشیده است.
کتاب «ساقی تشنگان فضیلت» در 76 صفحه با شمارگان دو هزار نسخه از سال 1380 تاکنون 8 نوبت از سوی انتشارات دلیل ما تجدیدچاپ شده است.
نظرات