زویا صنعتی پزشک و پژوهشگر در عرصه طب‌سنتی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره کیفیت محتوایی کتاب‌ها در حوزه طب‌سنتی گفت: در تمامی کتاب‌ها در حوزه طب سنتی مراجع و منابعی که نویسندگان از آن‌ها برای تالیفشان استفاده می‌کنند، اهمیت زیادی دارد. باید دید کتابی که تالیف شده از چه منابعی استفاده کرده است.
 
وی افزود: یکی از مهمترین پارامتر‌هایی که در محتوای کتاب‌های حوزه طب‌سنتی اهمیت دارد این است که تمام فواید و مضرات داروهای گیاهی را بازگو کند. در واقع کتاب‌ها وظیفه دارند درباره هر دارو اطلاعات کامل بدهند.
 
صنعتی با اشاره به انواع فواید و مضرات گیاهان دارویی گفت: برای مثال گیاهی مانند شاهدانه فواید فراوانی دارد اما در صورت استفاده زیاد مضرات جبران‌ناپذیری برای افراد به وجود می‌آورد. باید تمامی خواص مرتبط با گیاهان دارویی با مطالعه بسیاری از منابع بدست آوریم و به ذکر جز به جز ویژگی‌ آن‌ها در کتاب‌ها پرداخت. بسیاری از مواقع در کتاب‌ها به چند اثر از گیاهان دارویی بسنده می‌شود که این نمی‌تواند اطلاعات کاملی را به خواننده بدهد.
 
صنعتی خاطرنشان‌کرد: اطلاع‌رسانی و آگاهی دادن از گیاهان داروی و در کل طب‌سنتی به فردی که این کتاب‌ها را مطالعه می‌کند دارای اهمیت بسیاری است. چراکه اغلب افرادی که این کتاب‌ها را تهیه می‌کنند افرادی هستند که اطلاعات تخصصی ندارند و طیف عموم مردم را دربر می‌گیرد. این افراد تمام اطلاعاتی که به دست می‌آورند از کتاب‌ها است حال اگر نکته‌ای از این گیاهان دارویی را ندارند دچار مشکل می‌شوند.
 
به گفته این پزشک بسیاری از اطبای طب‌سنتی اعتقاد دارند که بهتر است از دارویی استفاده کنیم که خودمان آثارش را به چشم دیده باشیم و قبل از اینکه در کتاب‌ها و دیگر منابع اطلاع‌رسانی کنیم آن‌ها را امتحان کرده باشیم.
 
صنعتی یادآور شد: این کتاب‌ها باید در درجه اول با مطالعه کافی در همه متون باشد و دیگر اینکه فردی که به تالیف کتاب‌های طب‌سنتی اقدام می‌کند باید بسیاری از این داروها را خودش امتحان کرده و به شخصه از آثار آن آگاهی کافی داشته باشد. به عقیده من فرد باید امین باشد و توضیحات مختلف و جزئی از گیاهی که درباره آن در کتابش صحبت می‌کند را داده باشد. وی در پاسخ به این پرسش که کیفیت کتاب‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید گفت: نمی‌توانم درباره همه کتاب‌ها اظهارنظر کنم چراکه همه آن‌ها را مطالعه نکردم اما در حال حاضر کتاب‌هایی در بازار هستند که تا حدی بتوان به آن‌ها اعتماد کرد و کیفیت قابل قبولی دارند.
 
صنعتی گفت: ایجاد موسسه‌ای که فعالیت اصلیش گردآوری گیاهان دارویی باشد و به صورت تخصصی به آن بپردازد در حال حاضر در ایران امری واجب است. با توجه به اهمیتی که این جریان در سلامت جامعه دارد و بسیاری از افراد برای درمان بیماری‌ خود وارد این راه از گیاهان دارویی استفاده می‌کنند، موسسه‌های اینچنینی می‌تواند در شناخت مولف از گیاهان دارویی کمک شایانی کنند. نمونه چنین موسسه‌هایی در کشورهای پیشرو در این زمینه موجود است که به تمام خواص گیاهان دارویی را گردآوری کرده‌اند و نمونه‌هایی از آن ها در آن‌جا نگه‌داری می‌شود.
 
این پژوهشگر با اشاره به اطلاعات عموم افراد از طب سنتی گفت: اولین گام برای افرادی که کمترین اطلاعات پزشکی از گیاهان دارویی ندارند این است که از افرادی که به طور مستقیم در ارتباط با این طب هستند مشورت کنند. در ایران عطاری‌ها تا حدود زیادی به افراد مشاوره می‌دهند.
 
وی گفت: برای اطمینان از این روند و مشاوره‌های عطاری‌ها هم باید آموزش‌هایی را برای آن‌ها گذاشت. این افراد باید تحت نظر موسسه‌هایی آموزش ببینند چراکه اعتماد عموم مردم به اطلاعات عطاری‌ها باعث شده بسیاری از افراد به جای اینکه با پزشک خود برای راه‌حل درمانی سنتی مشورت کنند با عطاری‌ها مشورت کنند. بنابراین باید آموزش‌هایی برای این افراد گذاشت. صنعتی در ادامه گفت: بنا کردن داروخانه‌هایی به نام داروخانه‌های گیاهی هم امری مفید برای بهره‌بردن مردم از اطلاعات در کتاب‌ها است. برای مثال فردی برای درمان سردرد خود کتاب دارویی را انتخاب می‌کند و به مطالعه آن می‌پردازد. این فرد اطلاعاتش دقیقا همان چیزی است که در همان کتاب گفته شده است بنابراین یا عطاری‌ها باید اطلاعات کامل‌تری نسبت به کتاب‌ها داشته باشند تا فرد را بهتر کمک کنند و یا داروخانه‌های گیاهان دارویی می‌تواند مشاوره‌های خوبی به فرد دهد.
 
وی در پاسخ به این پرسش که فعالیت ناشران را در سال‌های اخیر چگونه ارزیابی می‌کنید گفت: متاسفانه ناشران فعالیت زیادی در این حوزه ندارند و اغلب آن‌ها اصلا شناختی از گیاهان دارویی ندارند و صرفا هر کتابی را در این حوزه منتشر می‌کنند. اما برخی کتاب‌ها هم هستند که از سوی شرکت‌های تولید داروی گیاهی منتشر شده‌اند. امروزه در دنیا استفاده از داروهای گیاهی اهمیت زیادی پیدا کرده است و سازمان جهانی بهداشت به این موضوع اشاره دارد که ارزان ترین و بهترین راه حل برای درمان بیماران استفاده از داروهای گیاهی است بنابراین اطلاع‌رسانی از این گیاهان اهمیت زیادی پیدا کرده است.
 
صنعتی گفت: وجود شرکت‌هایی که به طور خاص به تولید گیاهان دارویی می‌پردازند و در این زمینه هم تحقیقات ارزنده‌ای انجام می‌دهند می‌توانند نویسندگان بسیاری را به نتایج تحقیقات خود جلب کنند.
 
این پژوهشگر با اشاره به کتاب‌های موجود در حوزه طب سنتی گفت: نمی‌توانم کتاب خاصی را برای افراد و مخاطبان معرفی کنم. زمانی می‌توان یک کتاب در حوزه طب سنتی را معرفی کرد که پژوهش‌های تخصصی زیادی در این زمینه انجام شده باشد. چنانچه یک فرد برای استفاده از داروهای شیمیایی با صاحب‌نظران مشورت می‌کند برای استفاده از گیاهان دارویی هم باید از نظر صاحب‌نظران آن بهره جست.